Co to jest graviola?
Graviola (Annona muricata) to roślina znana również pod nazwą guanabana, a w Polsce jako flaszowiec miękkociernisty. To wiecznie zielone drzewo występujące przede wszystkim w regionach tropikalnych. Owoc gravioli ma owalny, czasem nieregularny kształt i długość 10–30 cm oraz około 15 cm szerokości. Osiąga masę 4,5 do 7 kg. Niedojrzałe owoce mają ciemnozielony kolor, a w miarę dojrzewania stają się jasnożółte. Miąższ charakteryzuje się białą barwą.
Jaki smak ma graviola? Lekko kwaskowaty i jednocześnie słodki, który przypomina połączenie truskawki i ananasa.
Wartość odżywcza gravioli
Owoc gravioli zawiera 66 kcal w 100 g. Miąższ tego owocu zawiera ponad 88 proc. wody. Wśród pozostałych składników należy wymienić: węglowodany (ich ilość zależna jest od stopnia dojrzałości owoców), białka, tłuszcze i błonnik pokarmowy. Zawartość tłuszczu nie jest duża, ale za to warto podkreślić jego cenny skład. Owoce gravioli są także bogatym źródłem witamin: witaminy C i witamin z grupy B (kwas pantotenowy, niacyna, ryboflawina, tiamina, kwas foliowy) oraz składników mineralnych (wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód i cynk).
Wśród składników aktywnych warto zwrócić uwagę na te o działaniu przeciwutleniającym – związki fenolowe, karotenoidy i witaminy. W gravioli znaleźć można kwercetynę – substancję, która działa przeciwutleniająco i przeciwzapalnie. Do pozostałych charakterystycznych dla gravioli substancji należą: laktony, alkaloidy i acetogeniny. Iminocukry oraz swainsonina to z kolei toksyczne substancje zawarte w tym owocu.
Jakie właściwości ma karambola?
Graviola – działanie i właściwości
Działanie prozdrowotne i lecznicze wykazuje cała graviola – kora, liście, korzenie, żywica oraz owoce. Już tysiące lat temu graviola była stosowana w ludowym lecznictwie do leczenia wielu codziennych schorzeń i poważnych tropikalnych chorób.
Obecnie słyszy się przede wszystkim o działaniu gravioli na raka. Dotychczasowe badania są obiecujące i wskazują, że ekstrakt z flaszowca miękkociernistego może wpływać na niszczenie komórek nowotworowych kilku typów nowotworów, w tym: mięsaka płuc i trzustki, raka wątroby i piersi, chłoniaka, gruczolaka prostaty, jelit i płuc. Warto jednak wspomnieć, że działanie przeciwnowotworowe gravioli nie zostało udowodnione w badaniach klinicznych na ludziach. Do tej pory udało się zaobserwować jedynie wpływ wyciągu z liści gravioli na hamowanie rozrostu guza in vivo na modelach zwierzęcych – myszach i szczurach. Wyciągi te indukowały również apoptozę różnych komórek nowotworowych in vitro. Dostępne dowody naukowe nie potwierdzają więc jednoznacznie, że graviola może leczyć raka.
Na co jeszcze może działać graviola? Wyniki badań wskazują również na przeciwzapalne, bakteriobójcze i owadobójcze działanie gravioli. Działa ona też korzystnie na pasożyty, na odporność, zapobiegając infekcjom, przyspiesza gojenie się ran, zmniejsza ból i pomaga przy takich dolegliwościach jak nadciśnienie tętnicze, reumatyzm, wrzody czy choroby wątroby. Można doszukać się także badań, które wskazują na właściwości gravioli pomocne dla cukrzyka. Wiele z tych właściwości leczniczych gravioli nie została jeszcze w pełni udowodnionych, a badania były wykonywane jedynie na zwierzętach, co wymaga dalszych analiz.
Graviola – dawkowanie i skutki uboczne
Gravioli nie powinno się spożywać w zbyt dużych ilościach i przez zbyt długi okres czasu. Należy więc zastosować się do wskazań producenta i nie przekraczać zalecanego dawkowania kapsułek czy soku. Spożywając większą dawkę niż zalecana można, zamiast wzmocnić działanie gravioli, poważnie sobie zaszkodzić.
Niektóre badania wskazują, że istnieje związek między spożyciem gravioli (dokładnie między zawartymi w niej neurotoksycznymi alkaloidami) a występowaniem choroby neurodegeneracyjnej, jaką jest choroba Parkinsona. W 2010 roku Francuska Agencja Bezpieczeństwa Żywności stwierdziła jednak, że bazując na dostępnych danych nie można jednoznacznie powiązać tych działań. Ze względów bezpieczeństwa zaleca się jednak unikać długotrwałego spożywania gravioli i produktów na jej bazie, aby ustrzec się przed ewentualnym działaniem neurotoksycznym. Można doszukać się także informacji dotyczących obniżania ciśnienia krwi przez graviolę. Z tego względu szczególną ostrożność powinny zachować osoby z problemami z ciśnieniem, ponieważ produkt ten może znacząco je obniżyć, co może być niezwykle niebezpieczne. Szczególną ostrożność powinny zachować również kobiety w ciąży oraz dzieci. Osobom z tych grup nie zaleca się spożywania gravioli.
Czy wiesz, jakie skutki uboczne może mieć spożywanie liczi?
Produkty z gravioli – sok, kapsułki i tabletki
W krajach tropikalnych owoc gravioli spożywany jest przede wszystkim na surowo, w postaci sałatek, sorbetów i soków, a także w formie suszonej. Miąższ gravioli może być także bazą deserów oraz dżemów czy konfitur. Do celów leczniczych wykorzystuje się też pozostałe części tej rośliny, takie jak liście czy korę.
W Polsce graviolę można znaleźć w postaci soku oraz ekstraktu sprzedawanego jako kapsułki czy tabletki. Sok można przyjmować zarówno leczniczo bezpośrednio, jak i jako dodatek do napojów, sosów, owsianek czy koktajli. Owoce te znajdują również zastosowanie w produkcji lodów i cukierków. Przyjemny truskawkowo-ananasowy smak wzbogaci wiele różnych potraw, przekąsek czy napojów.
Gdzie kupić produkty z gravioli? Dostępne są przede wszystkim w sklepach ekologicznych i ze zdrową żywnością. Miejscem sprzedaży tych suplementów może być także apteka. Można je zakupić zarówno stacjonarnie, jak i przez internet. Cena soku z gravioli (500 ml) waha się od około 30 do 60 zł, natomiast koszt tabletek czy kapsułek to około 20 do 100 zł. Należy sprawdzać skład tych produktów, ponieważ na rynku pojawiają się bardzo drogie suplementy diety, które zawierają śladowe ilości gravioli.
