Nadpobudliwość – jak sobie radzić z nadmiernym pobudzeniem nerwowym?

Nadpobudliwość nerwowa – przyczyny

Pod wpływem nadmiernego stresu, ciągłego napięcia, presji, narasta stan pobudzenia, wyczekiwania i nadmiernego zdenerwowania. Gdy problem z pohamowaniem emocji pojawia się częściej, jest nieadekwatny do sytuacji, towarzyszą mu wybuchy agresji, warto zastanowić się nad jego przyczyną. Do objawów występujących u pacjentów nadpobudliwych nerwowo należą także:

• nadmierna potliwość,
• uczucie duszności (częste i głębokie oddechy),
• kołatanie serca,
• zawroty głowy,
• nudności,
• uderzenia gorąca,
• drżenie,
• problemy z zasypianiem, budzenie się w nocy.

Przeczytaj też: Budzenie się w nocy – przyczyny, jak leczyć?

Jakie są objawy nadpobudliwości?

Do najczęstszych przyczyn nadpobudliwości i niepokoju należą problemy zawodowe, wyczerpujący tryb życia czy kłopoty rodzinne. Także nowe sytuacje, jak zmiana miejsca pracy, urodzenie dziecka, przejście na emeryturę czy poważna choroba somatyczna, powodują przejściowe problemy z funkcjonowaniem układu nerwowego. Częściej niespokojne oraz nerwowe bywają osoby po traumatycznych wydarzeniach życiowych lub nieodreagowanym urazie psychicznym z dzieciństwa.

Kiedy jednak objawy nie mają związku z wyżej wymienionymi czynnikami, a co więcej pojawiają się niezależnie od sytuacji stresującej, mogą być spowodowane chorobą.

Przeczytaj też: Rodzaje leków na nerwicę

Do najczęstszych jednostek chorobowych będących przyczyną symptomów nadmiernej pobudliwości nerwowej należą:

• neurastenia zwana również nerwicą wegetatywną – do objawów zalicza się także zaburzenia żołądkowo-jelitowe i osłabienie czynności płciowych;
• zaburzenia dysocjacyjne – lęk spowodowany aktualną sytuacją życiową objawia się pod postacią zaburzeń między innymi, takich jak: niedowłady lub porażenia kończyn czy utrata wzroku;
• zaburzenia paniczne – napad silnego lęku pojawia się nagle, bez okoliczności, które mogłyby go spowodować, trwa około kilkunastu minut i nawraca 3–4 razy w miesiącu;
• nadczynność tarczycy – tej jednostce chorobowej towarzyszą objawy, takie jak: utrata masy ciała, osłabienie czy zmiany oczne.

Sprawdź też: Nerwowość i rozdrażnienie – jak sobie radzić z objawami?

Dieta i niedobory magnezu

Istnieje wiele metod radzenia sobie z lękiem i stresem. Jedną z nich jest stosowanie odpowiedniej diety. Należy zrezygnować z palenia papierosów, nadużywania alkoholu oraz kawy w zbyt dużych ilościach. Kofeina działa bowiem pobudzająco na układ nerwowy. Kawa spożywana w nadmiarze (powyżej pięciu filiżanek dziennie) nasila uczucie lęku i niepokoju, może powodować silne pobudzenie psychoruchowe bądź kłopoty z zasypianiem, a poprzez działanie moczopędne – zwiększenie wydalania z organizmu magnezu i wapnia. Magnez działający stabilizująco na pracę układu nerwowego, a także witamina B₆, która ułatwia jego wchłanianie, to ważny punkt w prawidłowej diecie wspomagającej funkcje układu nerwowego.

Do objawów niedoboru magnezu należą między innymi:

• trudności z koncentracją uwagi,
• nadpobudliwość nerwowa,
• utrudnione zasypianie,
• niska odporność na stres,
• skurcze mięśniowe,
• kołatanie serca,
• łamliwość włosów i paznokci.

Dzienne spożycie magnezu u dorosłego człowieka wynosi około 300–400 mg na dobę. Pierwiastek ten w dużych ilościach można znaleźć w otrębach pszennych, pestkach dyni, czekoladzie, kakao czy migdałach. Dostępne są również preparaty z magnezem bez recepty. Spożywając je, należy pamiętać o nieprzekraczaniu dozwolonej dawki zamieszczonej na ulotce.

Przeczytaj też: Nerwica lękowa – przyczyny, objawy, leczenie

Jak sobie radzić z nadmiernym zdenerwowaniem?

W walce z nadpobudliwością nerwową należy pamiętać o odpowiedniej higienie snu, czyli czynnościach, których regularne wykonywanie poprawi jego jakość. Do takich należą:

• wstawanie zawsze o tej samej porze;
• spożywanie kolacji około 3 godziny przed snem i unikanie wieczornego podjadania;
• unikanie silnego światła wieczorem, a ciemnych pomieszczeń w dzień;
• ograniczenie drzemek popołudniowych, czasu spędzonego w łóżku;
• niepodejmowanie prób „zasypiania na siłę”.

Wieczorem warto wziąć ciepłą kąpiel z olejkami eterycznymi, np. melisowym czy rumiankowym, a następnie zająć się czymś relaksującym, przykładowo słuchaniem muzyki bądź czytaniem książki.

Kolejnym sposobem na opanowanie emocji i zdenerwowania jest aktywność fizyczna. Warto ćwiczyć około 5 razy w tygodniu przez, co najmniej, 30 minut. Aktywność fizyczna pod postacią szybkiego marszu, pływania czy jazdy na rowerze wspomaga także proces zasypiania – sen przychodzi szybciej, staje się dłuższy oraz głębszy. Można także skorzystać z pomocy specjalistów, którzy dobiorą najlepszy zestaw i pokażą, jak prawidłowo wykonywać ćwiczenia relaksacyjne.

Skutecznym sposobem na walkę z nadmierną pobudliwością nerwową jest psychoterapia – psycholog, po zagłębieniu się w istotę problemu, wdroży odpowiedni rodzaj terapii.

Zobacz też: Czym są napady lęku?

Leki i zioła na nadpobudliwość oraz napięcie nerwowe

Obecnie na rynku dostępnych jest wiele leków bez recepty wspomagających walkę z nieprawidłowo funkcjonującym układem nerwowym. Do najczęściej stosowanych środków na nadpobudliwość należą te zawierające:

• melisę – zmniejsza poziom lęku, działa uspokajająco, ułatwia zasypianie, stosowana w bólach głowy i bólach menstruacyjnych;
• szyszki chmielu – pomocne w stanach wzmożonego napięcia, bezsenności;
• kozłek lekarski – czyli popularną walerianę;
• ziele serdecznika – o działaniu rozkurczającym mięśnie gładkie.

Przed zastosowaniem leku wskazana jest konsultacja z lekarzem. Nie należy także przekraczać dawki przez niego zaleconej lub podanej na ulotce.

Gdy przyczyną nadmiernego napięcia nerwowego jest choroba, konieczne jest stosowanie farmaceutyków przepisanych w czasie wizyty u lekarza. W przypadku nadczynności tarczycy są to między innymi tiamazol czy propylotiouracyl, a w terapii zaburzeń lękowych – leki przeciwdepresyjne oraz uspokajające stosowane w celu doraźnego zlikwidowania nadmiernej pobudliwości nerwowej. Nigdy nie należy podejmować terapii na własną rękę, gdyż może to pogorszyć stan zdrowia i samopoczucia.