Jakie są przyczyny zapalenia woreczka żółciowego?
Pęcherzyk żółciowy to narząd położony we wnęce wątroby, którego rolą jest okresowe magazynowanie żółci i – w razie potrzeby – przesuwanie żółci do przewodu pokarmowego. Żółć jest mieszaniną cholesterolu, kwasów żółciowych i wody, a jej zadaniem jest wspomaganie trawienia związków tłuszczowych dostarczanych z pokarmem.
Najczęstszą przyczyną zapalenia woreczka żółciowego jest kamica żółciowa, czyli wytrącanie się złogów w pęcherzyku żółciowym lub w drogach żółciowych. W przypadku, kiedy złóg umiejscowi się w okolicy ujścia pęcherzyka żółciowego, dochodzi do zastoju żółci, która drażniąc ściany pęcherzyka wywołuje jego stan zapalny. Dodatkowym czynnikiem drażniącym są same kamienie. Brak prawidłowego opróżniania powoduje wzrost ciśnienia w pęcherzyku żółciowym, co z kolei prowadzić może do zaburzeń krążenia krwi i do martwicy pęcherzyka żółciowego.
W niektórych przypadkach zapalenie pęcherzyka żółciowego może wystąpić jako powikłanie innych chorób ogólnoustrojowych. Dzieje się tak w przypadku posocznicy (kiedy bakterie krążące we krwi mogą zająć pęcherzyk), w niektórych chorobach pasożytniczych oraz w przebiegu ciężkich urazów brzucha.
Przeczytaj: Wymiotowanie żółcią – co oznacza?
Objawy zapalenia woreczka żółciowego
Podstawowym i wiodącym objawem zapalenia pęcherzyka żółciowego jest kolka żółciowa.
Objawy kolki żółciowej to:
- nagły i silny ból brzucha, który utrzymuje się zazwyczaj przez kilka godzin,
- ból zlokalizowany w prawym podżebrzu,
- ból pojawiający się zazwyczaj po tłustym posiłku,
- wysoka gorączka z dreszczami,
- przyspieszenie tętna i oddechu,
- bladość powłok,
- wymioty,
- ból pojawiający się w czasie ucisku na brzuch (możliwe są objawy otrzewnowe, np. tzw. deskowaty brzuch).
W badaniach laboratoryjnych charakterystyczna jest wysoka leukocytoza oraz podwyższone wskaźniki stanu zapalnego.
Jak leczyć zapalenie woreczka żółciowego?
W przypadku utrzymującej się kolki żółciowej należy zawsze skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli pacjent wie, że ma kamicę pęcherzyka żółciowego. W diagnostyce najważniejsze jest dokładne zebranie wywiadu oraz badanie fizykalne. Przydatne jest badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, w którym często widoczna jest pogrubiała ściana pęcherzyka, zagęszczona żółć oraz mogą być widoczne złogi w pęcherzyku żółciowym.
W wątpliwych przypadkach można wykonać tomografię komputerową jamy brzusznej. W postępowaniu doraźnym stosuje się leki rozkurczowe, przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe. Zwykle nie ma wskazań do stosowania antybiotyku, jednak często się go stosuje w celu zapobiegania zakażeniu pęcherzyka.
Pacjent musi pozostać na diecie zero, istotne jest intensywne nawadnianie pozajelitowe. Leczeniem przyczynowym jest chirurgiczne usunięcie woreczka żółciowego (cholecystektomia), którą należy przeprowadzić w ciągu 5 dni od początku objawów, w przeciwnym wypadku może dojść do powikłań – wodniaka, ropniaka lub perforacji pęcherzyka żółciowego z żółciowym zapaleniem otrzewnej.
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego
Nawroty ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego, a także wieloletnia, nieleczona kamica pęcherzyka żółciowego może u niektórych chorych doprowadzić do włóknienia, pogrubienia i zniekształcenia ściany pęcherzyka, co nazywa się jego przewlekłym zapaleniem.
W tym przypadku występują miernie nasilone dolegliwości bólowe brzucha, ale w każdym momencie może wystąpić zaostrzenie z typowymi objawami. W badaniu ultrasonograficznym pęcherzyk jest zniekształcony i ma pogrubiałą ścianę, a w jego wnętrzu widoczna jest gęsta żółć (błotko) oraz złogi.
W niektórych przypadkach może występować tak zwany pęcherzyk porcelanowy, w którym w ścianie występują złogi wapnia. Pęcherzyk porcelanowy zwiększa ryzyko rozwoju raka pęcherzyka żółciowego i jest wskazaniem do jego usunięcia.
