WyleczTo

Parapsychologia – czym jest? Rodzaje zdolności paranormalnych

29 sierpnia 2025
Anna Gilewska
Anna Gilewska
Anna Gilewska

specjalista zarządzania ochroną zdrowia, kosmetolog

Od początku swojego istnienia ludzie próbowali tłumaczyć otaczającą ich rzeczywistość oraz różne wydarzenia z życia. Wielu z nich nie dało się wytłumaczyć racjonalnie lub ludzie mieli zbyt małą wiedzę, aby to zrobić. Z tego względu od zarania dziejów magia i zjawiska nadprzyrodzone stanowiły nieodłączny element ludzkiego życia. Obecnie, pomimo znacznego rozwoju wiedzy oraz powszechnego do niej dostępu, ludzie nadal poszukują alternatywnych sposobów na wyjaśnianie życiowych zawiłości i doświadczeń. Niektórych z nich przekonują udokumentowane zjawiska paranormalne. Dla innych ważna jest sama wiara w to, że istnieje niezwykły świat, odmienny od rzeczywistości. W artykule omówiono współczesną wiedzę o parapsychologii, wraz z rodzajami zdolności parapsychologicznych.

parapsychologia
Depositphotos

Czym jest parapsychologia?

Parapsychologia zajmuje się: badaniem światów duchowych i niematerialnych, wyjaśnianiem domniemanych zjawisk, które zachodzą w umyśle ludzkim, a także interakcji pomiędzy umysłem i materią. W obszarze jej badań znajdują się także reinkarnacja czy objawienia.

Termin „parapsychologia” został wprowadzony w 1889 roku przez M. Dessoira. To dziedzina badań nad niecodziennymi zjawiskami paranormalnymi. Parapsychologia (PSI) nazywana jest też pseudopsychologią. Wynika to z faktu, że nie jest uznawana przez środowisko naukowe.

Zwolennicy parapsychologii uważają ją za naukę, która zgłębia ludzką psychikę oraz zjawiska z nią związane, znajdujące się obok tradycyjnie pojmowanej psychologii. Można określić ją jako badanie nieznanych sił i mocy, ukrytych w ludzkim umyśle.

Uważa się, że parapsychologia wywodzi się z magii, która zagłada wiarę w istnienie sił oraz istot nadprzyrodzonych. Za magię uważano wszystko, co niewyjaśnione i nieznane. Z magii wyodrębniły się m.in.: alchemia, astrologia oraz właśnie parapsychologia. Niektórzy naukowcy uważają nawet, że to z magii wywodzą się różnorodne kulty religijne.

Czym są zdolności parapsychiczne?

Zdolności parapsychiczne to rzadko spotykane, niezwykłe umiejętności, wykraczające poza klasyczne postrzeganie zmysłowe. Najbardziej znane z nich to: telepatia, jasnowidzenie oraz telekineza.

Analiza naukowa postrzegania pozazmysłowego rozpoczęła się po 1930 roku. Jedną z czołowych pozycji z zakresu ezoteryki, zawierającą wiedzę o zjawiskach paranormalnych, jest książka pt.: „Tajemnice parapsychologii", napisana przez Krzysztofa Borunia i Stefana Manczarskiego.

Rodzaje zdolności paranormalnych

  • Telepatia, czyli bezpośrednie połączenie pomiędzy umysłami, polegające na zdolności do przekazywania wrażeń zmysłowych pomiędzy dwoma umysłami. Najczęściej zachodzi ona pomiędzy bliskimi sobie emocjonalnie osobami, np. matką i dzieckiem.

  • Jasnowidzenie, czyli umiejętność postrzegania obrazów o odległych w przestrzeni i czasie: zdarzeniach, zaginionych osobach oraz przedmiotach. Kiedy wizje te dotyczą przyszłości, to jest to prekognicja, a jeśli przeszłości – retrokognicja. Cechą charakterystyczną osób jasnowidzących jest odmienny stan świadomości, w trakcie tzw. transu. Rodzajem jasnowidzenia jest psychometria, w której do wywołania wizji, niezbędny jest przedmiot należący np. do danej osoby, o której chce się pozyskać informacje.

  • Jasnosłyszenie, czyli wyjątkowo rzadka umiejętność, w której zamiast informacyjnych obrazów, pojawiają się wrażenia słuchowe.

  • Teleportacja, czyli zjawisko znikania przedmiotu z jednego miejsca i pojawiania się go w innym miejscu.

  • Psychochirurgia, czyli umiejętność nieinwazyjnego wnikania gołych rąk uzdrawiacza, będącego w transie, przez ciało pacjenta, w celu usunięcia z niego chorych tkanek. Te niezwykłe umiejętności zaobserwowano u filipińskich uzdrawiaczy. Choć brzmi to nieprawdopodobnie, te omawiane zjawiska zostały wielokrotnie sfilmowane.

  • Dermooptyka, czyli zdolność rozpoznawania napisów, kształtów i kolorów przedmiotów przez skórę. Jej inna nazwa to widzenie skórne. Co ciekawe, przedmioty te mogą być umieszczone w nieprzezroczystych kopertach lub być zasłonięte.

  • Psychokineza, czyli zdolność oddziaływania na przedmioty bez konieczności ich dotykania. Jej odmianami są: zaprzeczająca siłom grawitacji lewitacja, w której człowiek lub rzecz zostają uniesione w powietrze oraz telekineza, czyli poruszanie przedmiotów siłą woli.

Czym jest poltergeist?

Istotnym pojęciem, którego nie można pominąć przy omawianiu zjawisk paranormalnych, jest poltergeist. To termin wywodzący się z języka niemieckiego, który w dosłownym tłumaczeniu oznacza stukającego ducha. Tym mianem określa się wszelkie niezwykłe zjawiska, które zachodzą w domach i mieszkaniach, takie jak samoistne dźwięki, np.: skrzypienia drzwi, stukania czy szurania, a także samowolne przemieszczanie się przedmiotów.

Jak sprawdzić, czy ma się zdolności paranormalne?

Osoby, które badają zjawiska paranormalne, uważają że wszyscy ludzie – w mniejszym lub większym stopniu – mają zdolności paranormalne. Wystarczy przypomnieć sobie sytuację, kiedy pomyślało się o jakiejś osobie, a ona w ciągu kilkudziesięciu sekund zadzwoniła. To klasyczny, znany większości osób przykład telepatii.

Zdarzają się jednak ludzie obdarzeni ponadprzeciętnymi umiejętnościami paranormalnymi. Mogą oni u siebie zaobserwować regularnie powtarzające się:

  • przewidywania kto i kiedy zadzwoni;
  • potwierdzające się przeczucia o kłopotach najbliższych w danym czasie, np. o nagłym wypadku swojego dziecka;
  • wrażenia tzw. deja vu;
  • prorocze sny;
  • potwierdzające się po czasie przewidywania przyszłości, które dotyczą innych ludzi;
  • zdobywanie informacji o osobie lub rzeczy wyłącznie poprzez dotyk.

Dlaczego parapsychologia jest uznawana za pseudonaukę?

W celu osiągnięcia statusu naukowej, dana dyscyplina musi spełnić określone warunki, takie jak:

  • stworzenie teorii, która może zostać sprawdzona metodami naukowymi. Dodatkowo teoria ta musi mieć logiczne powiązania z ogółem wiedzy naukowej;
  • wykazanie istnienia zjawiska paranormalnego w warunkach laboratoryjnych;
  • opracowanie modeli teoretycznych, które byłyby akceptowane przez nauki przyrodnicze i psychologiczne.

Parapsychologia nie spełnia żadnego z wyżej wymienionych kryteriów, dlatego jest określana jako pseudonauka.


Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Zeszyt z lekcji próbnej, „Parapsychologia”, ESKK. Edukacja na odległość, s. 4-11
  2. A. Zblewska, „Splątane umysły, czyli o pozazmysłowych doświadczeniach słów kilka...”, dostęp online dnia 19.06.2023 r.:https://psychologiazycia.com/splatane-umysly-czyli-o-pozazmyslowych-doswiadczeniach/
  3. S. Wagner, „Sześć oznak sugerujących, że możesz być osobą obdarzoną zdolnościami parapsychicznymi”, dostęp online dnia 19.06.2023 r.: https://www.paranormalium.pl/szec-oznak-sugerujcych-ze-mozesz-byc-osob-obdarzon,1051,8,artykul.html
  4. https://pieknoumyslu.com/parapsychologia-badanie-zjawisk-parapsychologicznych-i-paranormalnych/, dostęp online dnia 19.06.2023 r.
  5. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/parapsychologia;3954299.html, dostęp online dnia 19.06.2023 r.

Więcej na ten temat