WyleczTo

Enzalutamid – działanie, skuteczność, skutki uboczne, cena

12 czerwca 2025
(pierwsza publikacja: 12 czerwca 2025)
Natalia Michalak
Natalia Michalak
Natalia Michalak

diagnosta laboratoryjny

Od wielu lat rak prostaty jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych diagnozowanych u mężczyzn na całym świecie. Wśród czynników predysponujących do jego występowania wymienia się: zaawansowany wiek, rasę oraz dodatni wywiad rodzinny. Istnieje wiele metod leczenia raka gruczołu krokowego – począwszy od prostatektomii, przez radioterapię, aż po różne terapie doustne zapobiegające również jego nawrotom. Jednym z bardziej obiecujących leków (zwłaszcza w przypadku opornych postaci raka prostaty) jest enzalutamid. Jak działa ten preparat? Czy jego stosowanie wiąże się ze skutkami ubocznymi? Jaka jest cena enzultamidu i czy podlega on refundacji? Wyjaśniamy.

Enzalutamid – działanie, skuteczność, skutki uboczne, cena
Depositphotos

Czym jest i jak działa enzalutamid?

Enzalutamid to preparat stosowany w leczeniu raka gruczołu krokowego. Jego działanie jest wielotorowe. Przede wszystkim pełni funkcję inhibitora receptorów androgenowych w komórkach prostaty, zmniejszając ich wrażliwość na androgeny, a ponadto blokuje przemieszczenie aktywnego receptora do jądra oraz wiązanie aktywnego receptora androgenowego z DNA komórki. Tym samym zmniejsza wzrost komórek raka prostaty i ich podział, a nawet powoduje ich śmierć, prowadząc do regresji choroby nowotworowej.

Co ważne, enzalutamid jest skuteczny nawet w przypadku raka gruczołu krokowego opornego na leczenie antyandrogenami czy kastrację, z przerzutami lub bez.

Enzalutamid wchłania się z przewodu pokarmowego na poziomie 84%. Maksymalne stężenie osiąga od 1 do 2 godzin po podaniu.

Wskazania do stosowania enzalutamidu

Enzalutamid jest stosowany w terapii następujących schorzeń:

  • oporny na kastrację rak gruczołu krokowego bez przerzutów;

  • oporny na kastrację rak gruczołu krokowego z przerzutami, nawet jeżeli brak jest objawów klinicznych;

  • oporny na kastrację rak gruczołu krokowego z przerzutami po leczeniu docetakselem;

  • hormonowrażliwy rak gruczołu krokowego z przerzutami;

  • oporny na terapię hormonalną rak gruczołu krokowego;

  • rak prostaty z nawrotem biochemicznym w postaci szybkiego wzrostu PSA.

Enzalutamid znajduje się w programie terapeutycznym Ministerstwa Zdrowia.

Enzalutamid – przeciwwskazania i środki ostrożności

Enzalutamid – jak każdy inny lek – ma pewne ograniczenia dotyczące możliwości jego stosowania. Wśród głównych przeciwwskazań do stosowania Enzalutamidu – oprócz pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek – są:

Szczególną ostrożność należy z kolei zachować, stosując Enzalutamid u pacjentów z czynnikami predysponującymi do występowania drgawek, takimi jak:

  • przebyty udar mózgu;

  • nowotwór mózgu;

  • przerzuty nowotworowe do mózgu;

  • alkoholizm.

Jak stosować enzalutamid?

Enzalutamid stosuje się doustnie w dawce 160 mg raz na dobę (4 × 40 mg lub 2 × 80 mg), niezależnie od przyjmowanych posiłków. Czas trwania terapii ustalany jest indywidualnie, w oparciu o widoczne u pacjenta efekty terapeutyczne. Zazwyczaj nie ma konieczności dostosowania dawki u pacjentów w podeszłym wieku.

Czy enzalutamid powoduje skutki uboczne?

Enzalutamid to lek, który może powodować liczne działania niepożądane. Lekarz przed rozpoczęciem leczenia powinien poinformować pacjenta o możliwości ich wystąpienia, a także poinstruować, jak należy w danej sytuacji postępować. W razie gdy wystąpią trudne do tolerowania działania niepożądane, należy przerwać stosowanie leku. Wśród najczęściej zgłaszanych skutków ubocznych stosowania enzalutamidu wymienia się:

  • uczucie przewlekłego zmęczenia;

  • osłabienie mięśni;

  • uderzenia gorąca;

  • zaburzenia równowagi;

  • zaburzenia smaku;

  • problemy z zapamiętywaniem (zaburzenia funkcji poznawczych);

  • zwiększone ryzyko złamań kości;

  • nadciśnienie tętnicze;

  • chorobę niedokrwienną serca;

  • ginekomastię;

  • suchość skóry.

Rzadziej u pacjentów obserwuje się:

  • zaburzenia koncentracji;

  • leukopenię (co zwiększa ryzyko infekcji);

  • zaburzenia świadomości;

  • omamy wzrokowe;

  • zespół tylnej odwracalnej encefalopatii;

  • występowanie nowych nowotworów.

Stosowanie enzalutamidu powiązano również z występowaniem napadów drgawkowych. Należy pamiętać, że enzalutamid może wywierać umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Czy enzalutamid wchodzi w interakcje z innymi lekami? Bezpieczeństwo stosowania

Enzultamid, ze względu na swój mechanizm działania, może wchodzić w interakcje z innymi lekami i suplementami diety. Zaleca się więc unikanie stosowania enzalutamidu z lekami przeciwzakrzepowymi i przeciwpadaczkowymi. Należy zachować ostrożność, gdy ma też miejsce jednoczesne stosowanie enzalutamidu z:

  • preparatami o działaniu przeciwbólowym;

  • lekami psychotropowymi;

  • lekami stosowanymi w leczeniu astmy;

  • innymi lekami o działaniu o przeciwnowotworowymi;

  • lekami o działaniu przeciwbakteryjnym;

  • preparatami stosowanymi w leczeniu chorób tarczycy i dny moczanowej;

  • glikokortykosteroidami.

Przykładowo, działająca antybakteryjnie ryfampicyna nasila działanie enzalutamidu. Z kolei ze względu na indukcję enzymów osoczowych osłabiać działanie enzalutamidu będą między innymi: acenokumarol, digoksyna, deksametazon, diazepam, doksycyklina, fentanyl, fenytoina, klonazepam, klarytromycyna, omeprazol, tramadol, warfaryna i wiele innych. Ze względu na zwiększone ryzyko uszkodzenia wątroby nie należy jednocześnie stosować enzalutamidu i paracetamolu.

Enzalutamid może wchodzić także w interakcję z sodem i laktozą zawartymi w pokarmach.

Ile kosztuje enzultamid?

W Polsce enzalutamid dostępny jest wyłącznie w postaci preparatu Xtandi, którego cena waha się od 10 000 do nawet 15 000 złotych za opakowanie. Jednakże z uwagi na fakt, iż enzalutamid jest składową programu terapeutycznego Ministerstwa Zdrowia, w przypadku rozpoznania o kodzie ICD-10 B.56. jest on dostępny dla chorych bezpłatnie, w oparciu o receptę lekarską.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Xtandi – charakterystyka produktu leczniczego.
  2. Xtandi – ulotka dla pacjenta.
  3. Soboń A., Enzalutamid u pacjentów z rozsianym rakiem prostaty wrażliwym na hormonoterapię, „The New England Journal of Medicine”.
  4. Żołnierek J., Enzalutamide in systemic treatment of prostate cancer. Oncol Clin Pract 2019; 15: 303–309.
  5. Wysocki P., Enzalutamid — nowy lek w leczeniu raka gruczołu krokowego opornego na kastrację, „Onkologia w Praktyce Klinicznej” 2013, tom 9, nr 5, 186–190.

Opublikowano: 12 czerwca 2025
Aktualizacja: 12 czerwca 2025

Więcej na ten temat