Kamica moczowodowa spowodowana jest przemieszczeniem się kamienia z nerki do moczowodu. Złogi powstają na skutek wytrącania się nadmiernej ilości substancji chemicznych obecnych w moczu. Objawem jaki daje kamień w moczowodzie jest kolka nerkowa – silny ból w dole pleców, promieniujący w okolicy lędźwiowej. W leczeniu kamicy moczowej stostuje się leki rozkurczowe i zabiegi inwazyjne (np. kruszenie kamieni nerkowych).
Kamica moczowodowa – jak leczyć kamienie w moczowodzie?
Spis treści
Jakie są przyczyny kamicy moczowodowej?
Kamica moczowa polega na odkładaniu się w drogach moczowych osadów. Złogi w drogach moczowych powstają wskutek wytrącania się poszczególnych substancji zawartych w moczu, gdy ich stężenie przekracza próg rozpuszczalności (są to między innymi fosforany i szczawiany).
Kamica moczowodowa (ureterolithiasis) to efekt przedostania się kamienia z nerki do moczowodu. W takiej sytuacji złóg zachowuje się jak korek blokujący przepływ moczu. W efekcie pojawiają się objawy kolki nerkowej. Pacjent odczuwa to jako silny ból w dole pleców. Silny, napadowy ból nazywany jest kolką nerkową. Ból lędźwi początkowo może być mylnie interpretowany jako związany z chorobami kręgosłupa.
Istnieje kilka czynników, które mają wpływ na tworzenie się kamieni nerkowych, m.in.:
- duże stężenie szczawianów, fosforanów, wapnia, kwasu moczowego, cystyny (są to substancje kamicorodne) w moczu,
- małe stężenie substancji mających działanie ochronne (magnez, cytryniany),
- obecność w moczu tzw. jąder krystalizacji, którymi mogą być np. bakterie,
- skrajne pH moczu (poniżej 5,5 lub powyżej 7,0),
- zastój moczu.
To też może Cię zainteresować: pH moczu – co oznacza zasadowy i kwaśny odczyn moczu?
Które choroby prowadzą do kamicy?
Część chorób sprzyja powstawaniu kamieni w nerce, moczowodzie lub pęcherzu. Część z nich to choroby nerek i nawracające zakażenia układu moczowego. Pozostałe schorzenia, które mogą być przyczyną kamicy to:
- schorzenia metaboliczne (dna moczanowa, osteoporoza, nadczynność przytarczyc),
- restrykcyjna dieta, spożywanie małej ilości płynów,
- dieta bogata w wapń, puryny, szczawiany, białko, sód (spożywanie dużej ilości mięsa, żywności przetworzonej),
- praca w suchych pomieszczeniach,
- przebywanie w gorącym, suchym, tropikalnym klimacie,
- nowotwory.
Kamień w moczowodzie – jakie są objawy?
Kamień w moczowodzie często nie daje objawów przez długi czas. W końcu jednak, kiedy kamień jest duży i przemieszcza się przez cienki moczowód, pojawiają się symptomy, określane jako kolka nerkowa.
Charakterystyczny jest silny ból w okolicy lędźwiowej, który promieniuje do spojenia łonowego, zewnętrznych narządów płciowych i wewnętrznej części ud.
Bólowi często towarzyszą: nudności i wymioty, uczucie parcia na pęcherz oraz częste oddawanie moczu w niewielkich ilościach. Bardzo silny ból może spowodować spadek ciśnienia tętniczego i omdlenie.
W moczu może pojawić się krew. Chory ma bladą skórę, poci się, odczuwa niepokój. Czasem pojawia się gorączka i dreszcze, co świadczy o towarzyszącym zakażeniu układu moczowego. Napady bólowe u pacjenta z kamicą mogą pojawiać się co kilka miesięcy, a czasami nawet lat.
Kamica moczowodowa – jakie badania zrobić?
Rozpoznanie napadu kamicy moczowodowej ustala się zwykle na podstawie objawów klinicznych, a także wyników badań obrazowych i badania ogólnego moczu. Jeśli jednak napad kolki nerkowej nie występuje, pacjent może nie wiedzieć o obecności kamienia w drogach moczowych przez wiele lat.
Podstawowy zakres badań, jaki wykonuje się celem diagnostyki kamieni w moczowodach, to:
- badanie ogólne moczu (celem sprawdzenia obecności składników, które mogą budować kamienie w moczowodach),
- badanie krwi (sprawdzenie ilości leukocytów we krwi, OB, CRP, stężenia kreatyniny, sodu, potasu, wapnia, fosforu i kwasu moczowego),
- USG jamy brzusznej (uwidacznia złogi i poszerzone drogi żółciowe).
Kamica moczowodowa powinna być różnicowana z innymi schorzeniami, takimi jak ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, kamica żółciowa, tzw. ostry brzuch, czyli nagły ból brzucha spowodowany m.in. niedrożnością przewodu pokarmowego czy ostrym zapaleniem wyrostka robaczkowego.
Jak usunąć kamienie z moczowodu?
Istnieje kilka sposobów leczenia kamieni nerkowych. Przede wszystkim ważne jest doraźne zniesienie bólu w czasie napadu kolki. W tym celu stosuje się:
- niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. diklofenak lub ketoprofen,
- leki opioidowe, np. petydyna, tramadol,
- leki rozkurczające mięśnie gładkie, np. drotaweryna, hioscyna.
Po zniesieniu bólu i ustąpieniu napadu kolki warto zastosować inwazyjne metody leczenia kamicy moczowodowej. Należą do nich:
- litotrypsja pozaustrojowa – kruszenie kamieni nerkowych falami uderzeniowym, np. elektrohydraulicznymi czy elektromagnetycznymi,
- litotrypsja ureterorenoskopem – do moczowodu, poprzez cewkę moczową wprowadzony zostaje endoskop, następnie usuwa się kamień,
- operacyjne usunięcie złogu.
Kamica układu moczowego – wypowiedź urologa
Zdaniem eksperta
Kamica układu moczowego jest częstą chorobą i dlatego uważana jest za chorobę o wymiarze społecznym. Rozpoznawana jest u ok. 12 % mężczyzn i u 6 % kobiet. U połowy pacjentów dochodzi do nawrotu choroby.
Etiologia kamicy dróg moczowych jest złożona, a w jej powstawaniu biorą udział takie czynniki jak: infekcje układu moczowego, zaburzenia endokrynne i metaboliczne, nieprawidłowości budowy układu moczowego.
Bardzo często pierwszym objawem kamicy są dolegliwości bólowe, o różnym nasileniu i natężeniu, aż do ostrych zespołów bólowych zwanych popularnie kolką nerkową, z towarzyszącymi nudnościami i wymiotami. Dolegliwości bólowe dotyczą najczęściej okolicy lędźwiowej, mogą promieniować na brzuch, ku spojeniu łonowemu i uzależniane są od lokalizacji kamienia moczowego przemieszczającego się w układzie moczowym.
Leczenie kamicy układu moczowego wymaga często ustalenia programu terapeutycznego uwarunkowanego wieloma różnymi aspektami, z których, szczególnie we wskazaniach do leczenia zabiegowego, istotne są nieprawidłowości w budowie anatomicznej układu moczowego i stan ogólny pacjenta. Wiedza o stanie anatomicznej budowy układu moczowego danego chorego jest bezwzględnie konieczna przed przystąpieniem do leczenia zabiegowego.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
Joanna Bagińska, Leczenie kamicy moczowodowej, w: Przegląd urologiczny 2008/4 (50)
Piotr Kryst, Urszula Trykozko, Wieloetapowe leczenie kamicy nerkowej i moczowodowej – opis przypadku, w: Postępy Nauk Medycznych 8/2010, s. 612-615
lek. med. Tomasz Mutrynowski dr n. med. Cezary Torz lek. med. Piotr Dzigowski prof. dr hab. med. Piotr Radziszewski, Kamica układu moczowego, W: Medycyna po Dyplomie 2011(20); 8(185): 91-94
Opublikowano: 15.11.2016;
aktualizacja: 12.03.2020
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Sylwia Mróz
Lekarz
Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, obecnie w trakcie stażu podyplomowego. Zawodowo interesuje się specjalnościami zabiegowymi: chirurgią ogólną, chirurgią dziecięcą, otolaryngologią.
130
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 19.07.2022
opublikowany 19.07.2022