Czym jest maść arnikowa i jak działa?
Maść arnikowa to preparat leczniczy dostępny bez recepty zawierający w swoim składzie wyciąg z kwiatostanu arniki łąkowej (A. chamissonis), rzadziej z arniki górskiej (A. montana). Bazą najczęściej jest w tym przypadku wazelina biała, a wśród substancji pomocniczych zawartych w maści znaleźć mogą się również niewielkie ilości etanolu.
Działanie maści arnikowej jest dość wszechstronne i wynika z właściwości substancji czynnej, jaką w tym przypadku jest wyciąg z arniki. Zawiera on liczne związki, które wykazują między innymi działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe czy ochronne na naczynia krwionośne.
Z tego względu maść arnikowa łagodzi dolegliwości towarzyszące różnego rodzaju urazom i kontuzjom, działa przeciwbólowo, przyspiesza regenerację, a także zmniejsza opuchliznę. Co więcej, maść arnikowa wykazuje również działanie przeciwbakteryjne, dzięki czemu działa łagodząco na różnego rodzaju zmiany skórne, w tym zmiany trądzikowe.
Maść arnikowa to produkt leczniczy przeznaczony do stosowania zewnętrznego. Należy niewielką ilość maści nanosić 2–4 razy dziennie na zmienione chorobowo powierzchnie skóry lub miejsca z obrzękiem pourazowym czy te, w których odczuwamy dolegliwości bólowe.
Przeczytaj również:
Maść majerankowa – jak działa? Skład, właściwości, sposób użycia
Właściwości arniki – dlaczego jest tak ceniona?
Arnika górska, inaczej określana mianem „kupalnika górskiego” to wieloletnia roślina o charakterystycznych, żółtopomarańczowych kwiatach, w Polsce pozostająca pod całkowitą ochroną. Jej kwiatostany są źródłem wielu cennych substancji aktywnych o właściwościach leczniczych. Podobne właściwości wykazuje arnika łąkowa pochodząca z Ameryki Północnej i niewystępująca naturalnie w Polsce.
Ze względu na łatwiejszą uprawę to właśnie wyciąg z kwiatostanu arniki łąkowej, a nie z arniki górskiej, najczęściej można znaleźć w maściach arnikowych dostępnych w aptekach i sklepach zielarskich.
Jakie właściwości wykazuje wyciąg z arniki? Jak już wspomniano, zawarte w nim substancje wykazują działanie:
przeciwzapalne,
przeciwobrzękowe,
przeciwbólowe,
przeciwzakrzepowe,
wzmacniające i uszczelniające naczynia krwionośne,
przeciwbakteryjne,
przyspieszające procesy regeneracyjne.
Jakie substancje odpowiadają za prozdrowotne właściwości arniki? To przede wszystkim:
Flawonoidy –takie jak: kwercetyna, kemferol czy izoramnetyna wykazujące działanie przeciwzapalne i wzmacniające naczynia krwionośne.
Olejki eteryczne – w tym zwłaszcza tymol o silnym działaniu antyseptycznym.
Laktony seskwiterpenowe – wśród których najważniejszą rolę odgrywają helenalina i octan 11α wykazujące nie tylko działanie przeciwzapalne, ale również: przeciwbólowe, przeciwobrzękowe i odkażające. Dzięki ich zawartości wyciąg z arniki działa również przeciwzakrzepowo.
Przeczytaj również:
Maść na stawy – jak wybrać najlepszą maść na ból stawów?
Maść arnikowa na rany – kiedy może pomóc?
Maść arnikowa to jeden z preparatów dostępnych bez recepty, który doskonale sprawdzi się w przypadku różnego rodzaju urazów i kontuzji, którym towarzyszą: wybroczyny, siniaki i obrzęki. Pomoże więc przy wszelkiego rodzaju stłuczeniach czy zwichnięciach. Nie tylko zmniejsza dolegliwości bólowe, ale również stan zapalny, przyspiesza gojenie i wchłanianie się krwiaków i wysięków, wykazując działanie przeciwobrzękowe.
Choć niektórzy aplikują ją również przy drobnych otarciach, stosowanie maści arnikowej nie jest zalecane w przypadku otwartych ran, może to bowiem spowodować wystąpienie podrażnień lub odczynów alergicznych skóry i zamiast poprawić kondycję skóry to zaostrzyć stan zapalny w tym miejscu.
Co ciekawe, zawartość laktonów seskwiterpenowych sprawia, że maść arnikowa sprawdzi się również w przypadku dolegliwości reumatycznych oraz bólu mięśni (zakwasów) po zbyt intensywnym treningu.
Przeczytaj również:
Maść z witaminą A na zmarszczki – jak działa? Czy warto ją stosować na zmarszczki mimiczne?
Maść arnikowa na twarz – kiedy warto jej używać?
Wyjątkowe właściwości ekstraktu z kwiatostanu arniki doceniają również osoby mające cerę naczynkową. Zawarte w maści arnikowej flawonoidy działają przeciwzapalnie, a także uszczelniają naczynia włosowate, zwiększając ich wytrzymałość i zmniejszając widoczność tzw. pajączków na skórze. Zapobiegają również powstawaniu kolejnych.
Po maść arnikową sięgnąć mogą również osoby borykające się z trądzikiem czy innymi zmianami skórnymi o charakterze zapalnym. Dzięki właściwościom antyseptycznym i przyspieszającym regenerację, może ona korzystnie wpływać na kondycję skóry, przyspieszając gojenie się zmian i rozjaśniając blizny potrądzikowe.
Należy jednak pamiętać, że maść arnikowa (ze względu na obecność wazeliny białej) ma dość ciężką i tłustą konsystencję, która może sprzyjać zatykaniu porów i przy dłuższym stosowaniu pogarszać stan skóry. Z tego względu jest to raczej produkt stosowany pomocniczo w przypadku wystąpienia wyprysków czy popękanych naczynek. Zdecydowanie lepiej jest go stosować miejscowo niż na duże obszary skóry. Dobrą alternatywą dla maści arnikowej, którą można stosować w codziennej pielęgnacji, są kosmetyki zawierające wyciąg z arniki.
Przeczytaj również:
Smocza krew – sekret młodej skóry? Czym jest? Jak stosować?
Zastosowanie arniki pod oczy – na sińce i obrzęki
Maść arnikowa, ze względu na swoje właściwości przeciwobrzękowe, polecana jest również przez niektórych jako sposób na pozbycie się tzw. worków pod oczami czy zasinienia.
Stosowana doraźnie w okolicach oczu faktycznie skutecznie pobudza mikrokrążenie krwi, uszczelnia i obkurcza naczynia krwionośne, a zawarte w niej flawonoidy i fitosterole ujędrniają skórę.
Jednak długotrwale stosowana pod oczy maść arnikowa może nadmiernie obciążać delikatną skórę wokół oczu. Chcąc wykorzystać w tym obszarze dobroczynne właściwości wyciągu z arniki, lepiej sięgnąć po produkty o lżejszej, np. żelowej konsystencji.
Czy maść arnikowa jest bezpieczna dla skóry wrażliwej?
Maść arnikowa to preparat stosunkowo bezpieczny, nawet dla osób o skórze wrażliwej, choć niektóre składniki aktywne mogą działać na nią drażniąco – zwłaszcza w obrębie twarzy.
Maść arnikowa ma też dość ciężką konsystencję, dlatego najlepiej stosować ją wyłącznie doraźnie, nakładając jednorazowo cienką warstwę produktu.
Należy także pamiętać, że jak w przypadku każdego produktu leczniczego zawierającego wyciągi lecznicze, tak i w przypadku maści arnikowej mogą wystąpić odczyny alergiczne skóry. Z tego względu osobom ze skłonnościami do alergii czy podrażnień zaleca się przeprowadzenie tzw. próby uczuleniowej, zwłaszcza jeżeli mamy zamiar stosować maść na duże obszary ciała.
Przeczytaj również:
Wazelina kosmetyczna – zastosowanie, działanie, szkodliwość
Przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne
Maść arnikowa, pomimo krótkiego i naturalnego składu, nie zawsze może być zastosowana. Wśród głównych przeciwwskazań do jej użycia są:
nadwrażliwość na wyciąg z arniki czy inne rośliny z rodziny złożonych (astrowatych),
uczulenie na inne składniki zawarte w maści,
znacznie uszkodzona skóra, duże otwarte rany,
oparzenia drugiego i trzeciego stopnia,
ciąża i okres karmienia piersią (zwłaszcza stan zapalny brodawek sutkowych w okresie karmienia).
Odradza się również stosowanie maści arnikowej na duże obszary ciała.
Czy maść z arniki może powodować działania niepożądane? Tak, choć ograniczają się one głównie do objawów alergii kontaktowej, takich jak: zaczerwienienie, świąd, wypryski.
W przypadku wątpliwości najlepiej skonsultować się z lekarzem.
Jak wybrać dobrą maść arnikową?
Na rynku znajdziemy wiele produktów leczniczych zawierających wyciąg z arniki. Który włożyć do naszego koszyka? Maść arnikowa, jeżeli ma być skuteczna i bezpieczna w stosowaniu, powinna zawierać dużą zawartość ekstraktu z kwiatostanu arniki i charakteryzować się naturalnym składem, z jak najmniejszą ilością składników pomocniczych, takich jak barwniki czy parabeny.
