Depo-Medrol, 40 mg/ml, zawiesina do wstrzykiwań – działanie
Substancja czynna leku Depo-Medrol to octan metyloprednizolonu, który jest długo działającym glikokortykosteroidem i wykazuje silne właściwości przeciwzapalne oraz immunosupresyjne. Wolniejszy metabolizm w porównaniu z metyloprednizolonem wpływa na jego przedłużone działanie. Lek przenika do wnętrza komórek, gdzie – po związaniu z receptorami cytoplazmatycznymi – oddziałuje na ekspresję genów i syntezę enzymów odpowiedzialnych za reakcje przeciwzapalne. Efektem są, m.in.: redukcja aktywnych komórek układu odpornościowego w miejscu zapalenia, zmniejszenie przepuszczalności naczyń, stabilizacja błon lizosomalnych, hamowanie fagocytozy oraz ograniczenie syntezy prostaglandyn. Poza działaniem immunomodulującym wpływa także na metabolizm: węglowodanów, białek i tłuszczów oraz funkcjonowanie: układu sercowo-naczyniowego, mięśni szkieletowych i ośrodkowego układu nerwowego.
Depo-Medrol – wskazania do stosowania
Depo-Medrol znajduje zastosowanie przede wszystkim w terapii objawowej chorób o podłożu zapalnym, autoimmunologicznym i alergicznym.
Podawany domięśniowo stosowany jest, m.in. w:
zaburzeniach endokrynologicznych (np. niedoczynność kory nadnerczy, wrodzony przerost nadnerczy),
przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów,
chorobach reumatycznych (np. reumatoidalne zapalenie stawów, również w przypadku młodzieńczego reumatoidalnego zapalenia stawów),
układowych chorobach tkanki łącznej,
dermatozach,
ciężkich reakcjach alergicznych,
niektórych schorzeniach okulistycznych, przewodu pokarmowego, układu oddechowego i krwi,
leczeniu paliatywnym chorób nowotworowych.
Wskazaniem mogą być również zespoły nerczycowe oraz wybrane choroby infekcyjne o ciężkim przebiegu (np. gruźlica, włośnica).
W postaci dostawowej lub okołostawowej preparat stosuje się jako leczenie wspomagające w: zaostrzeniach chorób zwyrodnieniowych, zapaleniach stawów, kaletek, pochewek ścięgien czy w dnie moczanowej. Depo-Medrol bywa również podawany bezpośrednio do zmian skórnych (np. w łuszczycy, liszaju, łysieniu plackowatym, keloidach).
W postaci doodbytniczej Depo-Medrol stosuje się w leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.
Przeczytaj również:
Niedoczynność kory nadnerczy – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie
Sposób podawania i dawkowanie
Depo-Medrol (metyloprednizolon octan, zawiesina do wstrzykiwań 40 mg/ml) stosuje się różnymi drogami podania – ogólnoustrojowo, miejscowo lub jako wlew doodbytniczy – w zależności od rodzaju schorzenia i oczekiwanego efektu terapeutycznego.
Ogólnoustrojowo lek podaje się domięśniowo, a dawka dobierana jest indywidualnie w zależności od ciężkości leczonego stanu oraz reakcji pacjenta.
W przypadku potrzeby działania długotrwałego tygodniową dawkę można obliczyć jako siedmiokrotność dobowej dawki doustnej i podać ją jednorazowo domięśniowo. W leczeniu stanów nawracających lub przewlekłych i u dzieci stosuje się odpowiednio zmniejszone dawki, zawsze uwzględniając stopień nasilenia objawów niż sam wiek czy masę ciała. Po zastosowaniu kilku dawek leku Depo-Medrol wymagane jest stopniowe zmniejszanie dawki przy odstawianiu leku.
Podanie miejscowe (np. dostawowe, do kaletek maziowych, pochewek ścięgnistych, zmian skórnych) polega na wstrzyknięciu leku bezpośrednio w zmienione chorobowo miejsc
Dawki miejscowe zależą od wielkości stawu lub zmiany skórnej oraz stopnia nasilenia stanu zapalnego – od kilku miligramów (np. 4–10 mg w małych stawach czy pochewkach ścięgnistych) do kilkudziesięciu miligramów (np. 20–60 mg w większych stawach lub rozległych zmianach skórnych), a w przypadkach choroby przewlekłej wstrzyknięcia można powtarzać w odstępach co kilka dni lub tygodni.
W zapaleniu jelita grubego stosuje się Depo-Medrol również doodbytniczo we wlewach – zwykle w dawkach od 40 do 120 mg, 3–7 razy w tygodniu przez co najmniej dwa tygodnie, przy czym objętość roztworu może wynosić od około 30 do 300 ml.
We wszystkich przypadkach leczenia Depo-Medrolem istotne są: stosowanie technik jałowych, regularne monitorowanie pacjenta pod kątem działań niepożądanych (np.: glikemii, ciśnienia, masy ciała, zaburzeń metabolicznych) oraz ograniczenie czasu trwania leczenia do niezbędnego minimum.
Przeczytaj również:
Maść arnikowa – na rany, na twarz, pod oczy
Przeciwwskazania do stosowania leku Depo-Medrol
Ze względu na silne działanie ogólnoustrojowe oraz wpływ na liczne procesy fizjologiczne w organizmie, stosowanie Depo-Medrolu wymaga szczególnej ostrożności i indywidualnej oceny stanu pacjenta. W określonych sytuacjach klinicznych podanie leku może wiązać się z istotnym ryzykiem, dlatego przed rozpoczęciem terapii konieczne jest uwzględnienie czynników, które mogą wykluczać lub ograniczać jego bezpieczne zastosowanie.
Są to:
nadwrażliwość na metyloprednizolon lub substancje pomocnicze;
uogólnione zakażenia grzybicze;
podanie: dożylne, dokanałowe, nadtwardówkowe;
podanie do nosa, do gałki ocznej, na skórę owłosionej głowy, do jamy ustno-gardłowej czy zwoju klinowo-podniebiennego;
stosowanie szczepionek zawierających żywe lub atenuowane wirusy u pacjentów przyjmujących immunosupresyjne dawki glikokortykosteroidów.
Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, Depo-Medrol może powodować działania niepożądane, których charakter i nasilenie zależą m.in. od dawki, czasu trwania terapii, drogi podania oraz indywidualnej wrażliwości pacjenta. Ze względu na mechanizm działania glikokortykosteroidów, lek ten może wpływać na funkcjonowanie wielu układów i narządów w organizmie. Dlatego podczas stosowania Depo-Medrolu istotne jest uważne monitorowanie stanu pacjenta oraz świadomość potencjalnych reakcji niepożądanych, które mogą wystąpić zarówno w trakcie leczenia, jak i po jego zakończeniu.
Należą do nich:
zmniejszenie liczby krwinek (anemia, leukopenia, trombocytopenia);
zmniejszenie odporności na infekcje;
bóle i zawroty głowy;
senność, bezsenność;
zaburzenia widzenia (niewyraźne widzenie, zaburzenia ostrości);
kołatanie serca, tachykardia;
duszność, kaszel;
zaburzenia czynności żołądka, nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha;
podwyższone enzymy wątrobowe;
wysypka, świąd, rumień;
bóle mięśni, stawów, skurcze mięśni;
zwiększone zapotrzebowanie na insulinę (lub doustne leki przeciwcukrzycowe u osób chorych na cukrzycę);
zwiększenie stężenia kreatyniny;
gorączka, dreszcze, zmęczenie;
reakcje alergiczne (wysypka, świąd, pokrzywka);
zmiany w wynikach badań krwi i moczu (enzymy, parametry nerkowe, parametry wątrobowe).
Przeczytaj również:
Olejki eteryczne – czym są? Zastosowanie, właściwości, rodzaje. Jak dobrać?
Specjalne środki ostrożności
Stosowanie preparatu Depo-Medrol wymaga zachowania szczególnych środków ostrożności. Lek powinien być podawany wyłącznie pod kontrolą lekarza, który oceni: wskazania, możliwe korzyści oraz ryzyko związane z terapią.
Kortykosteroidy mogą maskować niektóre objawy zakażenia, dlatego w trakcie leczenia konieczna jest obserwacja pacjenta pod kątem zakażeń bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. U osób z chorobami przewlekłymi, takimi jak: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy osteoporoza, należy uwzględnić możliwość nasilenia objawów.
Ostrożność jest wskazana także u pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego (np. w przypadku zapalenia uchyłków, utajonej choroby wrzodowej, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego lub innej postaci zakażenia ropnego), ponieważ lek może zwiększać ryzyko owrzodzeń i krwawień.
Ze względu na wpływ na układ odpornościowy, podczas terapii nie zaleca się szczepień żywymi szczepionkami, ponieważ może wystąpić zmniejszenie odporności organizmu. Podawanie kortykosteroidów o działaniu ogólnoustrojowym nie jest rekomendowane w leczeniu urazowego uszkodzenia mózgu, dlatego nie powinny być one stosowane w leczeniu tego rodzaju schorzeń.
Decyzję o długości i dawkowaniu kuracji należy zawsze dostosować indywidualnie, a w przypadku nagłego odstawienia leku istnieje ryzyko wystąpienia objawów niewydolności kory nadnerczy.
