Papryka jest jednym z najbardziej popularnych oraz najczęściej uprawianych warzyw na świecie. Charakteryzuje się bardzo dużą różnorodnością – mamy dostęp do papryk o różnych kolorach, kształtach oraz zróżnicowanych stopniach ostrości. Ostre odmiany papryki cenione są jako składniki dań kuchni meksykańskiej i wielu azjatyckich. Czy ostre papryczki są zdrowe?
Ostre papryczki – czy są zdrowe?

Ostre papryczki – skąd ich charakterystyczny smak?
Ostre papryczki, inaczej papryczki chili to ogólna nazwa odmian, mieszańców papryk, które charakteryzują się ostrym smakiem. Należą one do rodzaju Capsicum (pieprzowiec). Ostrość papryczek związana jest z obecnością w nich substancji o nazwie kapsaicyna. Substancja ta odpowiada nie tylko za ostry smak papryczek, ale również wykazuje działania zdrowotne: przeciwbólowe, antyoksydacyjne, regulujące wartości ciśnienia, zmniejszające ryzyko dyslipidemii i miażdżycy. Regularne spożywanie papryczek chili może wiązać się z niższym ryzykiem przedwczesnego zgonu z powodu chorób serca. Według niektórych autorów kapsaicyna wpływa również na zmniejszenie apetytu. Kapsaicyna powszechnie stosowana jest jako składnik maści bądź plastrów rozgrzewających mięśnie i stawy. Jako ciekawostkę można dodać, że kapsaicynę używa się do produkcji gazów łzawiących.
Czytaj również: Mięso z kurczaka. Która część jest najzdrowsza?
Kapsaicyna – prozdrowotne właściwości:
- działa przeciwbólowo
- antyoksydacyjnie (przeciwstarzeniowo)
- reguluje ciśnienie tętnicze
- zmniejsza ryzyko miażdżycy
- stosowana jest zewnętrznie w maściach na ból mięśni i stawów
Ostre papryczki: właściwości odżywcze
Zdecydowanie warto wprowadzić do swojego jadłospisu tak naprawdę wszystkie odmiany papryki. Zawierają one cenne składniki odżywcze, między innymi wapń, potas, żelazo, magnez, witaminę C oraz witaminy z grupy B. Warto wspomnieć, że papryka, w tym również ostre papryczki, stanowią jedno z najważniejszych źródeł witaminy C w naszej diecie. W 100 g papryczki chili znajduje się prawie 144 mg tej witaminy (poniżej przedstawione będą dokładne wartości odżywcze). Dla porównania, w analogicznej ilości cytryny, która powszechnie kojarzona jest z witaminą C, występuje prawie 3 razy mniej tej witaminy.
Dokładne wartości odżywcze dla 100g produktu oraz dla 1 średniej sztuki papryczki chili, przedstawiono poniżej.
Wartości odżywcze dla średniej papryczki chili:
| Zawartość w 100g | Zawartość w 1 średniej sztuce (ok. 45g) |
Wartość energetyczna | 40 kcal | 18 kcal |
Białko | 1,89g | 0,842g |
Tłuszcz | 0,44g | 0,198g |
Węglowodany | 8,81g | 3,96g |
Błonnik | 1,5g | 0,675g |
Wapń | 14mg | 6,3mg |
Żelazo | 1,03mg | 0,465mg |
Magnez | 23mg | 10,4mg |
Fosfor | 43mg | 19,4mg |
Potas | 322mg | 145mg |
Sód | 9mg | 4,05mg |
Cynk | 0,26mg | 0,117mg |
Miedź | 0,129mg | 0,058mg |
Mangan | 0,187mg | 0,084mg |
Selen | 0,5 µg | 0,225 µg |
Witamina C | 143,7mg | 64,7mg |
Witamina B1 (Tiamina) | 0,072 mg | 0,032mg |
Witamina B2 (Ryboflawina) | 0,086mg | 0,039mg |
Witamina B3 (Niacyna) | 1,244mg | 0,56mg |
Witamina B4 (Cholina) | 10,9 mg | 4,9mg |
Witamina B5 (Kwas pantotenowy) | 0,201mg | 0,09mg |
Witamina B6 (Pirydoksyna) | 0,506mg | 0,228mg |
Witamina B9 (Kwas foliowy) | 23µg | 10,4 µg |
Witamina A | 952IU | 428IU |
Witamina E | 0,69mg | 0,31mg |
Witamina K | 14µg | 6,3 µg |
Woda | 88,02g | 39,6g |
Ostre papryczki – rodzaje
Wyróżnia się wiele rodzajów i odmian ostrych papryczek. Warzywa te różnią się między sobą kształtem, rozmiarem oraz, co najważniejsze- poziomem ostrości. Ostrość papryczek determinuje zawartości w nich kapsaicyny- im więcej tej substancji w papryce, tym jest ona ostrzejsza. Aby jednoznacznie określać oraz porównywać stopień ostrości danych papryczek, w roku 1912 wprowadzono używaną po dziś dzień specjalną skalę, nazwaną od nazwiska twórcy skalą Scoville'a.
Ostre papryczki, skala Scoville'a
Według skali Scoville'a do najostrzejszych rodzajów papryczek należą m.in.:
- papryka Trinidad Moruga Scorpion
- papryka Pepper X
- papryka Dragnos's Breath
- papryka Carolina Reaper
- papryka Trinidad Scorpion Butch T
- papryka Naga Jolokia
- papryka Dorset Naga
- papryka Red savina
- papryka Habanero
- papryka Bird's Eye
Mniej ostre w porównaniu do powyższych, ale zdecydowanie bardziej popularne w kuchni rodzaje papryczek to np.: Jalapeño , Tabasco, Cayenne, Pimento , Poblano.
Czytaj również: Ile jajek można zjeść? Czy trzeba je ograniczać?
Czy ostre papryczki odchudzają?
Ze względu na to, że ostre papryczki to produkty zarówno niskokaloryczne, a przy okazji dostarczające cennych składników odżywczych, jak najbardziej mogą zostać wprowadzone do jadłospisu osoby odchudzającej się. Prace badawcze sugerują, że ostre papryczki, a dokładniej zawarta w nich kapsaicyna, pośrednio mogą sprzyjać odchudzaniu poprzez wpływ na przemianę materii oraz zmniejszenie apetytu. Papryczki chili oraz niektóre ostre przyprawy dodane do posiłku, wpływają na zwiększenie termogenezy poposiłkowej, czyli wytwarzania ciepła po spożyciu pokarmu. Wytwarzanie ciepła wiąże się ze zwiększonym zużyciem energii, która potrzebna jest do strawienia posiłków. Mówiąc inaczej, zużyciu ulega nieco większa ilość kilokalorii (kcal). Efekt ten jednak jest zbyt mały aby wygenerować deficyt kaloryczny potrzebny do schudnięcia. Dlatego też nie sprawi, że jedząc ostre papryczki i nie zmieniając nic w dotychczasowym sposobie żywienia schudniemy. Papryczki samoistnie nie wywołają efektu odchudzającego. Należy pamiętać, że wraz z podjęciem decyzji o odchudzaniu muszą być wprowadzone zmiany w dotychczasowym sposobie żywienia, obejmujące ograniczenie spożywanej energii, najlepiej wraz z wprowadzeniem aktywności fizycznej. Dopiero wtedy, ostre papryczki bądź wybrane przyprawy, takie jak imbir czy pieprz, mogą nieco wspomóc ten proces.
Kto nie może jeść ostrych papryczek?
Niektóre z prac badawczych skupiają się na tym jaki jest wpływ kapsaicyny w przypadku dolegliwości żołądkowych oraz czy umiarkowane jej spożywanie może stanowić profilaktykę rozwoju chorób układu pokarmowego. Niektórzy badacze sugerują, że regularne spożywanie ostrych papryczek może uchronić przed rozwojem choroby wrzodowej żołądka.
Jednak ze względu na silne właściwości drażniące, kapsaicyny a co za tym idzie ostrych papryczek nie poleca się osobom z jakimikolwiek chorobami układu pokarmowego.
Dlatego dań zarówno z papryczkami chili oraz innymi ostrymi składnikami czy przyprawami nie poleca się osobom cierpiącym z powodu m.in. :
- choroby wrzodowej,
- refluksu żołądkowo-przełykowego,
- choroby Leśniowskiego-Crohna,
- wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
- zapalenia jamy ustnej
Nadmierne spożycie ostrej papryczki może działać drażniąco na śluzówkę jamy ustnej, powodując ból, pieczenie. U osób wrażliwych wysokie spożycie ostrych papryczek może skutkować bólem brzucha, biegunką, zgagą, a także wzmagać dolegliwości u osób z zespołem jelita drażliwego.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Pieńko T.: Kapsaicyna- właściwości, zastosowania i perspektywy. Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. 2013, 2, 11-17.
- Sharma S., Vij A., Sharma M.: Mechanisms and clinical uses of capsaicin. European Journal of Pharmacology. 2013, 720, 55–62.
- U.S. Departament of Agriculture https://www.usda.gov/.
- Whiting S., Derbyshire, E., Tiwari, B.: Could capsaicinoids help to support weight management? A systematic review and meta-analysis of energy intake data. Appetite. 2014, 73, 183-18.

Karolina Dereń
dietetyk
Ukończyła studia na kierunku dietetyka. Z wykształcenia jest również biologiem specjalizującym się w biologii człowieka. Na co dzień współpracuje z osobami pragnącymi zmienić swoje nawyki żywieniowe oraz wymagającymi odpowiedniego żywienia ze względu na występujące jednostki chorobowe. Skupia się na promowaniu rzetelnej edukacji żywieniowej opartej o solidne źródła. Uważa, że zdrowa dieta powinna być smaczna, przyjemna i dopasowana do stylu życia w taki sposób, aby stała się prostym do wprowadzenia nawykiem, a nie krótkotrwałą udręką.
Komentarze i opinie (0)