BMI (z angielskiego Body Mass Index, czyli indeks masy ciała) jest to uniwersalny wskaźnik, który pozwala określić, czy ilość tkanki tłuszczowej w organizmie jest prawidłowa. Aby obliczyć BMI, potrzebne są dwa parametry – masa ciała w kilogramach oraz wzrost wyrażony w metrach, podniesiony do kwadratu. Wskaźnik BMI jest często wykorzystywany przez lekarzy i dietetyków w celu określenia ryzyka wystąpienia nadwagi i otyłości.
BMI dzieci – jak wygląda, jakie wartości
Spis treści
- Jak obliczyć wskaźnik masy ciała BMI?
- Czym są siatki centylowe?
- Jak interpretować siatki centylowe?
- Jak obliczyć BMI dla dzieci?
- Jakie są normy na BMI u dzieci?
- Jak obliczyć BMI u 10-letniego dziecka?
- Kalkulator BMI dla dzieci i młodzieży
- Prawidłowa masa ciała u dzieci — ile powinny ważyć dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym?
Jak obliczyć wskaźnik masy ciała BMI?
Wskaźnik BMI został opracowany przez Adolfa Queteleta, który już w XIX wieku zaobserwował zależność między wzrostem człowieka, a jego masą ciała. Obecnie stanowi on pewnego rodzaju wskazówkę podczas układania planu dietetycznego. Jak prawidłowo obliczyć wskaźnik masy ciała i czy można ustalić wartość BMI dziecka?
Wskaźnik BMI odnosi się tylko do danej populacji ludzi dorosłych, a jego obliczanie jest proste. W tym celu należy wzrost i masę ciała podstawić do następującego wzoru:
BMI = masa ciała (kg) / wzrost (m²).
Uzyskane wyniki BMI pozwalają określić, czy dana osoba ma niedowagę, masę ciała w normie, nadwagę, otyłość I stopnia, otyłość II stopnia lub otyłość III stopnia.
Dodatkowo na podstawie wskaźnika BMI można ocenić, czy istnieje ryzyko rozwoju chorób i zaburzeń związanych z nadwagą i otyłością, takich jak np. nadciśnienie tętnicze i inne choroby serca, miażdżyca a także cukrzyca typu II.
Nie jest to jednak idealny wskaźnik, ponieważ nie uwzględnia on kilku zmiennych, m.in. wieku, płci czy aktywności fizycznej, dlatego nie sprawdzi się on u osób trenujących sporty sylwetkowe.
Ponadto interpretacja wyników BMI może być myląca dla osób starszych, u których obserwuje się spadek masy kostnej i mięśniowej przy jednoczesnym wzroście tkanki tłuszczowej.
Czym są siatki centylowe?
Przedstawione w formie wykresów siatki centylowe wykorzystuje się w celu oceny rozwoju dzieci w wieku od 3 do 18 lat. Dostępne są również siatki dla młodszych dzieci od 0. do 36. miesiąca życia.
Siatki centylowe zostały stworzone w odniesieniu do płci dziecka, osobno dla chłopców i dziewczynek, i obejmują one populację dzieci zamieszkującą dany kraj. Dlatego w naszym przypadku istotne jest, aby bazować na siatkach centylowych opracowanych na populacji polskiej.
Jak interpretować siatki centylowe?
Do dyspozycji mamy kilka rodzajów siatek centylowych. Analizują one takie parametry, jak masa ciała, wzrost, obwód głowy, obwód klatki piersiowej.
Linia pozioma na siatce centylowej odnosi się do wieku dziecka, natomiast lewa pionowa do interesującego nas parametru, np. masy ciała czy wzrostu. Znając dane dziecka, oznaczamy je następnie na odpowiednich liniach i sprawdzamy punkt, w którym te linie się przecinają.
Jeżeli punkt znajdzie się w obszarze pomiędzy 3. a 97. centylem, zaznaczonym po prawej stronie wykresu, oznacza to, iż dany parametr dziecka mieści się w prawidłowym zakresie.
Jeżeli któraś z wartości znajduje się poniżej 3. centyla lub powyżej 97. centyla, należy omówić tę kwestię z lekarzem pediatrą.
Jak obliczyć BMI dla dzieci?
W przypadku dzieci i młodzieży, aby móc obliczyć wartość BMI również będziemy potrzebować tych samych danych, czyli wzrostu i masy ciała, lecz interpretacja wyników opiera się tutaj na siatkach centylowych BMI.
BMI dzieci również oblicza się wg podanego powyżej wzoru. Następnie uzyskaną wartość zaznacza się na lewej pionowej linii siatki centylowej. Dalej należy odszukać na poziomej linii wiek dziecka. Tak jak w przypadku pozostałych siatek centylowych, tutaj również zaznaczamy punkt przecięcia obu linii, przeprowadzonych z oznakowanych punktów, a następnie odczytujemy wynik.
Dlaczego u dzieci i młodzieży standardowy wskaźnik BMI nie ma praktycznego odniesienia, tak jak w przypadku osób dorosłych? Mają na to wpływ dwa istotne czynniki. Przede wszystkim zawartość tkanki tłuszczowej jest inna u chłopców i dziewczynek, a jak już wiadomo, we wskaźniku masy ciała nie jest uwzględniona płeć. Kolejną kwestią są zmiany w zawartości tkanki tłuszczowej w kolejnych latach życia dziecka.
Jakie są normy na BMI u dzieci?
Interpretacja wskaźnika BMI u dzieci i młodzieży wygląda następująco:
- poniżej 3. centyla – niedowaga,
- między 3. a 25. centylem – szczupła sylwetka,
- między 25. a 90. centylem – prawidłowa masa ciała,
- między 90. a 97. centylem – nadwaga,
- powyżej 97. centyla – otyłość.
Zarówno dzieci oraz młodzież z niedowagą, jak i nadwagą i otyłością mogą w przyszłości mieć problemy zdrowotne. Jeżeli uzyskają wynik poza normą, warto tę kwestię omówić z lekarzem lub dietetykiem.
Jak obliczyć BMI u 10-letniego dziecka?
- Płeć: mężczyzna
- Wiek: 10 lat
- Masa ciała: 40 kg
- Wzrost: 150 cm
- BMI = 40 (kg) / 1,50 (m)² = 40 (kg) / 2,25 (m)
- Wskaźnik BMI wynosi = 17,8.
Podany wynik BMI dziecka można umieścić na siatce centylowej. Wg powyższych danych dziecko znajduje się na 70 centylu i mieści się w zakresie prawidłowej masy ciała.
Kalkulator BMI dla dzieci i młodzieży
Obliczanie BMI dzieci może być jeszcze prostsze. Posłużyć do tego może kalkulator BMI. Tego typu kalkulator wymaga podania wieku dziecka, masy ciała, płci i wzrostu. Po przeliczeniu uzyskamy wskaźnik BMI, centyle oraz interpretację.
Warto pamiętać, że kalkulator BMI to tylko orientacyjne narzędzie. Jeżeli rodzic w dalszym ciągu obawia się, czy jego dziecko rozwija się prawidłowo, powinien skorzystać z porady specjalisty, który pomoże mu przy interpretacji wyniku BMI dziecka.
Prawidłowa masa ciała u dzieci — ile powinny ważyć dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym?
Prawidłowa masa ciała wg norm Instytutu Żywności i Żywienia
Niemowlęta:
- 0-6 m-cy – 6 kg
- 7-11 m-cy – 9 kg
Dzieci:
- 1-3 lat – 12 kg
- 4-6 lat – 19 kg
- 7-9 lat – 27 kg
Chłopcy:
- 10-12 lat – 38 kg
- 13-15 lat – 54 kg
- 16-18 lat – 67 kg
Dziewczęta:
- 10-12 lat – 38 kg
- 13-15 lat – 51 kg
- 16-18 lat – 56 kg
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Stupnicki R.: Relacje wagowo-wzrostowe i stosowanie wskaźnika BMI u dzieci i młodzieży, Zeszyty Naukowe WSKFiT 10:41-47, 2015.
- Kaługa Z. i wsp.: Siatki centylowe dla oceny wzrastania i stanu odżywienia polskich dzieci i młodzieży od urodzenia do 18 roku życia. Standardy Medyczne/Pediatria, 2015, T. 12, 119-135.
- Jarosz M. i wsp.: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.
Opublikowano: 16.11.2022;
Oceń:
1.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Agata Soroczyńska
dietetyk kliniczny i sportowy
Dietetyk kliniczny i sportowy, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach i Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Główne tematy jej zainteresowań to dieta roślinna, dieta w sporcie, suplementacja oraz psychodietetyka. W kontekście współpracy z podopiecznymi istotne jest dla niej całościowe podejście do pacjenta. Wierzy, że do osiągnięcia celów nie zawsze wymagany jest jadłospis. Od kilku lat zajmuje się edukacją żywieniową. Jest autorką wielu artykułów, wykładów oraz webinarów, podczas których poruszała tematy związane z profilaktyką zdrowotną, dietoterapią, zdrowym odżywianiem oraz dietetyką sportową. Prywatnie pasjonatka fitnessu, książek historycznych i fantasy oraz górskich wędrówek.
0
Komentarze i opinie (0)