Na choroby, takie jak ostre czy przewlekłe zapalenie trzustki, są narażone osoby: nadużywające alkoholu, palące, a także obciążone genetycznie. Pacjenci często pytają, czy, gdzie i jak boli trzustka. O chorym narządzie może świadczyć ściskający ból brzucha w górnej środkowej jego części (nasila się po jedzeniu czy alkoholu). Inne objawy chorej trzustki to: tłuszczowe, odbarwione stolce o nieprzyjemnym zapachu, żółtaczka i ciemny mocz.
Trzustka objawy – jakie są objawy chorej trzustki?
Spis treści
Choroby trzustki
Do najważniejszych chorób narządu zaliczamy ostre i przewlekłe zapalenie oraz raka trzustki. Na wystąpienie tych schorzeń narażone są bardziej osoby: nadużywające alkoholu lub leków, palące papierosy, osoby które chorowały wcześniej na kamicę żółciowa, a także obciążone genetycznie.
Dziedziczne zapalenie trzustki rozwija się zwykle przed 30. rokiem życia. Trzustka jest niezwykle ważnym narządem odpowiadającym m.in. za hormonalną regulację poziomu cukru we krwi, stąd też uszkodzenie narządu może prowadzić do zachorowania na cukrzycę.
Drugą najważniejszą funkcją trzustki jest udział w trawieniu m.in. cukrów i tłuszczów, dlatego choroby tego organu mogą objawiać się zaburzeniami trawienia.
Przeczytaj też: Nieprzyjemny zapach moczu – przyczyny
Jak boli trzustka i gdzie pojawia się ból – objawy
Czy trzustka boli? W zasadzie bardzo rzadko – przeważnie dolegliwości bólowe wynikają z ucisku sąsiadujących struktur i narządów, a przede wszystkim rozciągania przewodów żółciowych i trzustkowych.
Gdzie boli trzustka? O chorobie może świadczyć przede wszystkim ból w górnej środkowej części brzucha, typowo o charakterze ściskania. W obrębie organu znajdują się zakończenia nerwowe i receptory bólu, które pobudzane są m.in. przez substancje związane z przewlekłym procesem zapalnym i enzymy wydzielane przez narząd.
Typowo ból brzucha w chorobach tego organu może nasilać się po posiłkach szczególnie zawierających pokarmy bogate w tłuszcze (ból brzucha po jedzeniu), oraz alkohol (pacjenci często skarżą się na ból trzustki po alkoholu).
Jak boli trzustka? Charakter dolegliwości bólowych zależy od schorzenia. W przebiegu ostrego zapalenia może być bardzo silny, mogą mu towarzyszyć: nudności lub wymioty, gorączka, biegunka lub wzdęcia. Podobne dolegliwości, choć o mniejszym nasileniu, występują w przebiegu przewlekłego zapalenia trzustki.
Ból trzustki może nasilać się w pozycji leżącej lub promieniować do pleców, co często sprawia, że przypisywany jest chorobom nerek lub kręgosłupa.
Objawy trzustki – jakie daje chora trzustka?
Wśród objawów chorej trzustki wymienia się także utratę wagi ciała czy przewlekłe zmęczenie. Nierzadko (po pewnym czasie) rozwija się cukrzyca typu 2 spowodowana stopniowym niszczeniem komórek wydzielających m.in. insulinę i glukagon – hormony trzustkowe regulujące poziom cukru we krwi.
Objawem przewlekłego zapalenia trzustki mogą być też tak zwane tłuszczowe stolce o nieprzyjemnym zapachu i oleistej konsystencji. Występowanie takich stolców może zdarzyć się epizodycznie u zdrowej osoby, jeśli jednak się powtarza, może świadczyć o upośledzeniu trawienia tłuszczów związanym z niewydolnością trzustki.
Warto pamiętać, że ból w okolicach trzustki można łatwo pomylić z dolegliwościami ze strony m.in.: żołądka, nerek, wątroby czy jelita cienkiego, a nawet tymi spowodowanymi przez zawał serca.
W ocenie dolegliwości pomoże lekarz, który na podstawie badania trzustki i wywiadu może wstępnie wykluczyć inne przyczyny występujących objawów, takie jak np. wrzody żołądka czy kamienie w pęcherzyku żółciowym.
Rak trzustki czy torbiel trzustki?
Najgroźniejsza z chorób narządu – nowotwór trzustki – zwykle bardzo długo nie powoduje żadnych dolegliwości. Dopiero w zaawansowanym stadium może powodować objawy, jak: żółte zabarwienie skóry (żółtaczka) czy ból brzucha.
Dzieje się tak, kiedy guz trzustki, zlokalizowany w części zwanej głową, uciska przewody wyprowadzające żółć z wątroby, powodując ból i żółtaczkę. Zablokowanie odpływu żółci powoduje także występowanie ciemnego moczu i odbarwionego stolca.
Podobne objawy może także powodować torbiel trzustki, która jednak jest zmianą niezłośliwą, a także obecność kamieni w drogach żółciowych. Aby odróżnić te stany niezbędne jest badanie lekarskie.
Pierwszym objawem raka trzustki może być zakrzepica żył głębokich lub inne powikłanie zakrzepowe – na przykład zator płucny.
Chora trzustka – jakie badania zrobić?
W diagnostyce chorób trzustki stosuje się m.in. badanie fizykalne, które bywa jednak trudne z powodu umiejscowienia narządu – głęboko w jamie brzusznej, tuż przy kręgosłupie. To sprawia, że bardzo trudno ją wyczuć. Badania laboratoryjne także mogą nie odbiegać od normy w niektórych chorobach, takich jak rak trzustki.
W ostrym zapaleniu trzustki zwykle stwierdza się podwyższone wartości parametrów stanu zapalnego oraz enzymów uwalnianych z narządu – amylazy i lipazy. W zasadzie podstawą rozpoznawania choroby są badania obrazowe: ultrasonografia jamy brzusznej (USG), tomografia komputerowa (TK) oraz rezonans magnetyczny (MRI). W przypadkach współistniejących zaburzeń wątroby w zakresie wydzielania żółci, stosuje się także metodę endoskopową pozwalającą uwidocznić przewody wyprowadzające trzustki (ERCP). Nasuwa się zatem pytanie, czy każda osoba powinna wykonywać profilaktycznie badania, takie jak TK czy MRI jamy brzusznej, aby wykluczyć ewentualne schorzenia organu?
Oczywiście nie, ponieważ badania te obarczone są ryzykiem, a choroby opisywanego narządu nie występują aż tak często, aby badać całą populacje. Niemniej jednak w przypadku podejrzenia objawów trzustki, warto pomyśleć o wizycie u lekarza.
Jak zmniejszyć objawy chorej trzustki?
Leczenie trzustki jej chorób jest uzależnione od przyczyny. W przypadku raka stosuje się leczenie operacyjne oraz radio- i chemioterapię. W przewlekłym zapaleniu trzustki, a także po przebyciu ostrego zapalenia zaleca, należy zrezygnować ze spożywania alkoholu. Trzeba także stosować dietę trzustkową, której jadłospis opiera się na produktach białkowych przy jednoczesnym ograniczeniu tłuszczów. W przypadku chorej trzustki obowiązuje także zakaz palenia tytoniu.
Wśród stosowanych leków na trzustkę należy wymienić suplementacje enzymów wydzielanych fizjologicznie przez narząd. Stosowane są także leki przeciwbólowe dobrane przez specjalistę.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Opublikowano: 05.06.2017;
Oceń:
4.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Sylwia Jastrzębowska
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Miłośniczka turystyki górskiej i sportów outdoorowych.
532
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 29.06.2021