Grzybica na języku to jedna z postaci, jaką przyjmuje kandydoza jamy ustnej. Przyczyną jest m.in.: dieta bogata w cukry proste, zaburzenia hormonalne (np, cukrzyca), niedobory odporności, przyjmowanie antybiotyków czy grzyb Candida na języku. Objawy to z kolei: ból w jamie ustnej, zaburzenia smaku, uczucie suchości w ustach czy biały nalot na języku. Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych na grzybicę języka.
Grzybica języka – przyczyny, objawy i leczenie grzybicy na języku
Grzybica języka – jakie są przyczyny?
Grzybica na języku jest jedną z postaci, jaką może przybrać kandydoza jamy ustnej. Może umiejscawiać się także w innych miejscach, np. na policzkach czy podniebieniu. Stan taki wymaga jak najszybszego udania się do specjalisty, ponieważ grzybica jamy ustnej jest zaraźliwa.
Leczenie grzybicy języka jest długotrwałe. Niezwykle ważne jest: stosowanie leków przepisanych przez lekarza, odpowiednia higiena jamy ustnej i dbanie o właściwą dietę.
Bezpośrednią przyczyną rozwoju grzybicy jamy ustnej jest grzyb z rodzaju Candida albicans ( Candida na języku). Spotykany jest w jamie ustnej u 20 do 50 proc. zdrowych osób, ale dopiero zaburzenie równowagi mikrobiologicznej skutkuje rozwojem choroby.
Czynniki sprzyjające powstawaniu kandydozy języka możemy podzielić na miejscowe i ogólne. Wśród pierwszej grupy najczęściej występują: zła higiena jamy ustnej, uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej, użytkowanie protez ruchomych, miejscowo działające antybiotyki i sterydy oraz dieta bogatowęglowodanowa (cukier w jamie ustnej jest doskonałą pożywką dla grzybów).
Do czynników ogólnych drożdżycy na języku zalicza się: niedobory pokarmowe (głównie żelaza), niedokrwistość, zaburzenia hormonalne (zwłaszcza cukrzyca), zakażenie HIV, zaburzenia odporności oraz przyjmowanie antybiotyków (grzybica języka po antybiotyku) i sterydów.
Jak wygląda grzybica języka i jakie są objawy?
Niezależnie od rodzaju grzybicy mogą pojawić się objawy, takie jak: pieczenie, ból w jamie ustnej, zaburzenia smaku i suchość w ustach. Pojawia się biały nalot na języku.
Kandydozę języka możemy podzielić na ostrą i przewlekłą. Wśród pierwszej grupy wyróżniamy dwie postacie. Ostra kandydoza rzekomobłonicza (czyli pleśniawki) występuje w postaci białych płytek o wyglądzie zsiadłego mleka, które można łatwo zetrzeć. Po ich usunięciu uwidacznia się zaczerwieniona powierzchnia z krwawiącymi punktami.
Natomiast ostra kandydoza rumieniowo-zanikowa języka uwidacznia się jako bolesne, czerwone plamy rumieniowe. Najczęściej występuje po kuracji antybiotykami. Nazywana jest czasem środkowym romboidalnym zapaleniem języka.
Do drugiej grupy także należą dwie postacie. Przewlekła kandydoza rumieniowo-zanikowa wygląda podobnie jak postać ostra, jednak nie daje tak silnych objawów bólowych i jest mniej widoczna. Związana jest najczęściej z obecnością protez, stąd jej inna nazwa – protetyczne zapalenie jamy ustnej.
Natomiast przewlekła kandydoza przerostowa języka, określana także jako leukoplakia drożdżakowata lub kandidoleukoplakia, objawia się białymi, lekko uniesionymi plamami, których nie można usunąć mechanicznie. Jest często uznawana za stan przedrakowy. Wymaga różnicowania z leukoplakią.
Grzybica języka – leczenie
Podstawą leczenia kandydozy języka są leki przeciwgrzybicze przepisane przez lekarza, najczęściej nystatyna (w postaci zawiesiny) lub mikonazol (w postaci żelu). Należy je stosować kilka razy dziennie, nierzadko przez kilka tygodni. Nie wolno zaprzestawać terapii tuż po ustąpieniu objawów, ponieważ grozi to nawrotem choroby i uodpornieniem się grzybów na dany lek.
Jeśli jest to możliwe, należy wyeliminować czynniki sprzyjające rozwojowi drożdżycy na języku. Leczenie choroby podstawowej czy wymiana protez powinny pomóc.
Niezwykle ważna jest odpowiednia higiena. Czyszczenie języka możemy wykonywać specjalną szczoteczką, ale ta zwykła do zębów również jest odpowiednia. Język powinno się oczyszczać z nalotu 2 razy dziennie, najlepiej w trakcie mycia zębów. Dodatkowo warto zastosować płukanki po zakończeniu szorowania.
Jeżeli chodzi o grzybicę języka, leki bez recepty to między innymi płukanki zawierające chlorheksydynę. Nie należy ich jednak stosować dłużej niż 2 tygodnie ze względu na ryzyko przebarwienia zębów czy podrażnień błony śluzowej. Nie należy zapominać o odpowiedniej higienie protez zębowych, ponieważ często na nich rozwija się Candida.
Grzybica języka – domowe sposoby
Domowym sposobem na grzybicę języka są np. zioła do płukania jamy ustnej, które działają łagodząco i przeciwzapalnie. Do najczęściej zalecanych należą szałwia i rumianek. Można także wykorzystać naturalne olejki eteryczne działające przeciwgrzybiczo i z nich sporządzić płyn do płukania ust. Wystarczy kilka kropli olejku z liści drzewa herbacianego lub oleju oregano na szklankę wody. Płyny takie mogą służyć do odkażania protez zębowych.
Istotna jest także dieta przy kandydozie języka. Należy wyeliminować produkty zawierające dużo cukrów prostych, takie jak: owoce, słodycze czy napoje gazowane. Zalecane są produkty wieloziarniste i z ciemnej mąki, zamiast produktów z mąki białej. Ważne jest także ograniczenie spożywania alkoholu.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Choroby błony śluzowej jamy ustnej, radiologia, chirurgia stomatologiczna, Paul Coulthard, Keith Horner. Wyd. 2011 r.
- Chirurgia stomatologiczna, praca zbiorowa pod red. Matteo Chiapasco. Wyd. 2020 r.
- "Profilaktyka stomatologiczna" Marta Szymańska-Sowula. Wyd. 2021 r.
Mateusz Pelec
Lekarz dentysta
Absolwent Wydziału Lekarskiego II Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. W trakcie studiów członek Koła Naukowego przy Klinice Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii. Główne zainteresowania to stomatologia zachowawcza i endodoncja.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 30.01.2024