Spuchnięte usta rodzą znaczny dyskomfort. Dodatkowo mogą być bolesne, popękane, suche, piekące. Opuchnięte wargi mogą wywoływać problemy z jedzeniem, piciem, mówieniem lub otwieraniem ust. Istnieje wiele przyczyn opuchlizny ust. Nabrzmiałe wargi i suche, spierzchnięte usta to zwykle efekt podrażnienia, jednak spuchnięta warga może wiązać się z opryszczką, reakcją alergiczną, obrzękiem naczynioruchowym czy zapaleniem jamy ustnej.
Spuchnięte usta – przyczyny obrzęku warg
Spis treści
Spuchnięte usta – co oznacza opuchlizna i piekące usta?
Obrzęk ust może być wywołany reakcją alergiczną organizmu. Mówimy wtedy o alergicznym zapaleniu czerwieni wargowej. Najczęściej uczulają niektóre pokarmy, zwłaszcza takie jak orzechy, sezam, białko jaj, owoce morza. Podczas jedzenia stykają się one z wargami ust, wywołując ich opuchliznę. Uczulać mogą również zwierzęta, roztocze kurzu domowego, pyłki roślin. Drobinki alergenu zawieszone w powietrzu po zetknięciu się z wrażliwą skórą ust powodują, że wargi są spuchnięte.
Należy pamiętać, że spuchnięte usta mogą być wynikiem uczulenia na substancje zawarte w kosmetykach, szminkach, kremach, toniku, paście do zębów, wywołując objawy alergii kontaktowej. Często opuchniętym wargom towarzyszą inne objawy. Popękane usta swędzą, pojawia się zaczerwienienie i podrażnienie skóry wokół ust. W rozpoznaniu choroby pomogą testy skórne wykonywane u alergologa. Najlepszym sposobem na walkę z objawami jest unikanie kontaktu z substancją uczulającą.
Sprawdź też: Strupy w nosie – przyczyny, objawy, leczenie
Specyficznym rodzajem reakcji alergicznej jest wstrząs anafilaktyczny. To gwałtowna, zagrażająca życiu reakcja organizmu po kontakcie z alergenem, która wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Konieczne jest szybkie podanie adrenaliny domięśniowo, w przednio-boczną część uda. Dzięki tej drodze podania leku adrenalina szybko zahamuje rozwój wstrząsu anafilaktycznego. Skuteczne są również glikokortykosteroidy i leki przeciwhistaminowe, które podaje się w dalszej kolejności.
Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?
Obrzęk naczynioruchowy – obrzęk Quinckego
Spuchnięte usta mogą wskazywać także na obrzęk naczynioruchowy, inaczej obrzęk Quinckego. To odmiana pokrzywki przewlekłej o głębszym umiejscowieniu. Opuchlizna jest rozlana, bez wyraźnej granicy. Obejmuje tkankę podskórną, skórę właściwą, błony śluzowe. Najczęstszym umiejscowieniem jest twarz, pojawia się obrzęk ust, policzków, oczodołów, powiek. Jeśli opuchlizna zajmie jamę ustną, krtań lub gardło, może wywołać poważne trudności z oddychaniem, a nawet być przyczyną uduszenia.
Sprawdź również: Mrowienie i drętwienie ust – przyczyny, objawy, leczenie
Zdarza się, że obrzęk lokalizuje się w narządach przewodu pokarmowego (np. jelitach), wywołując silne bóle brzucha, nudności, biegunki.
Obrzęk naczynioruchowy pojawia się gwałtownie i utrzymuje nawet do kliku dni. Zazwyczaj jest bardziej nasilony po jednej stronie ciała. Choroba częściej dotyczy dzieci niż dorosłych. Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się: skłonności alergiczne, zaburzenia autoimmunologiczne, niedobór inhibitora składnika dopełniacza C1 (wrodzony lub nabyty).
Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?
Suche, spierzchnięte usta i krwawiące wargi – co jest przyczyną?
Opuchnięte wargi mogą być objawem podrażnienia ust czynnikami atmosferycznymi. Nadmierna ekspozycja na słońce, suche, zimne powietrze doprowadza do ich spierzchnięcia i obrzęku. Usta są szorstkie, suche, popękane. Dodatkowo towarzyszy im nadmierne złuszczanie się naskórka i zaczerwienienie oraz podrażnienie skóry wokół ust. Pęknięcia ust mogą tworzyć głębokie szczeliny, które krwawią, wywołując ból i pieczenie ust. Objawy najczęściej obejmują obie wargi. Aby uchronić usta przed szkodliwym działaniem czynników atmosferycznych, warto smarować je pomadką ochronną przed wyjściem na dwór lub podczas pobytu w suchych, klimatyzowanych pomieszczeniach.
To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?
Spuchnięta warga to także objaw urazu mechanicznego. Pojawia się po uderzeniu lub kolczykowaniu. Dodatkowo usta bolą i krwawią. Nawykowe oblizywanie i przygryzanie warg także może być przyczyną urazu i wywoływać opuchliznę. Ukąszenie owada w wargę to bardzo niebezpieczny rodzaj urazu, szczególnie dla alergików. Szybko narastająca opuchlizna ust może być objawem gwałtownej reakcji alergicznej. W takim przypadku konieczna jest interwencja medyczna.
Czytaj również: Spuchnięte dziąsła – przyczyny i leczenie
Spuchnięta warga – objaw opryszczki i zapalenia jamy ustnej
Opuchnięte usta mogą być wywołane również czynnikami infekcyjnymi.
- Drożdżakowe zapalenie ust najczęściej wywołane jest przez grzyby rodzaju Candida. Objawia się nasilonym stanem zapalnym, bólem ust, opuchniętymi wargami. Często występują głębokie szczeliny w kącikach ust, które krwawią, pieką, bolą. Po pewnym czasie w miejscu rozpadlin tworzą się strupy. Drożdżakowe zapalenie ust jest chorobą zakaźną. Łatwo zarazić się przez pocałunek, korzystanie z tych samych naczyń, sztućców. Zakażeniom grzybiczym sprzyja cukrzyca, otyłość, długotrwałe stosowanie antybiotykoterapii, sterydoterapii.
Przeczytaj też: Co oznaczają grudki i krosty na języku?
- Bakteryjne zakażenie czerwieni wargowej wywołane jest m.in. przez Streptoccocu pyogenes lub Staphyloccocus aureus. Choroba objawia się jako spuchnięte wargi, bolesność, nadmierne łuszczenie się naskórka.
- Z kolei najczęściej występującym zakażeniem wirusowym jest opryszczka (tzw. zimno na ustach). Wywołują ją Herpes Simplex Virus (HSV). Choroba lokalizuje się w kącikach ust jako drobne pęcherzyki. Następnie przekształcają się one w nadżerki i bolesne szczeliny. Objawom opryszczki na ustach może towarzyszyć lekka opuchlizna warg.
To też może Cię zainteresować: Kortykotomia – na czym polega zabieg?
Inne przyczyny spuchniętych ust
Wśród innych chorób ust, wywołujących ich obrzęk, warto wymienić problemy stomatologiczne. Rozwijająca się próchnica zęba, wymagająca leczenia, wywołuje stan zapalny jamy ustnej i warg. Opuchnięte usta to również efekt podrażnienia, po wcześniejszej wizycie u dentysty lub zjedzeniu ostrych, gorących potraw. Zazwyczaj obrzęk mija samoistnie po kilku godzinach.
Także niektóre choroby autoimmunologiczne wywołują opuchliznę warg. Zespół Sjögrena objawia się m.in. zapaleniem czerwieni wargowej, spierzchnięciem ust, suchością, popękaniem warg oraz ich obrzękiem. Nabrzmiałe usta to także efekt operacji plastycznych, mających na celu powiększenie objętości ust. Bezpośrednio po zabiegu wokół ust wytwarza się stan zapalny, obrzęk, zaczerwienienie, rumień, niewielki siniak. Objawy zwykle ustępują samoistnie po kliku dniach.
Należy pamiętać, że przewlekły, długo utrzymujący się obrzęk ust, może być jednym z objawów zmiany złośliwej – raka wargi ust.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Choroby błony śluzowej jamy ustnej, radiologia, chirurgia stomatologiczna, Paul Coulthard, Keith Horner. Wyd. 2011 r.
- Chirurgia stomatologiczna, praca zbiorowa pod red. Matteo Chiapasco. Wyd. 2020 r.
- "Profilaktyka stomatologiczna" Marta Szymańska-Sowula. Wyd. 2021 r.
Opublikowano: 18.05.2017;
aktualizacja: 09.03.2022
Oceń:
4.4
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
132
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 26.02.2019
opublikowany 18.03.2022
opublikowany 04.05.2022