Wydawać by się mogło, że każdy z nas marzy o płomiennej i odwzajemnionej miłości. Wbrew pozorom istnieją jednak osoby, które panicznie boją się kochać i być w bliskim związku z drugą osobą. Stan ten określany jest fachowo mianem filofobii. Skąd bierze się ten lęk przed miłością i czy można sobie z nim jakoś poradzić?
Filofobia – co to? Przyczyny, objawy i leczenie lęku przed zakochaniem
Czym jest filofobia?
Filofobia według medycznej definicji to anormalny, nieuzasadniony strach przed zakochaniem się i byciem w związku z drugą osobą. W ramach filofobii można również wyodrębnić lęk przed zdradzą, zranieniem i zobowiązaniem. Niektórzy uzasadniają filofobię także obawą przed utratą niezależności i poczuciem emocjonalnej bezbronności. Może ona się objawiać zarówno poczuciem lęku przed emocjonalnym zaangażowaniem jak również objawami somatycznymi, takimi jak chociażby duszności czy przyspieszone bicie serca. Najczęściej powstaje w wyniku negatywnych doświadczeń z przeszłości, opartymi właśnie o historie miłosne. Wykazuje duży wpływ na jakość życia, w znaczący sposób przytłaczając daną osobę, a także prowadząc do uczucia samotności.
Filofobia – przyczyny
Jak już zostało wspomniane, podłoże filofobii to przede wszystkim traumatyczne doświadczenia z przeszłości, a więc czynniki behawioralne, ale również mogą być to przekonania kulturowe i religijne, zakorzenione głęboko w naszej psychice. Najczęściej do przyczyn filofobii zalicza się:
- przykre, a niejednokrotnie nawet traumatyczne doświadczenia w relacjach międzyludzkich o charakterze uczuciowym. Mogą to być zarówno doświadczenia związane z partnerem jak i rodzicem czy innymi członkami rodziny pierwotnej;
- dzieciństwo w toksycznej rodzinie, gdzie dominowały kłótnie między rodzicami, niejednokrotnie prowadzące do ich rozwodu;
- lęk przed byciem w relacjach uczuciowych związany z koniecznością odbywania stosunków seksualnych (dotyczy zwłaszcza ofiar gwałtów czy molestowania seksualnego);
- uznawanie relacji miłosnych za niezgodne z dogmatami religijnymi i równoznaczne z grzechem;
- niska samoocena własna, wywołująca uczucie lęku przed wykorzystaniem przez drugą osobę;
- niechęć do innych osób, oparta o brak zaufania;
- stany depresyjne.
Jak widać przyczyny filofobii są bardzo różnorodne, sprawiając że jest to schorzenie o charakterze złożonym i wieloczynnikowym, co przekłada się na zróżnicowanie objawów i trudności z wdrożeniem odpowiedniego leczenia.
Czytaj również: Lęk przed seksem – skąd się bierze strach przed zbliżeniem?
Objawy filofobii
Filofobia z pewnością jest jednym ze stanów uznawanych za zaburzenia psychiczne, które odgrywają istotną rolę w naszym codziennym życiu na różnych jego płaszczyznach. Występuje równie często u kobiet jak i u mężczyzn, zwłaszcza że nie determinują jej żadne czynniki genetyczne czy biologiczne. Może ona mieć charakter stały lub okresowy i przybierać różne kształty. Utrudnia to szybkie i skuteczne postawienie diagnozy, sprawiając że często przez wiele lat osoby cierpiące na filofobię nie zdają sobie do końca sprawy z powagi problemu. Tak naprawdę bowiem prócz odczuwanego lęku inne behawioralne objawy filofobii to między innymi:
- niechęć do nawiązywania więzi emocjonalnych z innymi osobami;
- niepokój i stan poddenerwowania na samą myśl o zdarzeniach mających związek z miłością lub stanem zakochania;
- rezygnacja z życia towarzyskiego i unikanie miejsc, gdzie można spotkać osoby okazujące sobie uczucia (np. restauracje, kawiarnie, parki);
- izolowanie się od społeczeństwa;
- odmowa udziału w uroczystościach związanych z celebrowaniem miłości np. ślubach czy weselach.
Warto jednak pamiętać, że fiolofobia jako fobia społeczna może również przejawiać się symptomami somatycznymi, pojawiającymi się najczęściej na myśl o miłości, w trakcie rozmów na jej temat czy w ramach różnego rodzaju okoliczności towarzyskich. Somatycznymi objawami filofobii w tej sytuacji mogą być również:
- przyspieszone bicie serca;
- duszności;
- bóle brzucha;
- nudności;
- bóle głowy;
- silne pocenie się;
- drżenie całego ciała;
- omdlenia.
Czytaj również: Autofobia – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie lęku przed samotnością
Filofobia – leczenie
Filofobia tak jak i inne zaburzenia psychiczne o charakterze fobii może być leczona, jednak wymaga to ze strony osoby zaburzonej by nie bagatelizowała problemu i zrozumiała, że prowadzi to do niekorzystnych zmian w jej życiu. Najważniejszym krokiem jaki należy wykonać to udanie się do specjalisty z zakresu psychologii lub psychiatrii, który pokieruje osobę chorą w taki sposób by zmieniła sposób myślenia i przepracowała występujące w jej przypadku przyczyny filofobii.
W większości przypadków podstawową techniką pracy w leczeniu filofobii jest terapia poznawczo-behawioralna . Pozwala ona na określenie leżących u podstaw naszego problemu przekonań i zmianie tworzonych w głowie scenariuszy sprawiających, że decydujemy się zrezygnować z miłości by uniknąć potencjalnego cierpienia.
Oprócz terapii poznawczo-behawioralnej, która pozwoli nam zrozumieć i przepracować przyczyny behawioralne problemu, ważne w terapii są również bodźce pozwalające na opanowanie objawów somatycznych. Tego typu działania określane są mianem terapii ekspozycyjnej. Zaczynamy oczywiście od delikatnych czynników, takich jak wyjście w miejsca gdzie możliwe jest obserwowanie zakochanych par czy spotykanie się z ludźmi na imprezach okolicznościowych, kończąc na próbach samodzielnego randkowania i nawiązaniu więzi emocjonalnych z drugą osobą.
W przypadku schorzenia jakim jest filofobia stosunkowo rzadko stosowana jest farmakoterapia. Najczęściej psychiatrzy decydują się na nią w sytuacji, gdy prócz lęku pojawiają się u pacjenta wyjątkowo nasilone objawy somatyczne, a także w przypadku gdy filofobii towarzyszą stany depresyjne.
Z pewnością jednak należy uznać, że fiolofobia jest stanem, który można i co najważniejsze warto leczyć. Nawet jeżeli w późniejszym życiu nie odnajdziemy wielkiej miłości to prawidłowe spojrzenie na to uczucie i możliwość cieszenia się z relacji z innymi ludźmi sprawią, że codzienne funkcjonowanie będzie o wiele łatwiejsze.
Czytaj również: Samotność z wyboru czy z konieczności? Czy da się szczęśliwie przeżyć życie w samotności?
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Romina Tavormina, Why are we afraid to love?, Psychiatria Danubina, 2014; Vol. 26, Suppl. 1, pp 178–183;
- https://www.phobia-fear-release.com/philophobia.html;
- Stahl Stefanie, Jak nie bać się bliskości? O budowaniu dobrych więzi.
Natalia Michalak
diagnosta laboratoryjny
Absolwentka kierunku analityka medyczna na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Prywatnie mama wesołej dwójki i pasjonatka zdrowego i aktywnego stylu życia. Dzięki swojemu wykształceniu doskonale wie, jak ważną rolę odgrywa w trosce o zdrowie i dobre samopoczucie odpowiednia profilaktyka, której niezbędnymi elementami są m.in. regularnie wykonywane badania laboratoryjne, odpowiednia dieta i aktywność fizyczna.
Komentarze i opinie (0)