Zooterapia, zwana też animaloterapią, to jedna z bardzo skutecznych i naturalnych metod terapeutycznych. Jej istotą jest wykorzystanie profitów, płynących z kontaktu ze zwierzętami pod okiem doświadczonego terapeuty. Jednym z rodzajów zooterapii jest alpakoterapia, w której rolę terapeutyczną odgrywa kontakt z alpakami, czyli tzw. puszystymi terapeutami. Jest ona przeznaczona zarówno dla dzieci, jak i dorosłych z zaburzeniami i niepełnosprawnościami fizycznymi oraz psychicznymi. W artykule omówiono działanie alpakoterapii, korzyści, wynikające z jej stosowania oraz szczegóły terapii z wykorzystaniem alpak.
Alpakoterapia – na czym polega, jak działa, cena
Czym jest alpakoterapia?
Alpakoterapia to terapia z udziałem alpak, przeznaczona dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych. To coraz bardziej popularna dziedzina zooterapii, w której uczestniczą alpaki. Cieszy się ona uznaniem wśród alpakoterapeutów i pacjentów. Alpakoterapia jest narzędziem chętnie wykorzystywanym w problemach z zakresu pedagogiki specjalnej oraz leczeniu chorób psychicznych i somatycznych.
Zwierzęta korzystnie oddziałują na ludzi. Obniżają poziom stresu, przez co pozwalają się odprężyć i zrelaksować. Nie oceniają, dlatego można się przed nimi otworzyć oraz poczuć się bezpiecznie i komfortowo. Poza tym motywują do działania. Kontakt z nieco egzotycznymi, ze względu na częstość występowania, alpakami wprowadza do terapii element unikatowości i pozwala docenić piękno natury.
Skąd pochodzą alpaki?
Alpaki to zwierzęta należące do rodziny wielbłądowatych, zamieszkujące naturalnie tereny Ameryki Południowej. Ich ojczyzną są Andy. Alpaki zostały wyhodowane przez przodków Inków. Obecnie najwięcej zwierząt tej rasy żyje w Peru, Boliwii oraz Chile.
Alpaki słyną z wysokiej jakości, ciepłej wełny o właściwościach hipoalergicznych oraz łagodnego usposobienia. W towarzystwie alpak można poczuć się swobodnie i bezpiecznie, ponieważ nie wykazują zachowań agresywnych.
Alpaki w Polsce
Hodowla alpak w Polsce rozpoczęła się w 2004 roku od importu 100 zwierząt z Chile. W 2012 roku założono Polski Związek Hodowców Alpak, który doliczył się 621 alpak. Natomiast w 2020 roku szacunkowa liczba tych zwierząt wynosiła już około 2000. Ich wygląd, inteligencja i delikatne usposobienie sprawiają, że popularność alpakoterapii w Polsce rośnie.
Na czym polega alpakoterapia?
Terapia polega na wykorzystaniu alpak w pracy terapeutycznej z pacjentami, cierpiącymi na różnego rodzaju zaburzenia. Odbywa się ona pod nadzorem alpakoterapeuty i obejmuje m.in.:
- zajęcia ruchowe w zakresie wielowymiarowego kształtowania umiejętności motorycznych;
- naukę opieki nad zwierzętami i korzyści wynikające z obcowania z nimi;
- rozwój umiejętności sensorycznych, psychicznych i społecznych;
- aktywność fizyczną i edukacyjną.
Do poszczególnych elementów terapii należą m.in.:
- przytulanie się do alpak;
- głaskanie alpak – sam dotyk miękkiego futerka pozytywnie wpływa na emocje, zmniejszając poziom lęków;
- czesanie alpak;
- zabawa z alpakami, która skłania do aktywności;
- przebywanie z alpaką;
- żywienie alpak;
- spacery z alpakami, które pozwalają nawiązywać nowe kontakty międzyludzkie;
- troska o ogólny dobrostan alpak.
Jakie są formy alpakoterapii?
Alpakoterapia może być stosowana jako wspomagająca forma leczenia pacjenta. W zależności od rodzaju interakcji człowieka ze zwierzęciem wyróżnia się, głównie następujące formy zajęć:
- AAT (ang. animals assisted therapy), czyli zaplanowaną i udokumentowaną terapię z udziałem zwierząt, w której działania terapeutyczne mają ściśle określony cel. Jest ona prowadzona przez specjalistę;
- AAA (ang. animals assisted activities), czyli różnego typu zajęcia i zabawy z udziałem zwierząt, których celem jest głównie pobudzenie ruchowe;
- AAE (ang. animal assisted education), czyli edukację z udziałem zwierząt. Zazwyczaj jest ona łączona z pozostałymi rodzajami zajęć.
W czym pomaga alpakoterapia? Przeznaczenie i zadania alpakoterapii
Alpakoterapia jest przeznaczona zarówno dla ludzi zdrowych, którzy pragną odmiany od codzienności i kontaktu ze zwierzętami, seniorów, jak i osób chorych. Wykorzystuje się ją m.in. w procesach:
- resocjalizacji;
- leczenia uzależnień;
- terapeutycznych dla osób niepełnosprawnych, w tym we wspomaganiu rehabilitacji ruchowej i umysłowej;
- leczenia chorób psychicznych i somatycznych.
Alpakoterapia pomaga m.in. przy problemach z:
- komunikacją społeczną i emocjonalną, w tym z niewerbalnymi upośledzeniami zachowania;
- umiejętnościami społecznymi, adaptacyjnymi i sensomotorycznymi;
- uzależnieniami od substancji psychoaktywnych;
- silnym stresem i wysokim ciśnieniem;
- zaspokajaniem potrzeb emocjonalnych i społecznych;
- depresją, niepokojem i samotnością;
- empatią;
- agresją;
- integracją międzyludzką.
Zajęcia z alpakami stymulują układ nerwowy. Służą też przełamywaniu barier psychicznych i pokonywaniu lęków. To sprawia, że alpakoterapia jest w szczególności polecana w celu poprawy stanu psychicznego, a także dla osób:
- niepełnosprawnych;
- z zaburzeniami rozwoju;
- z autyzmem, ADHD czy zespołem Aspergera;
- z opóźnieniem ruchowym;
- wadami ortopedycznymi;
- chorych na mózgowe porażenie dziecięce;
- z zaburzeniami lękowymi oraz ze stresem pourazowym;
- z zaburzeniami zachowania;
- z niepełnosprawnością intelektualną.
Co daje spotkanie z alpakami? Korzyści alpakoterapii
Bezpośredni kontakt z przyjaznym, futrzastym zwierzęciem przynosi wiele korzyści. Wywiera dobroczynny wpływ na strefę psychiczną, poprzez wydzielanie oksytocyny, która jest jednym z hormonów szczęścia. Uśmierza ból, poprzez efekt rozproszenia. Obniża ciśnienie tętnicze krwi, co działa uspokajająco. Ponadto kontakt ze zwierzętami poprawia samoocenę, co wpływa na aktywizację społeczną osób wycofanych.
Alpakoterapia uczy m.in.:
- cierpliwości;
- obserwacji;
- nawiązywania więzi;
- empatii;
- odpowiedzialności;
- samodzielności;
- troski o inną istotę;
- wytrwałości w dążeniu do celu;
- koncentracji;
- pokory;
- spokoju.
Gdzie można odbyć alpakoterapię?
Obecnie alpakoterapię można odbyć w wielu ośrodkach w całej Polsce. Mogą być to zajęcia grupowe, indywidualne lub rodzaj terapii wspomagającej, świadczonej np. na turnusach rehabilitacyjnych. Zajęcia z alpakami mogą odbywać się na otwartej przestrzeni lub też w przystosowanych do tego placówkach.
Ile kosztuje godzina alpakoterapii?
Alpakoterapia, tak jak i inne formy animaloterapii może być prowadzona w formie zajęć indywidualnych i grupowych. Godzina sesja terapii grupowej z udziałem alpak to całkowity koszt kilkuset złotych. Natomiast cena godzinnej terapii indywidualnej to około 100 zł, w zależności od miejsca.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- M. Krajewska-Wędzina i inn., "Alpaki-nowy gatunek hodowlany w Polsce", Życie Weterynaryjne 95(7) 2020, s. 422;
- T. Krygier, D. Wojtowicz-Jankowska, "Kształtowanie przestrzeni do terapii ludzi przy udziale zwierząt. Ośrodek terapeutyczny-Centrum Animaloterapii", Praca dyplomowa magisterska Politechnika Gdańska, s. 7-15;
- A. Morale Villavicencio, "Chów i hodowla alpak na obszarach wiejskich", Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Brwinów 2020, s. 4-7, 53-57;
- M. Wrońska i inn., "Terapia zajęciowa na co dzień. Kwartalnik terapeuty zajęciowego. Część II", Medyk Olsztyn 2020, s. 1-9;
- https://alpaki.pl/czym-jest-alpakoterapia/, dostęp online dnia 27.02.2023 r.;
- https://lecznaturalnie.pl/alpakoterapia-zasady-i-efekty-terapii-z-alpakami/, dostęp online dnia 27.02.2023 r.
Anna Gilewska
Kosmetolog
Licencjonowany kosmetolog (temat pracy dyplomowej: „Pielęgnacja skóry dotkniętej trądzikiem pospolitym w gabinecie kosmetologa oparta o wybrane metody aparaturowe”) i magister administracji na specjalizacji zarządzania ochroną zdrowia (temat pracy magisterskiej: „Prawne i organizacyjne uwarunkowania wykonywania zabiegów kosmetycznych”). Propagatorka zdrowego trybu życia oraz kosmetyków naturalnych. Poszerza swoją wiedzę na kongresach i targach branżowych. Interesuje się psychologią i medycyną komplementarną.
Komentarze i opinie (0)