Wargi sromowe – budowa, funkcje, zaburzenia

Czym są wagi sromowe?

Wargi sromowe stanowią zewnętrzny element kobiecego układu płciowego. Tuż za nimi znajduje się przedsionek pochwy. Każda kobieta posiada 2 rodzaje warg sromowych:

• wargi sromowe zewnętrzne – pokryte włosami, są zdecydowanie grubsze od wewnętrznych;
• wargi sromowe wewnętrzne – umiejscowione głębiej, są delikatniejsze i znacznie cieńsze.

U niektórych kobiet wargi sromowe zewnętrzne całkowicie przykrywają wewnętrzne. Niekiedy wargi wewnętrzne wystają poza zewnętrzne. Należy podkreślić, że takie anatomiczne anomalie nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, jednak czasem mogę powodować dyskomfort fizyczny lub psychiczny. W takiej sytuacji wiele kobiet decyduje się na labioplastykę, czyli zabieg polegający na plastyce warg sromowych.

Czytaj również: Opuchlizna, powiększenie warg sromowych – przyczyny i postępowanie

Budowa zewnętrznych narządów płciowych u kobiet: budowa sromu

Srom zbudowany jest następujących elementów:

• Wargi sromowe większe. Podłużne fałdy skóry pokryte włosami. Rozciągają się od wzgórka łonowego do odbytu. Między wargami większymi, po stronie przyśrodkowej znajduje się szpara sromu.
• Wargi sromowe mniejsze. Napigmentowane warstwy skóry pozbawione gruczołów potowych oraz włosów. Są zwykle widoczne po rozchyleniu warg sromowych większych, mogą częściowo poza nie wystawać.
• Spoidło przednie i tylne. Stanowią miejsce połączenia warg sromowych większych.
• Wędzidełko warg sromowych. Miejsce połączenia warg sromowych mniejszych.
• Łechtaczka. Dwucentymetrowe ciało walcowate, leżące pod wzgórkiem łonowym. Składa się z trzonu, żołędzi i odnóg.
• Napletek łechtaczki. Fałd skórny znajdujący się nad łechtaczką.
• Wędzidełko łechtaczki. Fałd skórny, który jest częścią przedniej partii warg sromowych mniejszych.

Zobacz też: Kiedy pierwszy seks po porodzie?

Najważniejsze funkcje warg sromowych

Wargi sromowe pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie kobiety. Poniżej prezentujemy najważniejsze z nich:

• chronią przed urazami;
• zabezpieczają pochwę i wewnętrzne narządy płciowe przed drobnoustrojami;
• dzięki funkcji nawilżania ułatwiają stosunek seksualny;
• utrzymują prawidłową florę bakteryjną;
• zatrzymują wilgoć.

Ponadto warto dodać, że srom jest mocno unerwiony. Odpowiednia stymulacja warg sromowych podczas stosunku seksualnego zapewnia przyjemność kobiecie.

Przeczytaj też: Karmienie piersią a ryzyko zachorowania na raka piersi i raka jajnika

Higiena warg sromowych

Niewłaściwa higiena warg sromowych jest nie tylko przyczyną chorób i zaburzeń w funkcjach sromu, ale powoduje również wytwarzanie nieprzyjemnego zapachu. Wydzielina warg sromowych stanowi naturalną ochronę dla pochwy, jednak bez właściwej higieny może być pożywką dla bakterii i grzybów. Okolice sromu należy myć co najmniej raz dziennie. Najlepiej sięgać po delikatne kosmetyki, które nie podrażnią gruczołów odpowiedzialnych za nawilżenie pochwy lub bieżącą ciepłą wodę. Stosowanie zbyt silnych detergentów może doprowadzić do suchości miejsc intymnych i podrażniać narządy płciowe. W higienie ważne jest, aby kosmetyki stosować jedynie na zewnątrz sromu, nie należy wprowadzać ich do pochwy.

W okresie dojrzewania wargi sromowe zewnętrzne pokrywają się owłosieniem. Wiele pań decyduje się na zabieg depilacji w tym miejscu. Lekarze dość często podkreślają, że jest to raczej zbędny zabieg, ponieważ włosy stanowią naturalną barierę dla drobnoustrojów.

Czytaj również: Faza lutealna – co to? Objawy, kiedy występuje, ile trwa?

Choroby warg sromowych, zmiany na wargach sromowych

Wargi sromowe ze względu na swoje zewnętrzne położenie są narażone na dość duże ryzyko różnych chorób, głównie o podłożu zapalnym. Jakie rodzaje zmian chorobowych mogą pojawić się na wargach sromowych?

Czytaj więcej: Krostki na wargach sromowych, pęcherzyki, grudki na sromie – co mogą oznaczać?

Swędzące i czerwone wargi sromowe – zapalenie sromu

Zapalenie sromu to schorzenie, które zwykle pojawia się, gdy naturalne mechanizmy obronne nabłonka ulegają uszkodzeniu. Objawy zapalenia sromu są podobne do tych, które towarzyszą świądowi sromu. Zapalenie sromu spowodowane jest najczęściej:

• urazami mechanicznymi;
• chorobami współistniejącymi (anemia, zapalenie nerek, żółtaczka czy cukrzyca);
• zaburzeniami hormonalnymi;
• zakażeniami wirusowymi lub bakteryjnymi.

W terapii zapalenia sromu najczęściej stosuje się leki przeciwświądowe, preparaty przeciwzapalne oraz maści dobierane przez lekarza na podstawie wyników wymazu.

Swędzenie warg sromowych

Świąd sromu to dolegliwość, która najczęściej spowodowana jest niewłaściwą higieną warg sromowych. Świąd może też stanowić reakcję uczuleniową na stosowane kosmetyki do higieny intymnej.

Do najczęstszych symptomów świadczących o świądzie sromu zaliczamy:

• swędzenie;
• pieczenie;
• upławy;
• bóle podbrzusza;
• gorączka.

W leczeniu świądu sromu niezbędne mogą okazać się antybiotyki lub preparaty dopochwowe. Podczas kuracji należy korzystać z delikatnych kosmetyków do pielęgnacji, a w calu łagodzenia objawów warto stosować tzw. nasiadówki z suszonych ziół. Ponadto lekarze często zalecają wprowadzenie miejscowych probiotyków.

Żylaki sromu, żylaki na wargach sromowych

Żylaki sromu to dolegliwość, która najczęściej dotyka kobiety w ciąży i po porodzie. Schorzenie może mieć różną etiologię. Do najczęstszych przyczyn powstawania żylaków sromu zaliczamy:

• wzrost ciśnienia krwi w okolicach miednicy;
• podwyższony poziom żeńskich hormonów płciowych;
• ucisk na naczynia krwionośne (towarzyszący zwykle endometriozie);
• niewydolność żylna w miednicy.

Do typowych objawów świadczących o żylakach sromu należą:

• obrzęk oraz zaczerwienienie warg sromowych;
• świąd sromu;
• ból w pozycji stojącej lub podczas siedzenia.

W przypadku zaobserwowania wyżej wymienionych objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Zaniedbania mogą doprowadzić do problemów z układem moczowym czy nawet zakrzepicy żył.

Nowotwór sromu

Rak sromu najczęściej pojawia się u starszych kobiet. Nowotwór rozwija się powoli, a w początkowej fazie występuje w formie niewielkiego guzka lub owrzodzenia. Objawy raka sromu są dość niespecyficzne, zaliczamy do nich: świąd, pieczenie, ból, dyskomfort. Istotną rolę w profilaktyce odgrywa samobadanie miejsc intymnych, badania cytologiczne oraz wulwoskopia. Wszystkie niepokojące zmiany powinny być poddane badaniom histopatologicznym.

Przerost warg sromowych

Przerośnięte wargi sromowe mniejsze, wargi wystające poza wargi sromowe większe są mogą przyczyną ograniczeń aktywności fizycznej i dyskomfortu psychoseksualnego, co ujawnia się zazwyczaj w okresie dojrzewania. Zbyt duże wargi sromowe mniejsze uznaje się za wrodzoną wadę rozwojową. Przerost warg sromowych mniejszych może być jedno- lub dwustronny. W przypadku przerostu jednostronnego widoczna jest asymetria w budowie zewnętrznych narządów płciowych. Przerost warg sromowych skutkować może urazami tej okolicy wskutek otarć podczas siedzenia lub chodzenia, problemami z higieną zwłaszcza podczas menstruacji, ogólnym dyskomfortem, niekiedy dyspareunią i problemami w życiu seksualnym.

Wargi sromowe mniejsze uważa się za przerośnięte, jeśli odległość między podstawą a krawędzią jest większa niż 4 cm. W tego rodzaju przypadkach wykonuje się zwykle korekcję warg sromowych, czyli labioplastykę

Operacja warg sromowych – labioplastyka

Labioplastyka, czyli korekcja warg sromowych jest zabiegiem z zakresu ginekologii estetycznej. Zabieg może obejmować plastykę warg mniejszych lub większych. Może być to zmniejszenie lub korekta asymetrii w obrębie zewnętrznych narządów płciowych. Nierzadko zabieg ma na celu nie tylko poprawę wyglądu i samoakceptację pacjentki, ale również poprawę jakości życia, gdyż przerośnięte wargi sromowe mniejsze, ale także wargi sromowe większe mogą być źródłem dyskomfortu czy uniemożliwiać noszenie niektórych ubrań i bielizny.

Czytaj więcej na ten temat: Labioplastyka – jak przebiega zabieg, wskazania, efekty

Rodzaje operacji warg sromowych – rodzaje labioplastyki

• Korekcja asymetrycznych, przerośniętych lub zniekształconych warg sromowych mniejszych. Taki zabieg nie jest bardzo inwazyjny i może być wykonany nawet w znieczuleniu miejscowym.
• Korekcja przerośniętych warg sromowych większych. Zabieg polega na zmniejszeniu wielkości warg oraz redukcji objętości. |Usuwana jest tkanka tłuszczowa, która odpowiada za objętość i kształt warg sromowych.

Okres gojenia po operacji warg sromowych wynosi od 4 do 6 tygodni.

Zrośnięcie warg sromowych u dziewczynki – synechia

Sklejenie się warg sromowych i zrośnięcie warg sromowych mniejszych nazywane jest synechią. To zaburzenie występujące u małych dziewczynek (najczęściej przed 2–3 rokiem życia). Sklejone wargi sromowe u dziewczynki często nie dają żadnych dolegliwości, a zaburzenie może być nawet niezauważone przez rodziców przez dłuższy czas pomimo częstego widoku narządów płciowych dziewczynki podczas przewijania i innych zabiegów higienicznych. Sklejenie może być zauważone przez lekarza pediatrę podczas badania polegającego na rozchyleniu warg sromowych większych. Leczenie polega na miejscowych stosowaniu maści, a w wyjątkowych przypadkach potrzebna jest operacja rozdzielenia warg sromowych.