Jak powszechny jest problem z zębami w Polsce?
Dane przytoczone przez Narodowy Fundusz Zdrowia nie napawają optymizmem. Okazuje się, że w Polsce przeciętna dorosła osoba ma aż 13 zębów z próchnicą, a zaawansowane zapalenie przyzębia występuje u 16% osób z grupy wiekowej 35–44 lata. Co więcej, aż 4 na 10 Polaków w wieku 65–74 lat w ogóle nie ma własnych zębów. Wsparcie dentystów i protetyków jest więc pożądane, a jednocześnie jest to usługa dosyć kosztowna. Ceny protez zębowych wahają się od niespełna 1000 zł w przypadku prostych protez akrylowych do ponad 30 000 złotych za protezę zębową jednej szczęki – w zależności od cennika gabinetu stomatologicznego.
Komu przysługuje proteza zębowa na NFZ?
Narodowy Fundusz Zdrowia przewiduje refundację protezy zębowej dla osób z całkowitym bezzębiem albo brakiem co najmniej pięciu zębów w jednym łuku zębowym. Jeśli u pacjenta brakuje 4 zębów lub mniej, musi udać się na leczenie protetyczne do prywatnego gabinetu. Refundacja obejmuje następujące zabiegi:
proteza całkowita dolna o charakterze overdenture oparta na zabezpieczonych korzeniach – raz na 5 lat;
proteza całkowita górna o charakterze overdenture oparta na zabezpieczonych korzeniach – raz na 5 lat;
uzupełnienie braków zębowych za pomocą protezy częściowej włącznie z prostymi doginanymi klamrami w zakresie 5–8 brakujących zębów – raz na 5 lat;
uzupełnienie braków zębowych za pomocą protezy częściowej włącznie z prostymi doginanymi klamrami w zakresie więcej niż 8 zębów – raz na 5 lat;
zaopatrzenie bezzębnej szczęki protezą całkowitą – raz na 5 lat;
naprawa protezy ruchomej, z wyciskiem w celu odtworzenia funkcji żucia – raz na 2 lata;
całkowite podścielenie jednej protezy w sposób pośredni – raz na 2 lata.
Warto zwrócić uwagę na interwały czasowe, w jakich jest świadczona pomoc z NFZ.
Jeśli poza nimi pojawi się konieczność naprawy protezy lub jej wymiany, zabieg musi być pokryty ze środków własnych pacjenta.
Ograniczenia czasowe nie dotyczą jedynie pacjentów po operacyjnym usunięciu nowotworów w obrębie twarzoczaszki. Takie osoby mogą korzystać z refundowanych zabiegów bez ograniczeń.
Przeczytaj również:
Ból zęba – przyczyny, objawy i metody łagodzenia
Jaka proteza zębowa przysługuje na NFZ?
Stomatolodzy wyróżniają kilka różnych rodzajów protez zębowych, które można podzielić na 4 podrodzaje:
częściowe,
całkowite,
ruchome,
stałe.
Protezy częściowe służą do uzupełniania braków zębowych w jamie ustnej. Wspierają się na innych zębach (naturalnych lub implantach). Składają się z jednego lub kilku materiałów i mogą być mocowane na różne sposoby, np. zatrzaski. Protezy całkowite odtwarzają wszystkie zęby szczęki lub żuchwy. Mogą być montowane także na implantach oraz przy całkowitym zaniku kości na długich, tytanowych śrubach, tzw. implantach zygomatycznych.
Protezy ruchome są wyjmowane z jamy ustnej. Stosuje się je m.in. u osób, które nie kwalifikują się do leczenia implantologicznego. Wśród modeli ruchomych wyróżnia się: protezy szkieletowe, protezy osiadające i elastyczne. Za najbardziej stabilne i najwytrzymalsze uważa się protezy stałe.
Narodowy Fundusz Zdrowia zasadniczo wspiera montaż protez ruchomych częściowych. Refundowanym świadczeniem zdrowotnym jest proteza overdenture, ale tylko na naturalnych korzeniach zębów, a nie na implantach.
Ten typ protezy ma zasadniczą zaletę – pozwala na odzyskanie prawidłowej wymowy, a przy okazji ułatwia przeżuwanie pokarmu i utrzymanie higieny w jamie ustnej.
Możliwa jest też wymiana za pomocą protezy akrylowej całkowitej. Jeśli pacjent życzy sobie wykonania implantów zębów z innych materiałów – jak porcelana lub nowoczesny poliamid – konieczne będzie skorzystanie ze specjalistycznej praktyki lekarskiej prywatnie.
Warunki refundacji protezy stomatologicznej NFZ
Warunkiem skorzystania ze świadczeń refundowanych jest posiadanie prawa do korzystania z opieki NFZ (tytuł do ubezpieczenia wynikający np. z umowy o pracę, umowy zlecenie albo własnej działalności gospodarczej). Następnie, na stronie internetowej terminyleczenie.nfz.gov.pl, jako rodzaj świadczenia należy wpisać „leczenie protetyczne” i przefiltrować wyniki pod kątem dostępności w konkretnym województwie.
Liczba świadczeniodawców może zmieniać się, w miarę jak wygasają stare umowy i są podpisywane nowe kontrakty.
Po kliknięciu przycisku „wyszukaj” witryna wyświetli adresy gabinetów stomatologicznych, które podpisały umowę z NFZ o refundację świadczeń. Warto pamiętać, że lista placówek ma charakter poglądowy. Z każdą z nich należy kontaktować się indywidualnie w celu umówienia terminu konsultacji i zabiegu. Określenie „Pierwszy wolny termin” odnosi się do terminu wizyty pacjenta w placówce. Nie oznacza to, że w tej dacie pacjent otrzyma nową protezę zębową. Czas oczekiwania na wizytę typowo „techniczną” może być znacznie dłuższy.
Przeczytaj również:
Licówki – co to jest, rodzaje, jak się je zakłada, czy niszczą zęby?
Ile się czeka na protezę na NFZ?
Każdemu ubezpieczonemu Polakowi przysługuje leczenie w ramach NFZ, ale okres oczekiwania na wizytę w gabinecie protetycznym w celu montażu protezy może być różny. W dużej mierze zależy to od: liczby osób oczekujących na świadczenie, dostępności danego rodzaju protezy i liczby świadczeniodawców w danym regionie. W praktyce zwykle na protezę trzeba czekać ok. 2–3 miesiące.
Naprawa protezy NFZ – czy przysługuje?
Naprawa protezy ruchomej z wyciskiem przysługuje raz na 2 lata. Świadczenie dotyczy protez akrylowych, częściowych lub całkowitych, jeśli zostały one wykonane w ramach świadczeń NFZ. Taka naprawa jest całkowicie darmowa. Może ona polegać na regulacji, naprawie uszkodzeń, a także usunięciu pęknięć lub złamań. Jeśli podczas oględzin okaże się, że proteza zębowa została uszkodzona nieodwracalnie, pacjent będzie musiał zaczekać na jej wymianę zgodnie z aktualnym terminarzem.
Jak uniknąć konieczności noszenia protezy?
Aby ograniczyć ryzyko noszenia protezy w przyszłości, warto dbać o utrzymanie zdrowia jamy ustnej już od pierwszych lat życia dziecka.
Higiena jamy ustnej powinna obejmować przede wszystkim regularne mycie zębów, a w miarę potrzeby także ich płukanie i czyszczenie za pomocą nici dentystycznej.
W diecie należy ograniczyć spożycie słodyczy, zwłaszcza zaś dosładzanych napojów. W ten sposób ogranicza się rozwój paradontozy, czyli zapalenia przyzębia.
Trzeba zaznaczyć, że czas uzupełnienia braków zębowych ma ogromne znaczenie dla jakości uzębienia. Im szybciej się uda uzupełnić ubytki, tym mniej prawdopodobne, że naturalny ząb trzeba będzie zastąpić protezą.
