Nadmierne gromadzenie wody w organizmie może być spowodowane wieloma czynnikami związanymi ze stanem zdrowia, stylem życia i odżywianiem. Za najbardziej typowy objaw zatrzymania płynów w ustroju uznaje się obrzęki, przede wszystkim opuchnięte kostki i powieki, a także cellulit wodny czy wahania wagi ciała. Symptomów retencji wody jest jednak znacznie więcej, przy czym są one o wiele mniej oczywiste.
Nietypowe objawy nadmiaru wody w organizmie
Kiedy w organizmie gromadzi się nadmiar wody?
Zatrzymywanie wody w organizmie dotyczy szczególnie kobiet, jednak i mężczyznom zdarza się narzekać na skutki gromadzenia płynów w przestrzeniach międzytkankowych. Woda nadmiernie zatrzymywana przez organizm najpierw trafia do mięśni – stają się one bardziej nabrzmiałe i widoczne. Następnie jest wyrzucana pod skórę i sprawia, że zauważalne dzień wcześniej mięśnie ''znikają'', ukrywają się pod podskórną warstwą płynów. Taki schemat często mogą zaobserwować osoby na diecie redukcyjnej, które stosują tzw. cheat meale – oszukane posiłki złożone głównie z węglowodanów. Przyczyny zatrzymania wody w organizmie mogą być bardzo różne. Należą do nich:
- zbyt duża ilość węglowodanów w diecie – słodyczy, pieczywa, kasz, ziemniaków; dieta bogata w węglowodany powoduje gromadzenie glikogenu w mięśniach i wątrobie, a 1 g tego wielocukru wiąże aż 4 g wody;
- nadmiar soli w diecie;
- jadłospis bogaty w produkty wysoko przetworzone i chemiczne dodatki;
- obecność pszenicy oraz glutenu w codziennym menu;
- nadmiar białka w diecie;
- spożywanie dużej ilości nabiału – nabiał zawiera estrogeny, które sprawiają, że ciało staje się obrzmiałe.
Zobacz też: Niskie ciśnienie krwi – przyczyny, objawy, leczenie
Zatrzymaniu wody w organizmie sprzyja ponadto siedzący tryb życia i niedobór płynów. W wyniku reakcji obronnej organizm gromadzi wtedy płyny w przestrzeniach międzytkankowych jako rezerwę. Znaczenie ma także przemęczenie – zbyt mała ilość snu, stres, intensywne treningi bez wystarczającego czasu na regenerację.
Należy pamiętać, że nadmierna retencja wody może wynikać również z problemów zdrowotnych: zaburzeń hormonalnych, problemów z nerkami, wysokiego poziomu insuliny na czczo i zaburzenia gospodarki węglowodanowej. Nadmiar wody w organizmie może dotyczyć kobiet przyjmujących leki hormonalne oraz stosujących tabletki antykoncepcyjne.
Zobacz też: Ból kostki – przyczyny bólu w kostce, sposoby leczenia i rehabilitacji
Opuchnięte stopy, cellulit wodny, wahania wagi ciała
Nadmiar wody w organizmie i jej niewystarczająca cyrkulacja jednoznacznie kojarzą się z puchnięciem stóp, okolic kostek oraz dłoni. Nie są to jednak jedyne miejsca, na których uwidacznia się opuchlizna. Obrzęk może pojawić się wokół brzucha, imitując wzdęcie. Czasem mamy do czynienia z powiekami i twarzą opuchniętymi po nocy.
Typowym objawem gromadzenia się nadmiaru płynów są nagłe skoki wagi, która może wzrosnąć w ciągu dnia nawet o 2 kg. Oczywiście nie jest możliwe, aby przez dobę przybrać kilka kilogramów tkanki tłuszczowej, dlatego wzrost wagi w krótkim czasie jest zawsze sygnałem nagromadzenia się płynów. Zwykle w takich sytuacjach łatwo zauważyć, że spodnie są zbyt obcisłe, a szwy, skarpetki i bielizna zostawiają ślady na skórze. Jeśli dużo wody zbiera się pod skórą, często po naciśnięciu wybranego miejsca na ciele zostaje wgłębienie, a skóra nie wraca sprężyście do normalnego stanu. Może się też zdarzyć, że obrzęk jest na tyle duży, że ciało staje się twarde, a delikatny ucisk nie sprawia, że skóra się mu "poddaje".
Przeczytaj też: Pękająca skóra na palcach – jak temu zaradzić?
Symptom, który wskazuje na nadmierne zatrzymywanie wody w organizmie, to cellulit wodny. Nie musi on dotyczyć wyłącznie osób z nadwagą. Często pojawia się u młodych, szczupłych dziewczyn, które nie uprawiają żadnego sportu i odżywiają się nieracjonalnie. Cellulit wodny, czyli opuchnięta oraz pofałdowana skóra, może występować na: udach, brzuchu, łydkach i wokół kostek nóg w wyniku zaburzeń krążenia krwi i limfy. Te natomiast wywołane są obrzękiem tkanek.
Nie tylko obrzęki – nietypowe objawy nadmiaru wody w organizmie
Wielokrotnie można usłyszeć, że stan nazywany nadmiarem wody w organizmie nie istnieje, bo człowiek w 70 proc. składa się z wody i uczestniczy ona w każdym procesie życiowym. To prawda, jednak, aby woda mogła być wykorzystywana we właściwy sposób, musi znajdować się tam, gdzie jest potrzebna, czyli we wnętrzu komórek ciała, a nie w przestrzeniach międzytkankowych i pod skórą. Istnieje kilka symptomów nadmiaru wody, które nie łączą się bezpośrednio z typową opuchlizną. Niektóre z nich mogą być naprawdę zaskakujące.
To też może Cię zainteresować: Uderzenia gorąca w młodym wieku – przyczyny
Zatrzymanie wody może wywołać bóle mięśni i sztywniejące stawy. Nagły wzrost wagi związany z retencją płynów jest dużym stresem dla stawów, powoduje ich obrzęk i sztywnienie, problemy z rozprostowaniem kończyn, chodzeniem. Bóle mięśniowe niewiadomego pochodzenia również mogą być związane z nadmiarem płynów. Woda dobrze rozpuszcza wiele toksyn i szkodliwych substancji, a, przebywając zbyt długo w ciele, może wywoływać uczucie ogólnego zmęczenia i bólu.
Puchnięcie rąk i nóg w wyniku retencji wody sprawia, że krążenie krwi jest utrudnione. Serce musi pompować krew mocniej i nieco szybciej, aby dotarła ona do kończyn. Tętno wzrasta i pojawia się uczucie, jakby serce miało "wyskoczyć" z klatki piersiowej. Gdy taki stan się przedłuża, mięsień sercowy jest dodatkowo obciążony, zwiększa się ryzyko uszkodzeń naczyń krwionośnych i samego serca.
W związku z utrudnionym przepływem krwi mogą pojawić się przebarwienia na skórze. Zdarza się, że rumieńce występują w nietypowych miejscach – tam, gdzie krew się zbiera, a inne obszary na skórze są blade – gdy przepływ krwi jest mniej intensywny.
Płyny gromadzące się nadmiernie w organizmie nie zatrzymują się jedynie w kończynach, a w całym ciele, również wokół płuc. Okolice płuc mogą nabrzmiewać wraz z dodatkowym płynem, co utrudnia oddychanie. Ochrypły głos, świszczący oddech i kaszel również mogą być objawem gromadzenia nadmiaru wody w organizmie.
Aleksandra Żyłowska
Dietetyczka
Ukończyłam studia o specjalności Technologia, biotechnologia i analiza żywności oraz Usługi żywieniowe i dietetyka. Jestem zwolenniczką prostej, zdrowej kuchni i świadomych wyborów w codziennym odżywianiu. Do moich głównych zainteresowań należy wspomaganie leczenia chorób poprzez właściwe jedzenie, a także psychologiczne aspekty odżywiania i budowanie trwałych zmian nawyków żywieniowych. W życiu zawodowym łączę dwie pasje – zdrowe odżywanie i pisanie. Uważam, że edukacja żywieniowa jest bardzo istotna, zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Chętnie podejmuję się prowadzenia edukacyjnych zajęć warsztatowych.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 25.10.2022