Endywia – właściwości, przepisy, gdzie kupić i ile kosztuje?

Endywia – co to jest?

Endywia (Cichorium endivia L.) to roślina z rodziny astrowatych, jednoroczna lub dwuletnia, znana już w czasach starożytnych. Wówczas w Rzymie, Egipcie oraz Grecji była traktowana jako roślina handlowa o bardzo wysokiej cenie. Stosowana była jako zioło o właściwościach leczniczych. Wykorzystywana była przy bólach żołądka, artretyzmie i chorobach narządu wzroku. Aktualnie w zachodniej Europie jest powszechnie stosowana, a na terenach Polski zdobywa coraz większą popularność. W kraju występują dwie odmiany endywii: kędzierzawa odmiana Frisee i eskariola odmiana Eminence.

Z uwagi na wysoką zawartość glikozydów w liściach, endywia ma gorzki smak. Aby obniżyć goryczkę wykonuje się zabiegi bielenia, które mają miejsce około 2–3 tygodnie przed zbiorem. Zabieg polega na obwiązaniu sznurkiem lub rafią zewnętrznych liści endywii w połowie jej wysokości. Ma to na celu odcięcie dopływu światła do wnętrza rośliny i uzyskanie delikatnego smaku liści.

Jak przygotować zdrowe smoothie?

Właściwości i wartości odżywcze endywii

Roślina ta wykazuje liczne właściwości zdrowotne, wykorzystywana jest jako element racjonalnej diety. Endywia jest niskokaloryczna (około 10–25 kcal/100 g), dlatego polecana jest dla osób z nadwagą i otyłością. W ponad 90 proc. endywia składa się z wody i praktycznie nie zawiera tłuszczów. W 100 g rośliny jest 1,8 g białka i zaledwie 1,5 g węglowodanów, w tym 0,6 g błonnika pokarmowego.

Naturalnie występującym błonnikiem w liściach endywii jest inulina, która polecana jest szczególnie dla diabetyków. Inulina to błonnik rozpuszczalny w wodzie, który dobrze działa na jelita, zapobiega i wspomaga leczenie biegunek. Inulina zaliczana jest do prebiotyków, które wzbogacają mikrobiotę jelitową.

Endywia jest źródłem witamin z grupy B, przez co ma pozytywny wpływ na kondycję skóry. Dostarcza także duże ilości witaminy K, która bierze udział w procesie krzepnięcia krwi. Z tego powodu endywia jest przeciwwskazana w trakcie stosowania leków przeciwzakrzepowych. Jest dobrym źródłem B-karotenu i może mieć pozytywny wpływ na funkcjonowanie narządu wzroku. Zawiera również dużo potasu, dlatego polecana jest dla osób z chorobami serca oraz przyjmujących leki odwadniające. Natomiast ze względu na zawartość żelaza sprawdza się w leczeniu anemii.

Jest bogata w liczne przeciwutleniacze, które chronią komórki przed wolnymi rodnikami, tym samym działają przeciwnowotworowo. Szczególnie ważne przeciwutleniacze to: kwas chlorogenowy, kwas dikawoilochinowy, kwercetyna oraz kemferol. Endywia wspiera pracę wątroby poprzez zawartość intybiny.

Które zielone warzywa są najzdrowsze?

Jak jeść endywię?

Endywia ma podobne zastosowanie jak sałata – dodawana jest do surówek, sałatek czy pieczywa. Najczęściej serwowana jest jako zamiennik rukoli, roszponki czy innych sałat. Jej wyjątkowy smak sprawia, że chętnie łączona jest z dodatkami słodkimi i słonymi.

Endywia dobrze komponuje się z serem feta oraz słodkimi owocami, jak granat, mango, kaki, ananas czy suszona żurawina. Pasuje jako dodatek do białych mięs i pieczonych ryb. Może być cennym elementem diety wegetariańskiej i wegańskiej. Endywię można jeść także na ciepło. Francuską specjalnością jest duszona endywia. Ważne, aby przygotować ją pod pokrywą, wtedy odpowiednio skruszeje i będzie chrupiąca podczas jedzenia. Endywia pełni również funkcję estetyczną, bardzo ładnie ozdabia talerze oraz półmiski z gotowymi daniami.

Endywia – gdzie kupić, jaka cena?

Endywia nie jest dostępna we wszystkich sklepach spożywczych. Można ją kupić w marketach oraz na większych targowiskach warzywnych. Występuje w całych główkach oraz jako element gotowej mieszanki sałat ciętych. Cena za 500 g endywii to około 5 zł.

Może być uprawiana w przydomowym ogródku lub w doniczce na parapecie. Lubi słońce oraz wilgotną glebę. Nasiona endywii można kupić w sklepach ogrodniczych oraz przez Internet. Cena za saszetkę nasion to około 4 zł. Endywia jest prosta w uprawie, już po 3–4 tygodniach od wysiania można jeść młode listki.

Endywia nie jest odporna na długie przechowywanie. Po zbiorach można przez krótki czas składować ją z bryłą ziemi, natomiast po zakupie w sklepie najlepiej przechowywać ją w dolnej szufladzie lodówki, nie dłużej niż 3 dni.