Przyczyny krwotoku z odbytu są zróżnicowane. Obfite krwawienie może wywołać pęknięty hemoroid – wcześniej występuje krew w kale bądź jej ślady na papierze toaletowym. Krwotok z odbytu przy oddawaniu stolca to także jeden z objawów szczeliny odbytu. Podłożem dolegliwości może być również rak. Poza mocnym krwawieniem obserwuje się wówczas ciemny ołówkowaty stolec, bóle brzucha i wzdęcia. Krwawienia u pacjenta powinny skłonić do pilnej wizyty u lekarza.
Krwotok z odbytu – przyczyny obfitego krwawienia z odbytu
Krwotok z odbytu, krew w kale – objawy hemoroidów
Jedną z najczęstszych przyczyn silnego krwawienia z odbytu są hemoroidy (inna nazwa schorzenia to żylaki odbytu lub guzki krwawnicze). Wciąż nie znamy powodów ich powstawania.
Zwykle występują u osób z nawykowymi zaparciami, biegunkami, u osób prowadzących siedzący tryb życia, z otyłością, dietą ubogą w błonnik, marskością wątroby. Często pierwsze objawy mają związek z ciążą.
Hemoroidy to bardzo powszechny problem występujący u osób dorosłych. Symptomem choroby jest przede wszystkim krwawienie z odbytu podczas wypróżniania.
Krwawiące hemoroidy objawiają się śladem krwi na papierze toaletowym, obecnością krwi w kale lub masywnym krwotokiem jasnoczerwonej krwi (w przypadku pęknięcia żylaka).
Poza świeżą krwią z odbytu oznakami choroby są świąd i pieczenie odbytu, uczucie mokrego odbytu, wyciek śluzu, uczucie niepełnego wypróżniania, dyskomfort w okolicy odbytu.
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
Choroba hemoroidalna nie wywołuje bólu. Ból odbytu pojawia się jedynie w przypadku zakrzepu w guzku krwawniczym i ostrego stanu zapalnego w okolicy odbytu.
Lekarz rozpoznaje chorobę poprzez badanie per rectum, czyli wprowadzając palec przez odbyt. Niekiedy diagnostyka wymaga wykonania kolonoskopii. Badanie polega na wprowadzeniu giętkiego endoskopu do jelita grubego.
Leczenie krwawiącego odbytu w przebiegu hemoroidów uzależnione jest od stadium zaawansowania choroby. Początkowo wystarczy leczenie zachowawcze, które polega na zwiększeniu aktywności fizycznej, odpowiedniej diecie (bogatej w błonnik), miejscowym leczeniu przeciwzapalnym. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby wskazane jest leczenie chirurgiczne.
Czytaj również: Krwawienie owulacyjne – plamienie podczas owulacji
Szczelina odbytu – przyczyna obfitych krwawień
Uporczywe krwawienia z odbytu to jeden z objawów szczeliny odbytu – linijnego pęknięcia błony śluzowej. Przyczyna jej powstania często nie jest znana. Zazwyczaj jednak występuje u osób cierpiących na częste zaparcia, biegunki oraz niedokrwienie błony śluzowej odbytu (w wyniku upośledzonego przepływu krwi w okolicy odbytu).
Ponadto szczeliny odbytu częściej występują u pacjentów ze współistniejącą chorobą Leśniowskiego-Crohna i guzami odbytu. Niekiedy powstają u kobiet w wyniku urazu okołoporodowego.
Szczeliny odbytu objawiają się krwotokiem przy oddawaniu stolca. Dodatkowo pacjenci odczuwają silny ból podczas wypróżniania, określany jako piekący, kłujący i ostry. Bóle odbytu utrzymują się nawet kilka godzin po oddaniu stolca.
Ponadto pacjenci skarżą się na trudności w wypróżnianiu, zaparcia, uczucie „mokrego odbytu”, świąd odbytu, wypływ śluzu. Badanie per rectum często jest niemożliwe z powodu silnej bolesności. Rektoskopia (czyli wziernikowanie kanału odbytu) niekiedy wymaga zastosowania znieczulenia.
Leczenie szczeliny odbytu polega na regulacji wypróżnień, stosowaniu diety bogatoresztkowej (w celu zapobiegania zaparciom), nasiadówki w ciepłej wodzie.
Leki na obfite krwawienie z odbytu spowodowane jego szczeliną to przede wszystkim środki przeciwzapalne stosowane miejscowo i ogólnie, a także leki obniżające napięcie zwieraczy odbytu. Jeżeli objawy są bardzo dokuczliwe, a dotychczasowe leczenie nie przynosi rezultatów, wskazana jest operacja.
Przewlekłe szczeliny odbytu wymagają pobrania wycinków i szczegółowej diagnostyki.
Przeczytaj również: Gęsta krew – jakie są przyczyny nadmiernej lepkości krwi?
Silne krwawienia z odbytu, ból brzucha, ciemny stolec a nowotwór
Krew z odbytu może mieć o wiele poważniejsze podłoże. Przyczyną bywa rak jelita grubego – choroba występująca najczęściej po 50. roku życia. Częstość występowania nowotworu u kobiet i mężczyzn jest porównywalna, jednak nieco częściej choroba dotyczy mężczyzn.
Czynniki ryzyka wystąpienia raka jelita grubego to dieta ubogoresztkowa, spożywanie znacznych ilości alkoholu, czynniki genetyczne, występowania raka jelita grubego w rodzinie, współistnienie nieswoistych chorób zapalnych jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, colitis ulcerosa), napromienienie miednicy.
Początek choroby jest bezobjawowy. U pacjentów pojawia się niedokrwistość, ogólne osłabienie, utrata masy ciała, zmiana rytmu wypróżnień. Następnie widoczne objawy różnią się w zależności od miejsca usytuowania guza.
Rak prawej połowy okrężnicy objawia się ciemnym stolcem, brunatnym lub zmieszanym z krwią. Rak lewej połowy okrężnicy lub rak odbytnicy objawia się świeżą domieszką jasnoczerwonej krwi w stolcu, uczuciem niepełnego wypróżnienia, wzdęciami, bólami brzucha, wąskimi, ołówkowatymi stolcami, częstym parciem na stolec.
Dodatkowo niektórzy pacjenci podają obecność krwi na papierze toaletowym. Wczesne rozpoznanie raka jelita grubego to lepsze rokowanie dla pacjenta. Leczenie polega na pilnym skierowaniu na operację.
Czytaj również: Clostridium difficile – przyczyny, objawy, leczenie zakażenia
Inne przyczyny silnego krwawienia z odbytu
Istnieje wiele możliwych przyczyn silnego krwotoku z odbytu. Krwawiący odbyt może być objawem zapalenia uchyłków jelita grubego. Choroba dodatkowo manifestuje się zaparciami, biegunkami, wzdęciami, bólami brzucha. Zapalenie uchyłków objawia się również gorączką, twardym podbrzuszem, dość mocnym krwawieniem z odbytu.
Przyczyną krwawienia z odbytu mogą być również polipy jelita grubego, czyli uwypuklenia błony śluzowej jelita. Istnieje wiele rodzajów polipów, część z nich wymaga dokładnej obserwacji w kierunku choroby nowotworowej (raka jelita grubego).
Mocne krwawienie z odbytu to jeden z objawów malformacji naczyniowych, czyli nieprawidłowych zmian w naczyniach jelit. Silny krwotok z odbytu może pojawić się w przebiegu zakażeń przewodu pokarmowego bakteriami (np. dur brzuszny), wirusami lub pasożytami.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 19.01.2022
opublikowany 20.02.2022
opublikowany 20.02.2022