Piekący język – jaka jest przyczyna piekącego bólu języka?

Maja Wędrocha lekarz 14 września 2017

Pieczenie języka może mieć wiele przyczyn. Często bywa objawem: zapalenia jamy ustnej, cukrzycy, niedoczynności tarczycy czy refluksu żołądkowo-przełykowego. Kiedy język piecze, boli, widoczny jest na nim biały nalot, możemy mieć do czynienia z grzybicą. Piekący ból języka pojawia się także w przypadku zespołu Sjögrena, zapalenia żołądka czy niedokrwistości złośliwej. Leczenie uczucia pieczenia i palenia języka zależy od przyczyny.

Spis treści

Pieczenie języka – jakie są przyczyny?
Piekący ból języka – co to znaczy?
Piekący język i inne zmiany na języku – czy to choroba?
Pieczenie języka – jak leczyć piekący ból języka?

Pieczenie języka – jakie są przyczyny?

Pieczenie języka jest uciążliwą dolegliwością i może być objawem wielu chorób – języka, całej jamy ustnej, reakcji alergicznych, a także schorzeń przewodu pokarmowego, wątroby, cukrzycy.

Bywa, że przyczyna pieczenia języka nie jest oczywista i łatwa do zdiagnozowania oraz wymaga konsultacji licznych lekarzy specjalistów – stomatologa, alergologa, laryngologa, a nawet neurologa czy psychiatry.

Zapalenie języka

Choroby języka, które powodują uczucie pieczenia to np. zapalenie języka. Może być wynikiem drażnienia języka przez ostre zęby, niedopasowaną protezę zębową czy kamień nazębnego, a także nietolerancji tworzywa, z którego wykonane są protezy.

W zapaleniu języka dominuje pieczenie czubka języka i jego brzegów. Choroby języka które powodują jego pieczenie to też infekcje grzybicze czy wirusowe – zmiany mogą obejmować nie tylko język, ale całą jamę ustną.

To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie

Grzybica języka

Grzybica języka i jamy ustnej dotyczy zarówno dorosłych i dzieci. Chorują głównie osoby z upośledzeniem odporności, po długotrwałej antybiotykoterapii, sterydoterapii, z cukrzycą, chorobami tarczycy.

Narażone na to schorzenie są noworodki, a ryzyko wzrasta gdy rodzice nie przestrzegają higieny smoczków. Może pojawić się pieczenie języka i biały nalot.

Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?

Język geograficzny

Szczególną odmianą zapalenia języka jest język geograficzny. Występują tu rumieniowe plamy na języku z zanikiem brodawek, otoczone białymi obszarami co wyglądem przypomina mapę. Może powodować ból języka, szczypanie czy kłucie, a także zaburzenia smaku. Wygląd języka może szybko zmieniać się w czasie, nawet co kilka godzin.

To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie

Piekący ból języka – co to znaczy?

Zapalenie języka i związane z nim objawy mogą być spowodowane również przez inne choroby, zwłaszcza przewodu pokarmowego. Mogą to być choroby o tle infekcyjnym lub autoimmunologicznym. Pieczenie języka może też mieć podłoże hormonalne, neurologiczne, a nawet psychogenne. Piekący język mogą wywołać takie choroby, jak:

cukrzyca,
marskość wątroby,
refluks żołądkowo-przełykowy,
zapalenie żołądka spowodowane przez bakterię H. Pylori,
anemia z niedoboru witamin z grupy B lub z niedoboru żelaza,
niedoczynność tarczycy,
zespół Sjögrena (zespół suchości),
niedokrwistość złośliwa (choroba autoimmunologiczna),
choroba Leśniowskiego-Crohna.

Zobacz też: Gorzki posmak w ustach – przyczyny

Czasem należy szukać przyczyny neurologicznej - chorób nerwów unerwiających język (neuropatie), a nawet psychiatrycznej ponieważ pieczenie i palenie języka może być psychogenne i występować jako objaw utajonej depresji, zaburzeń lękowych czy kancerofobii.

U dzieci uczucie pieczenia języka może być objawem poważnej choroby genetycznej – mukowiscydozy. Choroba ta polega na występowaniu gęstej lepkiej wydzieliny o nieprawidłowym składzie głównie w drogach oddechowych, ale także w jamie ustnej.

Z chorób infekcyjnych wieku dziecięcego na uwagę zasługuje szkarlatyna (płonica). Jednym z jej objawów jest tak zwany „język malinowy” – jest żywo-czerwony, brodawki są nadmiernie uwypuklone, a język jest wrażliwy na gorące i kwaśne pokarmy. Inną infekcyjną chorobą na którą narażone są dzieci jest opryszczkowe zapalenie jamy ustnej.

Czytaj również: Pieczenie skóry – przyczyny. Jak leczyć pieczenie skóry?

Piekący język i inne zmiany na języku – czy to choroba?

Piekącemu językowi mogą towarzyszyć inne objawy w rejonie jamy ustnej, ale oczywiście w chorobach, takich jak cukrzyca czy marskość wątroby bolący język nie jest pierwszoplanową dolegliwością. Inne objawy chorobowe dotyczące języka to:

popękany język – może świadczyć o niedożywieniu, chorobach układu pokarmowego. Pękający język zwany występuje też jako choroba dziedziczna (lingua plicata), a także w zespole Downa wraz z językiem geograficznym;
nieprawidłowykolor języka – czerwony język jako objaw alergii, marskości wątroby, płonicy, nadciśnienia; język szary – po radioterapii;
krosty języka – w niedoborach witamin, chorobach infekcyjnych, reakcjach alergicznych. Alergiczne krostki na języku w połączeniu z obrzmieniem, bólem, zaczerwienieniem języka mogą pojawić się po zastosowaniu niektórych antybiotyków, aspiryny, miejscowych środków znieczulających, a także w wyniku alergii na białko, orzechy, ryby czy owoce;
biały język – w zaniedbaniach higienicznych, u palaczy papierosów, nieprawidłowej diecie, zapaleniach przewodu pokarmowego może pojawić się biały nalot na języku, bez większego znaczenia w tych przypadkach. Białe plamy na języku mogą być ogniskami stanu przedrakowego – leukoplakii. Bolący język z białym nalotem i białymi nalotami w jamie ustnej to również objaw infekcji grzybiczej. Wysięk można łatwo zetrzeć na przykład przy użyciu drewnianej szpatułki, a śluzówka pod nim jest żywoczerwona;
żółty język – żółty nalot na języku może świadczyć o chorobach wątroby, żołądka lub stanie zapalnym jamy ustnej, pojawia się w nikotynizmie i źle zbilansowanej diecie. Nie ma większego znaczenia.

Każda zmiana na języku i w jamie ustnej, która nie goi się przez 14–21 dni wymaga diagnostyki.

Pieczenie języka – jak leczyć piekący ból języka?

Żeby odpowiednio leczyć pieczenie języka, należy odnaleźć jego przyczynę, a niejednokrotnie nie leży ona w samej jamie ustnej, ale jest choroba ogólnoustrojową. W diagnozie może być konieczna konsultacja: laryngologa, stomatologa, alergologa, gastrologa, a nawet neurologa i psychiatry. Stosuje się witaminy, leki przeciwlękowe, przeciwbólowe oraz przeciwzapalne, a także preparaty sztucznej śliny, w razie infekcji odpowiedni leki przeciwdrobnoustrojowe oraz miejscowo odkażające jamę ustną. W stanach alergicznych zaleca się leki antyalergiczne.

W chorobie refluksowej przełyku, kiedy piecze język stosuje się leki obniżające poziom kwasu w żołądku – inhibitory pompy protonowej. Niestety terapia nie przynosi ulgi wszystkim pacjentom.

Celem zapobiegania zakażeniom grzybiczym oraz pieczenia języka i podniebienia należy dbać o higienę jamy ustnej, protez oraz smoczków u niemowląt. W grzybicy stosuje się leki przeciwgrzybicze, a także pomocniczo probiotyki oraz dietę o niskiej zawartości cukru (aby odciąć grzybom surowiec do wzrostu), pędzlowanie jamy ustnej fioletem goryczki.

W złagodzeniu piekącego bólu języka można stosować miejscowo do jamy ustnej preparaty z lidokainą na przykład w formie żelu.

Opublikowano: 14.09.2017;

Oceń:

3.8

Maja Wędrocha

Lekarz

Lekarz w trakcie stażu podyplomowego w Szpitalu Miejskim w Siemianowicach Śląskich. Absolwentka Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Przyszłość zawodową wiąże z chorobami wewnętrznymi i pediatrią.