Włókniaki skóry to niezłośliwe nowotwory przyjmujące postać guzowatych narośli, wypustek na skórze. Wyróżniamy włókniaki miękkie (najczęściej są to włókniaki wiszące - włókniaki na szyi i włókniaki na powiekach) oraz włókniaki twarde pojawiające się zwykle na nogach. Przyczyny powstawania włókniaków nie są do końca poznane. Leczenie włókników skóry nie jest konieczne, a niektóre naturalne sposoby, np. stosowanie octu jabłkowego, może być szkodliwe. Usuwanie włókniaków skóry powinno być przeprowadzone prze specjalistę.
Włókniaki skóry – przyczyny, rodzaje, domowe sposoby, usuwanie

Włókniak – co to za wypustka na skórze? Przyczyny włókniaków skóry
Jak powstają włókniaki skóry?
Włókniak skóry to łagodny nowotwór łącznotkankowy. Jego powstanie związane jest z nadmiernym, niekontrolowanym namnażaniem się komórek tkanki łącznej. Wynikiem tego jest uformowanie widocznej narośli – wypustki na skórze. Włókniaki skóry nie powodują przerzutów i zwykle nie są groźne dla organizmu. Ponadto, najczęściej nie towarzyszą im żadne inne objawy, jak ból, świąd. Włókniaki skóry rosną powoli na różnych częściach ciała. Często obserwuje się włókniaki na szyi, włókniaki na powiekach, włókniaki na twarzy, czy na skórze głowy. Ze względu na wygląd, włókniaki skóry dzielimy na dwie grupy – miękkie i twarde.
Przeczytaj: Brązowe plamy na skórze – jakie mogą być przyczyny?
Przyczyny włókniaków skóry
Zmiany mogą pojawić się w każdym wieku. Zwykle jednak występują u osób starszych. Często ich ilość wzrasta wraz z biegiem lat. Przyczyny włókniaków skóry występujących na ciele wciąż nie są jeszcze do końca poznane. Zwykle tendencja do występowania tego typu wypustek na skórze jest wrodzona.
Sprawdź też: Strupy w nosie – przyczyny, objawy, leczenie
Co zwiększa ryzyko wystąpienia włókniaków skórnych?
Istnieje wiele stanów, które zwiększają ryzyko powstania tzw. włókniaków nabytych. Należą do nich:
- zaburzenia gospodarki hormonalnej,
- cukrzyca,
- otyłość,
- miejscowy stan zapalny,
- miejscowe uszkodzenie tkanek (np. włókniak po ukąszeniu owada, urazie),
- choroby związane z zaburzeniami układu odpornościowego.
Ponadto, przyjmowanie leków immunosupersyjnych i zakażenie wirusem HIV może sprzyjać powstawaniu zmian. Częściej zauważa się także występowanie włókniaków w ciąży.
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną pojawienia się krost na głowie?
Rodzaje włókniaków skóry: włókniak twardy, włókniak miękki (włókniak wiszący)
Włókniak miękki – czym się charakteryzuje?
Włókniak miękki to wypustka wisząca workowato ze skóry. Niekiedy, w wyniku ucisku palcem, da się go wprowadzić w głąb skóry. Najczęściej zmiany są liczne, o barwie cielistej lub brunatnej.
Włókniak miękki charakterystyczny jest dla choroby Recklinghausena. Schorzenie to jest nieuleczalną chorobą genetyczną dającą objawy skórne (nerwiakowłókniaki, plamy typu kawy z mlekiem ) oraz zaburzenia układu nerwowego (padaczkę, opóźnienie rozwoju umysłowego).
Miękkie włókniaki („włókniaki wiszące”) to najczęściej zmiany wrodzone, utrzymujące się do końca życia. Uszypułowane wypustki na skórze mogą pojawić się również u osób nie obciążonych genetycznie. Występują w różnych miejscach. Często spotyka się drobne włókniaki na twarzy, włókniaki na szyi lub w okolicy karku, pachwin, pach, czy włókniaki na powiekach. Miękkie wypustki na skórze nie są złośliwe. Stanowią jednak częsty problem estetyczny, szczególnie dla kobiet.
Włókniaki wiszące wizualnie są podobne do innych zmian dermatologicznych. Należy je różnicować z brodawczakami, tłuszczakami lub miękkimi znamionami komórkowymi.
To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?
Co to jest włókniak twardy?
Włókniak twardy to drobna, okrągła, twarda wypustka na skórze, przesuwalna względem podłoża. W jego budowie przeważają włókna kolagenowe, dzięki którym narośl ma twardą konsystencję. W przeciwieństwie do włókniaków wiszących (miękkich), występuje zwykle pojedynczo i nie tworzy zmian uszypułowanych. Ponadto nie daje się odprowadzić w głąb skóry w wyniku ucisku palcem. Włókniak skórny twardy kolorem przypomina otaczającą zdrową skórę. Niekiedy jest nieco ciemniejszy, lekko czerwony lub brunatny. Uwypuklenie skóry nie jest bolesne ani swędzące. Czasami wywołuje lekki dyskomfort.
Włókniaki twarde skóry to zmiany nabyte. Występują u osób starszych, a ich ilość rośnie wraz z wiekiem. W największej liczbie wypadków mamy do czynienia z włókniakami twardymi na nogach lub rękach. Zmiany należy różnicować z bliznowcem (keloidem), prosakiem lub zwłókniałymi naczyniakami.
Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?
Czy włókniaki skóry są niebezpieczne?
Włókniaki skóry - łagodne zmiany nowotworowe
Włókniaki skóry to powszechny problem występujący u wielu osób. Wypustki na skórze nie powodują żadnych dokuczliwych objawów. Nie są również złośliwe i nie dają przerzutów. Ze względu na łagodny charakter zmian leczenie włókniaków jest właściwe zbędne. Najczęściej usuwanie włókniaków skóry motywowane jest względami estetycznymi, szczególne w przypadku włókniaków na twarzy, włókniaków na szyi, czy włókniaków na powiekach, a więc w widocznych miejscach ciała.
Jak pozbyć się włókniaków? Kiedy warto zdecydować się na usunięcie włókniaka skóry?
Usunięcie narośli skórnych w gabinecie lekarskim zalecane jest wówczas, gdy umiejscowienie zmiany negatywnie wpływa na normalne funkcjonowanie, jak ma to miejsce w przypadku włókniaków na powiece, które mogą utrudniać mruganie czy normalne widzenie. Ponadto, niektóre narośla usytuowane są w wyjątkowo wrażliwych miejscach, np. włókniaki na szyi, w okolicy biustu, pachwinach, pachach, stopach. Włókniaki na skórze występujące w tych obszarach ciała są bardzo narażone na podrażnienia i otarcia oraz mogą powodować znaczny dyskomfort.
Zobacz też: Jak działa laser frakcyjny?
Włókniaki w nietypowych miejscach
Niektóre włókniaki u kobiet mogą sytuować się w piersiach. Jak każdy wyczuwalny guzek, powinny być natychmiast poddane dokładnej diagnostyce (wykonanie USG, mammografii). Pobranie wycinka ze zmiany, za pomocą biopsji cienkoigłowej pomoże w różnicowaniu zmiany. Włókniaki w piersiach nie są groźnymi zmianami.
Leczenia wymagają również włókniaki występujące w jamie ustnej. Najczęściej usytuowane są po wewnętrznej stronie policzka. Jeżeli zmiany wywołują dyskomfort powinno się je usunąć.
Przyczyny występowania włókniaków w jamie ustnej:
- długotrwałe drażnienie mechaniczne błony śluzowej (aparat na zęby, proteza),
- palenie papierosów,
- spożywanie nadmiernych ilości alkoholu.
Kiedy warto zgłosić się do lekarza?
Szczególnie niepokojące zmiany to włókniaki skóry, które bardzo szybko rosną, zmieniają wygląd, towarzyszą im inne objawy (jak krwawienie, owrzodzenie, ból, swędzenie, pojawienie się strupa). Tego typu wypustki na skórze wymagają dokładnej diagnostyki i badania histopatologicznego, w celu różnicowania ze zmianami złośliwymi (np. czerniakiem ).
Jak się pozbyć włókniaków – jak usunąć włókniaki skórne?
Domowe sposoby na pozbycie się włókniaków
Wśród domowych sposobów na pozbycie się włókniaków wymienia się zastosowanie octu winnego. Nie jest to jednak najlepszy pomysł. Ocet działa na skórę drażniąco. Okłady z octu na włókniaki, często wywołują podrażnienie, zaczerwienienie, bolesność, aż w końcu krwawiące rany. Efektem tego nie będzie pozycie się włókniaka, a może powstać nawet trwała, szpecąca blizna. Szczególnie niebezpieczne jest stosowanie octu na włókniaki na powiece i okolicy oczu, włókniaki twarzy oraz włókniaki jamy ustnej. W tych miejscach skóra jest szczególnie delikatna i wrażliwa na drażniące działanie octu. Stosowanie octu jabłkowego w celu pozbycia się włókniaków także nie jest zalecane.
Jak usunąć włókniaka?
Usuwanie włókniaków najlepiej zostawić lekarzowi. Zabiegi pozbywania się zmian można wykonać u chirurga, dermatologa lub w gabinetach medycyny estetycznej. Po postawieniu diagnozy, lekarz zadecyduje o zastosowaniu odpowiedniej metody usunięcia włókniaka.
Sposoby usuwania włókniaków w gabinecie lekarskim:
- krioterapia (wymrażanie ciekłym azotem),
- laser frakcyjny CO2 (laserowe usunięcie włókniaka),
- elektrochirurgia (usunięcie włókniaka za pomocą prądu elektrycznego).
Jak usunąć włókniaki – przebieg zabiegu
Zabiegi usuwania włókniaków zwykle trwają kilka minut i są przeprowadzane w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu pacjent nie odczuwa bólu. Bezpośrednio po zabiegach, może pojawić się obrzęk, siniak i niewielka bolesność. W większości przypadków zabiegi dają znakomity efekt kosmetyczny.
Kiedy konieczne jest usunięcie chirurgiczne włókniaka?
W przypadku zmian mnogich, bardzo dużych lub o niejasnym rozpoznaniu konieczna jest interwencja chirurgiczna. Chirurgiczne wycięcie włókniaków zawsze pozostawia bliznę.
Niekiedy włókniaki mają tendencję do nawrotów. Nawet po usunięciu zmiany mogą odrosnąć.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Richard J.G. Rycroft, Stuart J. Robertson, Sarah Wakelin, red. wyd. pol. Lidia Rudnicka, Małgorzata Olszewska, Marta Sar-Pomian, „Dermatologia”, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2014,
- Leslie S. Baumann, red. wyd. pol. Kamila Padlewska, „Dermatologia estetyczna”, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2013,
- Andrzej Kaszuba, Jacek Szepietowski, Zygmunt Adamski, „Dermatologia geriatryczna”, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2016,
- Piotr Rutkowski, Witold Owczarek, Arkadiusz Jeziorski, „Atlas zmian nowotworowych skóry. Biblioteka Chirurga Onkologa” (Tom 16), Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2019.

Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 28.03.2019
opublikowany 06.01.2020
opublikowany 10.06.2020