Zjawisko określane jako marmurkowatość skóry to obecność na skórze barwnych plam – najczęściej fioletowych i czerwonych – ułożonych w charakterystyczny wzór „marmuru”. Objaw ten najczęściej obserwowany jest u małych dzieci, przede wszystkim po ekspozycji na niskie temperatury lub w trakcie wystąpienia silnego stresu. Jeżeli marmurkowa skóra jest izolowanym objawem, nie stanowi powodu do naszego niepokoju.
Marmurkowatość skóry – czy skóra marmurkowa u dziecka oznacza chorobę?
Co to jest marmurkowatość skóry?
Marmurkowatość skóry to charakterystyczny wygląd skóry związany z rozszerzeniem naczyń i gromadzeniem się krwi pod skórą. Marmurkowatość opisywana jest jako fioletowe plamy na skórze bądź cętki na skórze. Zwykle czerwone plamy na skórze otacza blada skóra.
Zmiany tego rodzaju mogą być zlokalizowane tylko w niektórych miejscach (np. na kończynach) lub na całym ciele. Najczęściej zmiany pojawiają się (np. po ekspozycji na zimno) i znikają, rzadziej marmurkowa skóra utrzymuje się cały czas.
Marmurkowata skóra u dziecka
Marmurkowata skóra u małego dziecka (zwłaszcza u noworodka) zwykle stanowi wariant fizjologii, o ile nie towarzyszą jej inne niepokojące objawy. U podłoża tego objawu leży niedojrzałość układu krążenia – przepuszczalność naczyń jest zwiększona, naczynia kurczą się i rozszerzają nierównomiernie, co daje efekt „marmuru”. Marmurkowatość skóry typowo pojawia się:
- w trakcie infekcji z gorączką,
- po ekspozycji na zimne powietrze,
- przy nagłej zmianie temperatury (stąd marmurkowa skóra często obserwowana jest po kąpieli lub przy przebieraniu dziecka),
- w trakcie silnego stresu (to sprawia, że marmurkowatość skóry u dziecka często obserwowana jest podczas badania lekarskiego),
- w trakcie płaczu.
Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów
Marmurkowata skóra u noworodka często idzie w parze z niską masą urodzeniową, wcześniactwem, może też jednak występować u donoszonych, zdrowych i silnych noworodków. Marmurkowatość skóry u dziecka zwykle samoistnie ustępuje wraz z dorastaniem i dojrzewaniem układu krążenia.
Marmurkowata skóra może być jednym z objawów niedoczynności tarczycy. Wówczas obserwuje się także inne symptomy choroby, takie jak szybsze męczenie się, zaparcia, nadmierne przybieranie na masie, mimo słabego łaknienia, opóźnione dojrzewanie kostne itd.
To też może Cię zainteresować: Jakie schorzenia wywołują plamy na skórze?
Skóra marmurkowa a czerwone i fioletowe plamy
Każdy nowy objaw powinien zostać skonsultowany z lekarzem – jeżeli lekarz stwierdzi fizjologiczną marmurkowatość skóry, rodzic może wyłącznie obserwować dziecko i zgłosić się na konsultację wtedy, gdy objaw nie ustąpi wraz z wiekiem.
Marmurkowatość skóry u małego dziecka, bez innych objawów towarzyszących nie wymaga leczenia. Ważne jest jedynie unikanie czynników sprzyjających występowaniu zmian. Należy dbać o to, aby dziecku było ciepło, należy unikać gwałtownych zmian temperatur oraz, w miarę możliwości, sytuacji stresowych.
To też może Cię zainteresować: Swędząca wysypka na rękach – przyczyny, leczenie
Jeżeli rodzic obserwuje czerwone lub fioletowe plamy na skórze pojawiające się nagle, gwałtownie rozszerzające się, nieustępujące po ogrzaniu i uspokojeniu dziecka, jeżeli towarzyszą im inne objawy, konieczna jest niezwłoczna konsultacja lekarska – może się bowiem okazać, że nie jest to skóra marmurkowata, a sinica lub zmiany krwotoczne.
Utrzymywanie się skóry marmurkowej lub wszelkie wątpliwości diagnostyczne są wskazaniem do skierowania pacjenta na konsultację do poradni dermatologicznej.
Czytaj również: Wybroczyny na skórze – co oznaczają, przyczyny, badania, leczenie
Marmurkowata skóra a inne choroby
Czerwone plamy na skórze będące objawem marmurkowatości skóry mogą zostać pomylone ze zmianami krwotocznymi pojawiającymi się np. w przebiegu sepsy czy też choroby Schönleina-Henocha.
Marmurkowatość skóry wymaga też różnicowania z sinicą oraz z sinością siatkowatą – schorzeniem, w którym również dochodzi do zmian na skórze przypominających marmur lub siateczkę, z tym że kolor plam jest niebieskawy. Siność siatkowata często nie ma wyraźnej przyczyny (nazywana jest wówczas idiopatyczną), może być też objawem chorób tkanki łącznej lub zapaleń naczyń.
Zobacz też: Czerwone plamy na nogach – co mogą oznaczać?
Marmurkowatość skóry może zostać też pomylona z teleangiektazjami (pajączkami na skórze, cerą naczynkową), czyli poszerzonymi drobnymi naczyniami krwionośnymi, które często występują na kończynach dolnych i są początkowym stadium przewlekłej niewydolności żylnej. Objawy marmurkowatości skóry przypominają także sinicę siatkowatą.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 13.04.2022