W leczeniu depresji właściwą farmakoterapię można wspomóc stosując odpowiednio dobrane zioła. W tym wypadku sprawdzi się m.in. dziurawiec, szafran, kozłek lekarski, werbena czy arcydzięgiel. Zioła na depresję potrafią łagodzić objawy, takie jak np. bezsenność, uczucie lęku czy spadek nastroju. Należy jednak pamiętać, że mogą one wchodzić w interakcje z innymi lekami. Jak działają zioła przeciwdepresyjne i jakie będą najlepsze?
Zioła na depresję – jak wybrać najlepsze?
Depresja – zioła w leczeniu zaburzeń depresyjnych
Depresja to poważne zaburzenie nerwicowe, które z roku na rok dotyczy coraz większej liczby osób. Bezsenność, nerwowość, apatia i brak energii to klasyczne objawy tego stanu. Nasilają się głównie jesienią i w okresie zimowym, aby wiosną i latem nieco złagodnieć.
Depresję leczy się długotrwale poprzez różne formy terapii, w tym popularne leki przeciwdepresyjne. Większość z nich ma jednak dużo skutków ubocznych, dlatego coraz częściej wdraża się zioła jako naturalne metody leczenia depresji. Czy można je stosować jako jedyną formę leczenia i czy są bezpieczne?
Leczniczy efekt ziół w leczeniu depresji wymaga czasu. Nie działają one od razu, jak niektóre środki uspokajające dostępne na receptę. Ich działanie zależy od stopnia zaawansowania choroby.
Niektóre stany depresyjne są zbyt zaawansowane i niebezpieczne dla pacjenta, dlatego zioła stosuje się jako dodatkową formę leczenia. W takich przypadkach absolutnie nie należy rezygnować z leczenia farmakologicznego, a zioła na depresję należy traktować jako leczenie wspomagające, którego zadaniem jest złagodzić stany lękowe, wysoki poziom stresu lub problemy ze snem.
Przeczytaj też: Nerwica lękowa – przyczyny, objawy, leczenie
Popularne zioła przeciwdepresyjne różnią się mechanizmem działania i – w zależności od objawów depresji, z jakimi boryka się pacjent – dzieli się je na:
- zioła poprawiające nastrój – dziurawiec, szafran;
- zioła o działaniu uspokajającym i zmniejszającym stany lękowe – chmiel i kozłek lekarski, żeń-szeń, bazylia, melisa;
- zioła na bezsenność – arcydzięgiel, werbena, glistnik jaskółczy, jasnota biała, lipa.
Stosowanie ziół w depresji wiąże się z mniejszą ilością skutków ubocznych niż farmakoterapia dostępna na receptę. Nie oznacza to jednak, że jest ich całkiem pozbawione.
Ziołowe leki antydepresyjne są dostępne w sklepach zielarskich lub aptekach w różnych formach: w postaci tabletek do połykania, herbatek do zaparzania, gotowych mieszanek ziołowych lub w formach sypkich.
Przeczytaj też: Rodzaje leków na nerwicę
Szafran i dziurawiec na depresję – zioła na poprawę nastroju
Ziele dziurawca od lat postrzegane jest jako lek ziołowy o działaniu przeciwdepresyjnym. Swoje cenne właściwości zawdzięcza obecności hiperycyny, która jest inhibitorem MAO (MAO jest enzymem eliminującym grupy aminowe z cząsteczek dopaminy, serotoniny lub noradrenaliny w tkankach nerwowych). Działanie hamujące MAO powoduje wzrost stężenia serotoniny w układzie nerwowym, co poprawia nastrój.
Dzięki temu dziurawiec jest traktowany jako lek na depresję o lekkim lub umiarkowanym działaniu, a swoją skutecznością dorównuje nawet lekom syntetycznym.
W leczeniu stanów depresyjnych najskuteczniejszy jest wyciąg z dziurawca w formie olejowej bądź alkoholowej. Działanie hiperycyny jest wtedy silniejsze i wpływa pozytywnie także na problemy ze snem. Tabletki kupione w aptece nie mają takiej skuteczności, podobnie jak herbatki ekspresowe.
Stosowanie dziurawca warto skonsultować z lekarzem, ponieważ wchodzi on w interakcje z innymi lekami, obniżając ich poziom we krwi. Szczególną ostrożność należy zachować stosując doustne środki antykoncepcyjne, digoksynę lub cyklosporyny. Nie powinno się łączyć dziurawca z lekami antydepresyjnymi i środkami psychotropowymi.
Ponadto ziele dziurawca zwiększa podatność na promienie słoneczne i może wywołać plamy na skórze. Zaleca się więc unikanie słońca w czasie terapii tym zielem. Dawki początkowe to około 600–800 mg na dobę (przy wyciągu z dziurawca), które można zwiększać sukcesywnie nawet do 1800 mg na dobę. Wyciąg z dziurawca można pić przez okres do 2 miesięcy, a przedłużenie terapii może skutkować pogorszeniem wzroku. Nie wolno go podawać kobietom w ciąży i matkom karmiącym.
Podobne działanie wykazuje także szafran. Rzadko wywołuje on skutki uboczne, lecz nie można powiedzieć, że jest w pełni bezpieczny. Zwiększa bowiem działanie leków na nadciśnienie, krzepliwość krwi i na cukrzycę. Podczas leczenia szafranem nie zapominajmy, że leki ziołowe na depresję również mogą wchodzić w reakcję z innymi preparatami.
Zioła na depresję – na lęk i uspokojenie
Depresja często wywołuje stany lękowe. Leczenie ziołami może nam pomóc także i w tej kwestii. Apatia, zmęczenie i brak energii to typowe objawy stanów lękowych. Pokonać je może żeń-szeń, który łagodzi wahania nastrojów. Regeneruje on pracę mózgu poprzez zwiększenie stężenia związków takich jak dopamina czy serotonina (hormon szczęścia), pobudzając organizm do działania.
Ziołem o działaniu uspokajającym jest również bazylia. Jest nie tylko przyprawą o charakterystycznym zapachu, ale także dobrze działającą herbatką ziołową. Przydaje się zwłaszcza w stanach pobudliwości i w kłopotach ze snem. Dostępna jest w wygodnych kapsułkach, herbacie do zaparzania lub jako jeden ze składników gotowych mieszanek ziołowych (np. zioła Klimuszki na depresję).
Ze względu na znikome skutki uboczne bez obaw stosować można zioła na depresję i lęki, takie jak melisa, kozłek lekarski lub szyszki chmielu. Są one dostępne bez recepty w postaci tabletek, herbatek bądź w postaci sypkiej. Skutecznie łagodzą stany lękowe i nerwicę, które zazwyczaj towarzyszą depresji. Domowe sposoby mogą jednak nie skutkować, jeśli stan chorego jest poważny i konieczna jest wizyta u specjalisty.
Depresja – leczenie ziołami – jakie na bezsenność?
Problemy ze snem u osób cierpiących na depresję wiążą się ze stanami niepokoju, które bywają nieodłącznym towarzyszem tej choroby. Nerwowość i pobudzenie można poskromić stosując zioła na nerwicę i depresję, które ułatwią zasypianie. Do takich zaliczamy arcydzięgiel. Nie jest on często stosowany, choć ma silne właściwości przeciwdepresyjne, hamujące nerwicę.
Uspokajająco podziała również glistnik jaskółczy. Zawiera on alkaloidy skutecznie zwalczające napięcie nerwowe. Ze względu na siłę działania musi być on zażywany pod okiem lekarza. Nie wolno go podawać kobietom w ciąży, pacjentom z problemami żołądkowymi i chorym na jaskrę.
Jednym z najbezpieczniejszych ziół na depresję jest lipa, która pomaga w stanach zmęczenia i łagodzi napięcie. Podobne działanie ma werbena. Oba te zioła możemy kupić w postaci syropów, wyciągów lub jako tabletki ziołowe na depresję. Łagodna w działaniu jest też jasnota biała. Jej działanie jest jednak nieco inne, gdyż ma wpływ głównie na problemy żołądkowe związane ze stresem.
Zioła antydepresyjne – interakcje z innymi lekami
Naturalne leki na depresję nie zawsze są bezpieczne, choć mają o wiele mniej skutków ubocznych niż leki antydepresyjne dostępne na receptę. Ostrzegawczych reakcji z innymi lekami nie powinniśmy jednak lekceważyć ze względu na swoje zdrowie i możliwość przykrych powikłań.
Ostrożność należy zachować:
- przy chorobach żołądka i jelit;
- gdy występują problemy ze wzrokiem (może ulec pogorszeniu);
- podczas zażywania leków nasennych, psychotropowych lub przeciwdepresyjnych; zioła na depresję mogą nasilać ich działanie;
- przy chorobach z sercem i z nadciśnieniem.
Kobiety w ciąży nie powinny stosować dziurawca czy glistnika jaskółczego. Zioła antydepresyjne działają średnio po około 3 tygodniach regularnego stosowania. Nie znaczy to, że można ich używać bez ograniczeń. Nawet naturalne leki na depresję można przedawkować, nie narażajmy się więc na dalszą utratę zdrowia. Pomyślmy też o wizycie u specjalisty, jeśli nasz stan się pogarsza i nie możemy sobie poradzić z własnym organizmem.
Czytaj również: Nerwica depresyjna – przyczyny, objawy, leczenie nerwicy depresyjnej
Bibliografia:
- Szafrański T., Leki ziołowe w leczeniu depresji – aktualny stan wiedzy. Psychiatr. Pol., 2014, 48, 1: 59–73.
- Koszewska I., Dziurawiec zwyczajny w leczeniu depresji. Farmakologia w psychiatrii i neurologii, 2003, 1: 45–54.
- https://ziola-na.net
Ewa Żuchowska
Farmaceutka
W 2003 roku ukończyła Prywatną Policealną Szkołę Farmaceutyczną w Warszawie na kierunku technik farmacji. Przez wiele lat pracowała w aptekach otwartych. Obecnie pracuje w domu, analizując informacje dla firmy marketingowej.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 19.12.2022