Przyczyną świądu pochwy jest najczęściej podrażnienie okolic intymnych w wyniku nieprawidłowych praktyk higienicznych. Swędzenie pochwy i warg sromowych może wiązać się jednak także z infekcją pochwy – bakteryjnym zapaleniem pochwy bądź grzybicą pochwy. Świąd miejsc intymnych, któremu towarzyszy pieczenie, upławy czy ból podczas stosunku należy bezzwłocznie skonsultować z ginekologiem.
Świąd pochwy – jakie są przyczyny swędzenia pochwy?
Jakie są przyczyny świądu pochwy?
Przyczynę swędzenia pochwy w największej liczbie przypadków stanowi nieodpowiednia lub niedostateczna pielęgnacja okolic intymnych. Kiedy pochwa swędzi i piecze, źródłem problemu może być stosowanie nieodpowiednich kosmetyków – niektóre preparaty mogą powodować podrażnienie pochwy, a nawet reakcje alergiczne w obrębie sromu. Szkodliwe są także wszelkiego typu perfumowane podpaski i wkładki. Podobnie jak papier toaletowy, powinny być one pozbawione środków zapachowych.
Niektóre kobiety skarżą się na swędzenie pochwy przed okresem. Może ono wynikać z fizjologicznych zmian gospodarki hormonalnej. Na skutek zmian stężenia estrogenów, śluz przed okresem produkowany jest w mniejszych ilościach, co może być przyczyną świądu narządów płciowych.
To też może Cię zainteresować: Upławy z krwią – co oznacza krew w śluzie z pochwy?
Swędzenie krocza może wywoływać także irygacja pochwy. Wśród kobiet utrwaliło się przekonanie, że płukanie pochwy to dobra forma profilaktyki zakażeń i utrzymania odpowiedniej wilgotności miejsc intymnych. Specjaliści przekonują jednak, że praktyka ta prowadzi do eliminacji bytujących w środowisku pochwy dobroczynnych bakterii, co sprzyja namnażaniu się chorobotwórczych mikroorganizmów.
O wiele bardziej poważną niż swędzenie w pochwie konsekwencją regularnie powtarzanych zabiegów jest transmisja patogenów z pochwy do górnych partii dróg rodnych, co może wiązać się z rozwojem stanów zapalnych w obrębie jajników, jajowodów czy endometrium.
Świąd pochwy mogą wywoływać również stosowane detergenty do prania – czasami wystarczy zmiana używanego preparatu, aby zniwelować swędzenie miejsc intymnych. Przyczyną podrażnienia okolic warg sromowych bywa również bielizna – zbyt ciasna czy wykonana z niskiej jakości bawełny. Nie pozwalając skórze „oddychać”, może ona powodować uczucie swędzenia pochwy.
Przeczytaj też: Infekcje intymne u mężczyzn
Co jeszcze wywołuje pieczenie i swędzenie pochwy?
Swędzenie warg sromowych i pochwy w wielu przypadkach może wynikać z nadmiernej suchości pochwy. Powodem wysuszenia tych okolic jest często odwodnienie organizmu, wyzwalające swędzenie pochwy bez upławów. Za brak odpowiedniej wilgotności oraz swędzenie pochwy w czasie okresu odpowiada niejednokrotnie używanie tamponów podczas ostatnich dni miesiączki, co w znacznym stopniu wysusza śluzówkę (swędzące wejście do pochwy).
Ważną rolę w odpowiednim nawilżeniu środowiska dróg rodnych odgrywają zachowania związane z seksualnością i prewencją ciąży. Swędzenie pochwy po stosunku bywa konsekwencją braku odpowiedniego pobudzenia. Dodatkowo dopochwowe środki antykoncepcyjne czy lateksowa prezerwatywa potęgują uczucie suchości pochwy.
Suchość i swędzenie pochwy to także jeden z objawów zanikowego zapalenia pochwy i sromu. Atrofia pochwy, czyli zanik nabłonka wyścielającego narządy płciowe, wiąże się z okresem przekwitania, kiedy to dochodzi do zmian w gospodarce hormonalnej organizmu.
Zobacz też: Po co się robi wymaz z odbytu?
Mowa tu przede wszystkim o znacznym spadku stężenia estrogenów, które jest jedną z głównych przyczyn swędzenia miejsc intymnych w okresie menopauzy. Niedobór tego hormonu odpowiada za ścieńczenie nabłonka pochwy, a także zanik tkanki tłuszczowej wyścielającej wargi sromowe.
Oprócz swędzenia sromu i swędzenia wejścia do pochwy kobiety zgłaszają uczucie pieczenia pochwy, suchości oraz plamienia kontaktowe, co przekłada się na brak satysfakcji ze współżycia. Zmiany zanikowe niosą ryzyko powstawania nadżerek czy wybroczyn.
Swędzenie warg sromowych i świąd sromu a infekcje intymne
Swędzenie okolic intymnych może czasem oznaczać zapalenie pochwy. O zakażeniu świadczy kilka symptomów. Wśród głównych objawów infekcji pochwy można wymienić zaczerwienienie, pieczenie i swędzenie okolic intymnych.
Czasami choroba nie ogranicza się tylko do sromu, ale ma charakter infekcji uogólnionej, podczas której poza swędzeniem w okolicach pochwy można obserwować wzrost temperatury czy wykładniki stanu zapalnego w badaniach laboratoryjnych.
- Grzybica pochwy – to jedna z częstych przyczyn świądu sromu i warg sromowych. Chorobę wywołują kolonie grzyba z rodzaju Candida, popularnie zwane drożdżakami. Zasiedlają one okolice pochwy również w warunkach fizjologicznych, ale w ilości, która nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Niewielki spadek odporności, spowodowany chociażby przez miesiączkę, może być bodźcem do namnażania drożdżaków. Sprzyja temu także stosowanie antybiotyku. Pieczenie i swędzenie pochwy nie jest jedynym objawem grzybicy. Pojawiają się także charakterystyczne upławy – gęste, białe, o konsystencji twarożku. Kobiety cierpiące na tego typu infekcję intymną zgłaszają ból pochwy oraz ból podczas stosunku. Leczenie powinno być poprzedzone pobraniem wymazu z pochwy, co pozwoli na identyfikację patogenu chorobotwórczego i wdrożenie odpowiedniej terapii. Jest ono szczególnie ważne, jeżeli na grzybicę wskazuje swędzenie pochwy w ciąży, zarówno na początku, jak i przed porodem. Z uwagi na zmiany hormonalne i spadek odporności, kobiety są w tym czasie szczególnie narażone na kandydozę.
- Bakteryjna waginoza – to kolejny stan chorobowy związany ze swędzeniem miejsc intymnych. Przyczyną jest nadkażenie wywołane przez bakterie beztlenowe W grupie ryzyka znajdują się nie tylko panie, które nie przestrzegają zasad higieny intymnej, ale także kobiety zmagające się z różnego rodzaju zaburzeniami hormonalnymi. Dominujące objawy to: swędząca pochwa, pieczenie, ból podczas oddawania moczu czy charakterystyczna wydzielina z pochwy o rybim zapachu. Leczeniem z wyboru jest antybiotykoterapia.
Upławy i swędzenie pochwy zawsze należy konsultować z lekarzem. Nawet lekkie swędzenie powinno niepokoić jeśli jest częste, nawracające.
Jak leczyć świąd okolic intymnych?
Aby zniwelować uczucie świądu w pochwie i swędzenia warg sromowych większych i mniejszych, w wielu przypadkach wystarczy zmiana preparatu do higieny intymnej czy zakup nowej bielizny. W pozostałych sytuacjach konieczne jest jednak wykonanie posiewu z pochwy. Pozwala to ustalić etiologię zakażenia i zdecydować, co na swędzenie pochwy okaże się najskuteczniejsze w danym przypadku.
Zupełnie inne leki stosuje się w bakteryjnym zapaleniu pochwy, inne w przypadku szczypania, pieczenia i swędzenia warg sromowych i sromu wywołanego grzybicą. Drożdżyca wymaga ponadto odpowiednio długiego leczenia – trwającego nawet kilka miesięcy. Tylko konsekwentna farmakoterapia przynosi rezultaty.
Uporczywe swędzenie pochwy może być pierwszym objawem cukrzycy. Dlatego warto oznaczyć poziom glukozy w surowicy. W takim przypadku regulacja gospodarki węglowodanowej zniweluje dyskomfort.
Jeżeli źródłem problemu jest suchość pochwy w okresie menopauzy czy po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej, lekiem bez recepty na swędzenie pochwy mogą okazać się dostępne bez recepty globulki dopochwowe. Z uwagi na wysoką zawartość kwasu hialuronowego oraz kwasu mlekowego, nie tylko nawilżą śluzówkę, ale dodatkowo przyczynią się do regeneracji nabłonka. Zmniejsza to ryzyko powstawania otarć i mikrourazów.
Swędzenie pochwy – domowe sposoby
Przy tego typu problemach konieczna jest przede wszystkim profilaktyka. Aby zapobiec swędzeniu warg sromowych i śluzówki pochwy, bardzo ważne, aby środki do pielęgnacji intymnej miały odpowiednie właściwości. Przede wszystkim wymagane jest pH o wartości 5,2, które imituje fizjologiczne środowisko pochwy.
Co stosować na swędzącą pochwę? Zarówno kremy, jak i żele na swędzenie pochwy powinny zawierać pałeczki kwasu mlekowego, który pozwala na utrzymanie równowagi biocenozy pochwy i chroni przed kolonizacją przez niebezpieczne szczepy bakterii odpowiedzialne za zapalenie pochwy (bakteryjną waginozę) i związane z nim swędzenie waginy. Na suchość i świąd pomocne są także nawilżające globulki dopochwowe, które poza kwasem mlekowych mają w składzie kwas hialuronowy, pozytywnie wpływający na elastyczność tkanek.
Swędzenie miejsc intymnych wynika czasem z praktyk seksualnych. Mowa tu np. o inwersji stosunku z analnego na pochwowy. W takim przypadku niezbędne jest przestrzeganie zasad higieny. Niestety bardzo często po skończonym stosunku analnym mężczyzna kieruje członek z odbytu bezpośrednio do pochwy, przenosząc bakterie kolonizujące końcowy odcinek jelita.
Zanim zdecydujemy, co robić, gdy swędzi pochwa, warto najpierw zasięgnąć opinii lekarza, który po zebraniu wywiadu i przeprowadzeniu badań ustali przyczynę dyskomfortu w miejscach intymnych.
Czytaj również: Pieczenie skóry – przyczyny. Jak leczyć pieczenie skóry?
Agnieszka Żalińska
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Laureatka I nagrody na 51. Ogólnopolskiej i 9. Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Studenckich Towarzystw Naukowych i Młodych Lekarzy Juvenes Pro Medicina w Łodzi. Bierze udział w wielu różnych projektach badawczych prowadzonych przez wiodące placówki naukowo-badawcze w kraju. Obecnie lekarz rezydent w Klinice Perinatologii i Ginekologi ICZMP w Łodzi.
Komentarze i opinie (0)