Co to jest kwas sorbowy?
Kwas sorbowy jest związkiem organicznym występującym naturalnie w przyrodzie. Należy do kwasów tłuszczowych. Bywa też nazywany k wasem sorbinowym. Po raz pierwszy został wyizolowany w 1859 roku z niedojrzałych owoców jarzębiny (Sorbus aucuparia) i stąd wzięła się jego nazwa. Obecnie nie pozyskuje się kwasu sorbowego z naturalnych źródeł, lecz wytwarzany jest na drodze syntezy chemicznej z krotonaldehydu i ketenu.
Kwas sorbowy nie należy do skomplikowanych cząsteczek. Wzór strukturalny kwasu sorbowego pokazuje, że jest to sześciowęglowy łańcuch z wiązaniami podwójnymi przy drugim i czwartym węglu. Substancja ma postać bezbarwnego lub białego krystalicznego proszku. Ma lekko kwaśny smak i nikły zapach. Rozpuszczalność w wodzie kwasu sorbowego nie jest zbyt duża.
Właściwości kwasu sorbowego obejmują działanie pleśniobójcze, drożdżobójcze i grzybobójcze. Odkryto je w latach 40. XX wieku. Kwas sorbowy jest używany jako konserwant żywności.
Czytaj również: Węglan sodu: właściwości, zastosowanie, szkodliwość
Kwas sorobowy – zastosowanie
Kwas sorbowy jest konserwantem spożywczym. Oznaczany jest symbolem E200.
E200 w jedzeniu pełni funkcje pleśniobójcze, grzybobójcze i drożdżobójcze. Wykazuje aktywność przeciwdrobnoustrojową w niewielkich stężeniach. W produktach spożywczych najczęściej stosowany jest łącznie z benzoesanem sodu, gdyż ich działanie się uzupełnia. E200 jest też skuteczny przeciwko niektórym bakteriom: Salmonella, Clostridium, Staphylococcus, Pseudomonas i Sarcina. Działanie kwasu sorbowego przeciwko Clostridium (bakterii jadu kiełbasianego) umożliwia jego wykorzystanie w przetworach mięsnych zamiast azotynów, które mogą być częściowo metabolizowane do rakotwórczych nitrozamin.
Kwas sorbowy w kosmetyce jest stosowany jak niezbyt silny konserwant. Występuje w bardzo wielu różnych produktach. Może być używany w produkcji kosmetyków naturalnych.
Kwas sorbowy a sorbinian potasu
Sorbinian potasu, a także sorbinian sodu i sorbinian wapnia to sole kwasu sorbowego, również stosowane jako konserwanty w produkcji żywności. Oznaczane są symbolami od E201 do E203. Wykazują się dużo lepszą rozpuszczalnością w wodzie niż sam kwas, dlatego są chętniej stosowane w przemyśle spożywczym. Pozostałe właściwości sorbinianów oraz kwasu sorbowego są takie same.
Gdzie kupić kwas sorbowy lub sorbiniany? Dostaniemy je u producentów chemii spożywczej i w sklepach z chemią spożywczą.
E200 w żywności
Występowanie kwasu sorbowego i jego używanie reguluje odpowiednie rozporządzenie z 2008 roku. Konserwant ten jest dodawany do żywności najczęściej w stężeniu od 0,1 do 0,2 proc. Kwas sorbowy w serach i winach jest używany najpowszechniej, ale to nie jedyne produkty z E200.
Może być on obecny w:
- fermentowanych napojach mlecznych (jogurtach, kefirach, maślankach),
- serach podpuszczkowych i pastach serowych,
- sosach sałatkowych,
- koncentratach zup,
- mrożonych ciastach i pizzy,
- sałatkach owocowych, owocach kandyzowanych, przecierach owocowych, dżemach,
- słodyczach, nadzieniach ciast, galaretkach,
- margarynach,
- napojach bezalkoholowych,
- winach.
Zobacz też: Napoje energetyczne – czy ich picie jest bezpieczne?
Czy kwas sorbowy jest zdrowy?
Kwas sorbowy jest kwasem tłuszczowym i tak jak wszystkie kwasy tłuszczowe w organizmie człowieka ulega beta-oksydacji. W procesach metabolicznych jest przekształcany do dwutlenku węgla i wody, czyli substancji nieszkodliwych. Nie jest on rakotwórczy ani toksyczny, nie wpływa na płodność i rozwój płodu.
Szkodliwość E200 może wiązać się z jego działaniem alergicznym. Wykazano, że kwas sorbowy może wywoływać reakcje podobne do alergii. Z tego powodu powinny go unikać osoby ze skłonnościami do nadwrażliwości. Na kwas sorbowy w ciąży powinny uważać kobiety, u których występują alergie.
Wartość ADI, czyli dopuszczalnego dziennego spożycia, ustalono na poziomie 25 mg/kg masy ciała dziennie.
