Ból w klatce piersiowej po lewej stronie – przyczyny i co robić

Czy ból w lewej części klatki piersiowej zawsze oznacza problemy z sercem?

Ból po lewej stronie klatki piersiowej nie zawsze oznacza, że jest to dolegliwość pochodzenia sercowego.  Źródłem bólu w klatce piersiowej po lewej stronie mogą być wszystkie jej struktury – z wyjątkiem miąższu płucnego, który nie jest unerwiony czuciowo (ból płuc to tak naprawdę ból opłucnowy, czyli dolegliwości bólowe pochodzące z podrażnionych włókien nerwowych opłucnej – np. przy zapaleniu opłucnej)

Niżej wymieniono sercowo-naczyniowe przyczyny bólu wraz z ich krótką charakterystyką umożliwiającą wstępne różnicowanie jego pochodzenia:

• Choroba niedokrwienna serca (stabilna dławica piersiowa) – ból wywołany jest przejściowym niedokrwieniem mięśnia sercowego (miokardium). Ból umiejscowiony jest zamostkowo, promieniuje też czasem do: szyi, żuchwy, lewej ręki aż do stawu łokciowego i nadbrzusza. Opisywany jest jako: gniotący, piekący lub ściskający, trwający od 2 do 10 min. Mogą go wywoływać: wysiłek fizyczny, silny stres, zimne powietrze lub obfity posiłek a ustępuje po zaprzestaniu wysiłku lub przyjęciu nitrogliceryny. Towarzyszy mu uczucie braku tchu, duszności.

• Ostry zespół wieńcowy w postaci zawału serca lub niestabilnej dławicy piersiowej – u podłoża leży przedłużające się niedokrwienie serca, którego konsekwencją może być martwica fragmentu miokardium. Ból ten odczuwany jest w podobnych do stabilnej dławicy piersiowej miejscach, a także nie różni się czynnikami wyzwalającymi. Te dwie jednostki chorobowe różni to, że ból zawałowy jest znacznie silniejszy i dłuższy, a pacjenci wskazujący jego miejsce przykładają zaciśniętą pięść do lewej piersi – jest to objaw Levine'a. Trwa on  > 20 min i nie traci na sile po przyjęciu nitrogliceryny, a także nie ustępuje w spoczynku. Chorzy oprócz duszności często uskarżają się na: zawroty głowy, oblewające zimne poty, nudności, wymioty i ogólne osłabienie.

• Zapalenie worka osierdziowego – ostry ból i kłujący o zmiennym natężeniu siły odczuwany jest w okolicy koniuszka serca, czyli okolicy V przestrzeni międzyżebrowej, na lewo tuż pod sutkiem. Występuje on w wyniku podrażnienia blaszek worka osierdziowego lub opłucnej do niego przylegającej. Tak jak w przypadku poprzednich schorzeń, zapalenie osierdzia może być też odczuwane za mostkiem i promieniować do szyi i lewego barku. Nasilać się może w wyniku ruchów klatki piersiowej przy głębokich wdechach powietrza. Nasilenie bólu mogą powodować także: skręcenia tułowia w lewo lub prawo, pozycji leżąca oraz kasłanie. Łagodzić go może przyjmowanie pozycji siedzącej z pochyleniem tułowia do przodu.

• Rozwarstwienie lub całkowite przerwanie ściany aorty – tak jak w przypadku udaru mózgu, w przebiegu którego towarzyszący ból głowy jest opisywany jako najsilniejszy w życiu, tak samo uszkodzona ściana aorty i wylewająca się z niej krew będzie przyczyną największego, powstającego nagle o rozdzierającym charakterze bólu, który chory może odczuć w obrębie klatki piersiowej. Ten nagły ból często promieniuje do okolicy międzyłopatkowej lub lędźwiowej. Predysponowane do pęknięcia aorty są osoby z wysokim ciśnieniem tętniczym.

Przeczytaj również:

Zawał mięśnia sercowego – przyczyny, objawy, rokowanie

Ból w klatce piersiowej po lewej stronie – inne przyczyny

Oprócz chorób sercowo-naczyniowych jest dużo innych przyczyn, które mogą dawać dolegliwości bólowe odczuwane od środka klatki piersiowej aż pod okolice lewego dołu pachowego. Co więc jeszcze może powodować ból?

W obrębie przewodu pokarmowego są to schorzenia takie, jak:

• Refluks żołądkowo-przełykowy będący przyczyną gniotącego lub piekącego bólu w okolicy od lewego sutka aż do mostka, który może promieniować do pleców. Przyczyną jest zapalenie błony śluzowej przełyku powstające w wyniku cofania się kwaśnego soku żołądkowego powyżej jego dolnego zwieracza. Nasilenie tego procesu odczuwalne jest: po zjedzeniu obfitego lub pikantnego posiłku, pochylania tułowia do przodu, leżenia na wznak oraz po używkach takich jak alkohol lub nikotyna. Ból pomoże tymczasowo złagodzić doraźnie przyjęcie leków na nadkwasotę żołądka lub zgagę.

• Choroba wrzodowa żołądka – choć zwykle powoduje ból w nadbrzuszu, to u niektórych osób – z powodu uwarunkowań anatomicznych – może być przyczyną bólu w dolnej części klatki piersiowej. Kłopoty może sprawiać odróżnienie tego bólu od refluksu żołądkowo-przełykowego, ponieważ tutaj także ma on charakter piekący i gniotący. Decydujący punkt w rozpoznaniu będą mieć wykonane przez lekarza badanie przedmiotowe i podmiotowe.

• Pęknięcie przełyku to stan bardzo rzadki, lecz powodujący bardzo silny ból, określany jako piekący i tak jak w rozwarstwieniu aorty, pojawiający się nagle. Na pęknięcie przełyku najbardziej narażene są osoby często wymiotujące w przebiegu bulimii bądź alkoholizmu. Sporadycznie może być wywołany przez intensywnie silny kaszel.

Poza sercowymi i gastroenterologicznymi w klatce piersiowej ból mogą powodować także:

• Nerwoból – zwykle jest sporadyczny i jednostronny, chociaż wraz z towarzyszącymi zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa może być obustronny. Ból ten jest kłujący i łatwy do zlokalizowania.  Nasila się przy dotyku wzdłuż przebiegu nerwu. Trwający nieustannie przez 3–4 dni może być zwiastunem nadchodzącego półpaśca.

• Zwyrodnienia kostno-stawowe o tępym, trudnym do precyzyjnego zlokalizowania bólu nasilonym w trakcie ruchów oddechowych i kaszlu.

• Bóle nerwicowe, które mają podłoże psychogenne – charakter bólu jest zazwyczaj zmienny, nasila się w okresie zwiększonego stresu emocjonalnego. Towarzyszą mu objawy wegetatywne takie, jak: odczuwany niepokój, kołatanie serca lub duszność.

U niektórych osób  promieniuje do okolicy międzyłopatkowej. Nasilają go głębokie wdechy oraz kaszel a łagodzi położenie się na boku, w którym występuje ból.

Przeczytaj również:

Serce człowieka – jak jest zbudowane, co mu szkodzi?

Kiedy się udać do lekarza z bólem klatki piersiowej?

Po pomoc należy pilnie się zgłosić, jeśli ból w klatce piersiowej jest nasilony, a ponadto:

• Jest piekący, dławiący, gniotący lub ściskający; promieniuje do: szyi, żuchwy, ramion, łokci lub podbrzusza, trwa ponad 20 min i nie ustępuje w spoczynku.

• Rozpoczął się nagle, sprawia wrażenie rozdzierania ciała od wewnątrz, towarzyszą mu: przyśpieszona akcja serca > 100/min (tachykardia), spadek ciśnienia skurczowego < 90 mm Hg (hipotensja), bezmocz i uczucie splątania.

• Towarzyszą mu: duszność, uczucie braku tchu, uporczywy kaszel, krwioplucie lub przyśpieszony oddech > 30/min (tachypnoe).

• Niedawno wykonywane były: operacja przełyku, badanie endoskopowe lub występowały częste wymioty, a teraz mają miejsce zaburzenia połykania.

• Ból przebiega z: gorączką, uogólnionymi bólami mięśni i stawów, tachykardią, hipotensją i wyraźnie widocznymi żyłami szyjnymi, których wcześniej nie było widać.