Przyczyną guzka obecnego w pachwinie jest najczęściej zmiana dermatologiczna w postaci czyraka czy tłuszczaka. Natomiast zgrubienie i ból w pachwinie podczas chodzenia – także u dziecka – może wskazywać na rozwój przepukliny. Bardziej niepokojący jest twardy guz w okolicach pachwiny związany z powiększeniem węzłów chłonnych. Diagnostyka ukierunkowana jest wówczas na chłoniaka lub guza jelita grubego.
Guzek w pachwinie – co może oznaczać zgrubienie w okolicy pachwiny udowej?
Guzek w pachwinie – gula pod skórą w okolicach uda
Tuberculum lub nodulus to łacińskie terminy stosowane w dermatologii, które opisują guzek. Guzek w pachwinie oznacza wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, związany ze zmianami w skórze właściwej, który może się rozpaść z pozostawieniem po sobie blizny.
Guz to większa zmiana – o średnicy powyżej 1 cm. Od grudki różni się objawami stanu zapalnego wokół jego lokalizacji – zaczerwienieniem i bolesnością przy dotyku.
W ścisłej definicji guzkiem w pachwinie określany jest guzek gruźliczy, który może rozmiękać i dawać przetoki do powierzchni skóry. Jednak w codziennej praktyce klinicznej rzadko spotyka się taką zmianę. Chorzy zgłaszają guzki jako zmiany typu: gula w pachwinie, zgrubienie w pachwinie, bolący guzek w pachwinie i nie muszą to być typowe guzki w dermatologicznym znaczeniu.
Przeczytaj: Krostki na wargach sromowych – co to za choroba?
Do częstych przypadłości należy przepuklina pachwinowa, interpretowana przez chorych jako guzek; inne to tłuszczaki, czyraki lub powiększone węzły chłonne. Powiększone węzły chłonne w pachwinie po obu stronach świadczą zazwyczaj o uogólnionym charakterze schorzenia.
Guzek w pachwinie po lewej stronie lub po prawej towarzyszy zazwyczaj lokalnym zmianom zapalnym skóry pachwiny i krocza.
Guzek w okolicy pachwiny – objaw przepukliny pachwinowej
Niektóre przepukliny pachwinowe naśladują mały guzek w pachwinie i są manifestacją w początkach choroby. Grudka w pachwinie będąca przepukliną ustępuje przy minimalnym nacisku, gdy pacjent znajduje się w pozycji leżącej.
Przepuklina pachwinowa powoduje dyskomfort od lekkiego do umiarkowanego, który zwiększa się wraz z aktywnością fizyczną. Pojawia się wtedy ból w pachwinie podczas chodzenia.
Przepukliny pachwinowe są narażone na ryzyko braku możliwości odprowadzenia i uwięźnięcia. Może to skutkować niedokrwieniem tkanek i zmianami martwiczymi, co powoduje znacznie nasilony ból w pachwinie, jednak w przeciwieństwie do przepuklin udowych jest to zjawisko rzadsze.
Leczeniem schorzenia zajmuje się początkowo poradnia chirurgiczna, następnie oddział chirurgii, gdzie stosuje się operacje klasyczne z plastyką przepukliny lub zabiegi laparoskopowe i endoskopowe.
Przepuklina pachwinowa u dziecka powoduje czasem powstanie guzka w pachwinie i, podobnie jak u dorosłych, nasila się przy wysiłku fizycznym. Powikłania powstają przy uwięźnięciu – wówczas także wskazane jest leczenie chirurgiczne.
Bolesne zgrubienie w pachwinie – czyrak i tłuszczak
Przyczyną guzków w pachwinie krocza bywają łagodne schorzenia w postaci czyraków. Są to ropne zapalenia mieszka włosowego zajmujące niewielki obszar skóry, które przebiegają z bolącym przy dotyku zgrubieniem w pachwinie. Niekiedy są twarde i trudno przesuwalne względem podłoża. Umiejscowione są w tkance podskórnej. Rokowanie jest dobre.
Zmiany te rzadko przebiegają z objawami ogólnymi, takimi jak wysoka gorączka i dreszcze. Leczenie polega na stosowaniu antybiotykoterapii z lekami dobrze penetrującymi do tkanek miękkich oraz nacięcia i drenażu (dostępne w poradni chirurgicznej).
Po tym drobnym zabiegu należy właściwie dbać o higienę pozostawionej rany i odpowiedni drenaż sączącej się wydzieliny. Pacjentom podaje się płukanki z oktenidyny i jałowe opatrunki.
Tłuszczak (lipoma) to kolejna łagodna zmiana w pachwinie, będąca nowotworem tkanki tłuszczowej z niskim indeksem podziałów komórkowych. Zgrubienie rośnie powoli i nie powoduje przerzutów. Czasem, stopniowo rozrastając się, tłuszczak może naciskać mechanicznie sąsiednie nerwy skórne, dając przy tym bolesny guzek w pachwinie. Leczenie polega na łyżeczkowaniu zmiany.
Co oznacza twardy guz w pachwinie?
Guzek w pachwinie w niektórych sytuacjach klinicznych może oznaczać groźną chorobę ogólną. Do przykładów należą choroby zapalne i niektóre nowotwory. Aby ustalić dokładne rozpoznanie, należy przeprowadzić szereg szczegółowych badań dodatkowych. Choroby ogólne z manifestacją guzkową w pachwinie to:
- chłoniaki nieziarnicze (NHL),
- chłoniak Hodgkina,
- nowotwory odbytu i końcowego odcinka jelita grubego.
Chłoniaki to liczna grupa schorzeń układu limfatycznego przebiegająca z rozrostem w węzłach chłonnych (może dotyczyć pachwin). Wówczas dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych, które można wyczuć palcami (węzły chłonne pachwinowe powierzchowne). Powiększone węzły chłonne w pachwinie są raczej niebolesne, twarde i spoiste, trudno przesuwalne względem podłoża i mogą formować większe zgrupowania, tzw. pakiety.
Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?
Twardy guz w pachwinie może być sygnałem świadczącym o obecności chłoniaka. Chłoniaki różnią się budową komórkową i tkankową, rozróżnialną w badaniu histopatologicznym. Dzielimy je na ziarnicze i nieziarnicze (ang. Hodgkin oraz non-Hodgkin lymphomas). Guz w pachwinie u mężczyzny – zwłaszcza młodego – z objawami świądu skóry i wzmożonej potliwości nie powinien być zatem bagatelizowany.
Powiększenie pachwinowych węzłów chłonnych wyczuwane przez chorych jako guzki po prawej lub lewej stronie może być manifestacją przerzutów do tkanek limfatycznych z okolicy tkanek okołoodbytniczych lub końcowej części jelita grubego. Podejrzenie guza jelita grubego weryfikuje się w tomografii komputerowej jamy brzusznej i miednicy małej oraz w badaniu endoskopowym jelita grubego – kolonoskopii.
Należy zwrócić uwagę na objawy towarzyszące – spadek masy ciała, zmiany rytmu wypróżnień, krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, objawy anemii: upośledzony apetyt, osłabienie, zawroty głowy, pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego.
Inne przyczyny guzków w pachwinie
Powiększenie pachwinowych węzłów chłonnych obserwuje się również w chorobach zakaźnych. Klasyczny guzek w okolicy pachwiny występuje w zakażeniach swoistych – gruźlicy pozapłucnej oraz w chorobie wenerycznej spowodowanej krętkiem bladym (treponema pallidum), czyli w kile.
Zmiana pierwotna w kile może być zlokalizowana w zasadzie na całej powierzchni skóry. Powiększone guzki pachwinowe mogą rozmiękać i dawać małe ranki w okolicach pachwin, z nasilonym stanem zapalnym. Leczenie polega na antybiotykoterapii.
Guzek w pachwinie u dziecka może być spowodowany ospą, ale zmiany skórne obserwujemy zazwyczaj na całym ciele. U dorosłych cierpiących na przewlekłe schorzenia reumatyczne, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów lub toczeń rumieniowaty układowy, poza zmianami w stawach dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych pachwinowych po prawej lub po lewej stronie, co jest dostępne w samobadaniu u chorego.
Czytaj również: Drenaż limfatyczny – co to jest? Wskazania, przeciwwskazania, przebieg, efekty
Zasady diagnostyki polegają na ocenie morfologii krwi, stężenia białka CRP, testów w kierunku kiły i gruźlicy, oznaczenia specjalnych przeciwciał w chorobach reumatycznych (przeciwciała anty-CCP, czynnik reumatoidalny, przeciwciała ANA).
Służą one do oceny odległego stanu zapalnego. USG guzka oraz zmiany w badaniu fizykalnym naprowadzają na miejscowy stan zapalny jako przyczynę dolegliwości.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Jenkins J. T., O’Dwyer P. J., Inguinal hernias. Br. Med. J., 2008, 336 (7638): 269–272.
- Grant A. M., Scott N. W., O’Dwyer P. J., Laparoscopic Groin Hernia Trial Group. Pain and numbness after laparoscopic and open repair of a groin hernia: five year follow-up of a randomized trial. Br. J. Surg., 2005, 91: 1570–1574.
- Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
- Kordek R. (red.), Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2007.
- Tatoń J., Czech A., Diagnostyka internistyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy, wydanie II. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
Radosław Korczyk
Lekarz
Absolwent Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Specjalista chorób wewnętrznych.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 05.05.2021
opublikowany 09.09.2022