Żylaki pochwy w ciąży rozwijają się u wielu kobiet. Często współwystępują z hemoroidami i żylakami kończyn dolnych. Przyczyną żylaków krocza są zwykle zmiany hormonalne oraz ucisk powiększającej się macicy na żyły miednicy. Objawiają się zaczerwienieniem, pieczeniem, opuchlizną i bólem warg sromowych. W okolicach intymnych widoczne są także zgrubienia, często krwawiące. Leczenie żylaków sromu i pochwy ustala lekarz.
Żylaki pochwy – przyczyny, objawy i leczenie żylaków w pochwie
Żylaki krocza – przyczyny żylaków pochwy i sromu
Żylaki pochwy i sromu w ciąży, podobnie jak żylaki odbytu (hemoroidy) są dolegliwością dość charakterystyczną. Występują najczęściej w trzecim trymestrze. Za rozwój żylaków krocza u kobiety odpowiedzialne są procesy, jakie zachodzą w organizmie podczas ciąży. Przyczyną żylaków warg sromowych i okolic pochwy jest utrudniony odpływ krwi z dolnych części ciała do serca spowodowany kilkoma potencjalnymi czynnikami.
Powstawaniu zmian sprzyja podwyższony poziom progesteronu w ciąży, który powoduje obniżenie napięcia ścian naczyń krwionośnych i zwiększa ich podatność na rozciąganie i poszerzanie. Na rozwój żylaków pochwy w ciąży duży wpływ ma powiększająca się macica. Uciska ona okoliczne naczynia – żyły biodrowe i żyłę główną dolną, pogarszając krążenie krwi w okolicach krocza.
Dla rozwoju żylaków okolic pochwy nie bez znaczenia jest również zwiększona w ciąży objętość krążącej krwi, która wywiera większy nacisk na ściany żył. Ulegają one poszerzeniu, spowalniając odpływ krwi w kierunku serca.
Nie każda kobieta cierpi jednak na żylaki sromu w czasie ciąży i po porodzie. Przyczyna odpowiadająca za rozwój schorzenia u jednej kobiety i jego brak u innej zależy od obecności wymienionych czynników ryzyka.
Zobacz również: Jakie mogą być przyczyny opuchniętych (powiększonych) warg sromowych?
Objawy żylaków sromu – jak wyglądają żylaki warg sromowych?
Objawy żylaków pochwy i sromu są bardzo uciążliwe. Przyszłe mamy skarżą się na duży dyskomfort związany z wystąpieniem takich dolegliwości, jak:
- obrzęk sromu (spuchnięte wargi sromowe są tkliwe),
- swędzenie i pieczenie pochwy,
- ból warg sromowych,
- zaczerwienienie okolicy pochwy,
- zgrubienia w obrębie błony śluzowej sromu,
- lekkie podkrwawianie.
U wielu pacjentek z żylakami na pochwie występują również hemoroidy, żylaki kończyn dolnych oraz poszerzone naczynia na górnej wewnętrznej części ud.
Wśród czynników, które przyczyniają się do rozwoju żylaków pochwy i sromu w ciąży występują: predyspozycja genetyczna, siedzący tryb życia, praca wymagająca stałej pozycji siedzącej lub stojącej, a także nadwaga i otyłość, zwłaszcza wysoki wskaźnik BMI przed ciążą. Żylakom niedaleko pochwy sprzyjają także brak aktywności fizycznej oraz nawracające zaparcia. Niekorzystnie oddziałują ponadto długie, gorące kąpiele, korzystanie z jacuzzi, a także wielokrotne ciąże występujące w niedługich odstępach czasu.
Żylaki w ciąży – hemoroidy i żylaki w okolicy pochwy
Mechanizm powstawania żylaków odbytu jest podobny do mechanizmu rozwoju żylaków sromu i pochwy dlatego oba schorzenia bardzo często występują równolegle. Wyróżnia się żylaki odbytu wewnętrzne – te można wyczuć jedynie podczas badania przez odbyt, oraz zewnętrze – są to wypustki błony śluzowej w okolicy skóry odbytu. Objawy żylaków odbytu są różne. Często przebiegają one bezobjawowo, a o istnieniu hemoroidów kobieta dowiaduje się podczas badania ginekologicznego.
Nie każda przyszła mama ma jednak tyle szczęścia. Żylaki odbytu mogą dość mocno dać się we znaki. Do głównych objawów hemoroidów należą świąd, pieczenie i ból odbytu. Nierzadko pojawia się dość duża ilość żywo czerwonej krwi w stolcu, co kobieta w ciąży mylnie interpretuje jako krwawienie z dróg rodnych. Może być to dla przyszłej mamy źródło ogromnego stresu.
Czytaj również: Pęknięcie macicy – przyczyny, objawy, postępowanie
Jakimi sposobami leczyć żylaki w pochwie i sromie?
Niestety u niektórych kobiet, pomimo stosowania zasad profilaktyki, może dojść do rozwoju żylaków okolic intymnych. Warto wtedy udać się po pomoc do specjalisty, który wdroży odpowiednią terapię. Leczenie żylaków sromu i odbytu w ciąży polega głównie na działaniu objawowym, które ma na celu zmniejszyć przykre dolegliwości zgłaszane przez pacjentkę. Zastosowanie mają środki działające miejscowo, które są bezpieczne dla rozwijającego się płodu. Dobór właściwego sposobu leczenia zawsze należy skonsultować z lekarzem.
W bardzo rzadkich przypadkach, gdy istnieją poważne czynniki ryzyka powikłań żylaków na wargach sromowych, konieczna może być terapia podskórnymi zastrzykami heparyny, które podaje się w okresie ciąży, porodu i połogu. Niektórym kobietom zaleca się również noszenie pończoch uciskowych na kończynach dolnych i spanie z nieco uniesionymi kończynami dolnymi. Pocieszającym jest fakt, że w większości przypadków żylaki pochwy po porodzie znikają samoistnie w okresie 6–8 tygodni.
Jak zapobiegać żylakom pochwy?
Żylaki okolic intymnych stanowią przykrą dolegliwość, zwłaszcza w okresie ciąży. Warto zatem zadbać o odpowiednią profilaktykę, by zapobiec rozwojowi tego nieprzyjemnego schorzenia:
Należy unikać czynników ryzyka, na które mamy wpływ. Warto zadbać o prawidłową masę ciała poprzez dostosowaną do kondycji aktywność fizyczną (nawet 30 minutowy codzienny spacer ma pozytywny wpływ) oraz odpowiednio zbilansowaną dietę.Trzeba unikać długotrwałego przebywania w pozycji stojącej lub siedzącej – jeżeli tego wymaga praca zawodowa, należy przynajmniej co godzinę robić przerwy, wstać od biurka, pospacerować.
W profilaktyce żylaków na pochwie bardzo ważne jest, by zadbać o regularne wypróżnienia, by uniknąć zaparć. Kluczem w trosce o prawidłową pracę jelit jest odpowiednia dieta, wysiłek fizyczny oraz należyte nawodnienie organizmu. Co ważne, kobieta w ciąży powinna wypróżniać się od razu, gdy pojawi się uczucie parcia.
Nie bez znaczenia jest również ćwiczenie mięśni dna miednicy. Regularne stymulowanie mięśni Kegla zapobiega nie tylko żylakom okolic intymnych ale również nietrzymaniu moczu w czasie jak i po ciąży, zwiększa ukrwienie tego rejonu oraz przygotowuje mięśnie miednicy do porodu.
Ważny jest również dobór odpowiedniej bielizny. Trzeba wiedzieć, że obcisłe, niewygodne majtki ze sztucznego materiału mogą przyczyniać się do zaburzeń krążenia krwi w okolicy krocza.
Marta Cygoń-Pawlicka
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Ukończyła Studia Podyplomowe – „Żywienie w zdrowiu i chorobie” MCKP Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Miłośniczka sportów wodnych, kuchni azjatyckiej i kotów.
Komentarze i opinie (0)