Komar tygrysi (komar azjatycki) – jak wygląda? Czy jest już w Polsce?

Czym jest komar tygrysi?

Komar tygrysi (łac. Aedes albopictus) należy do wyjątkowo inwazyjnych i szybko rozprzestrzeniających się owadów z rodziny komarowatych. Atakuje zarówno ludzi, jak i zwierzęta hodowlane, a nawet płazy oraz gady. Wynika to z tego, że komar tygrysi żywi się krwią ciepłokrwistych oraz zimnokrwistych osobników.

Największa aktywność komarów tygrysich przypada na godziny poranne oraz wieczorne.

Omawiany gatunek komara początkowo zasiedlał jedynie tereny Azji Południowo-Wschodniej. W Europie, a konkretniej w Albanii pojawił się w 1979 roku. Następnym krajem zaatakowanym przez komary tygrysie w 1990 roku były Włochy.

Do tej pory nie potwierdzono jeszcze obecności komarów tygrysich w Polsce.

Jakie warunki sprzyjają aktywności i rozmnażaniu się komarów tygrysich?

Najlepsze, stałe warunki dla komarów tygrysich panują w azjatyckich lasach tropikalnych i subtropikalnych, jednakże potrafią one doskonale się adaptować. 0,5 mm jaja, odporne na wysychanie przez 12 miesięcy, składane są przez samicę na powierzchni wody. Wykazują one zdolność do przechodzenia diapauzy, czyli hibernacji w klimacie umiarkowanym, co czyni z komarów tygrysich przeciwników trudnych do opanowania.

Choć dorosłe osobniki komarów tygrysich nie przetrwają w klimacie umiarkowanym, postępujące zmiany klimatu w kierunku jego ocieplenia sprawiają, że mogą one swobodnie rozprzestrzeniać się na coraz większych, niedostępnych im dotąd terenach.

Komary tygrysie rozmnażają się w niewielkich, ograniczonych zbiornikach wodnych oraz miejscach i przedmiotach, takich jak: zużyte opony, puszki po napojach, włazy, rynny, rury, wiadra, doniczki, szczeliny drzew, pnie bambusa.

Jak wygląda komar tygrysi?

Nazwa gatunku komara wynika z jego charakterystycznego wyglądu. Jego ciemny, czarny tułów i odwłok pokryte są białymi lub srebrnobiałymi paskami. Może osiągać długość od 2 do 10 mm.

Jakie choroby przenosi komar tygrysi?

Groźny komar tygrysi jest tak niebezpieczny ze względu na choroby, które przenosi do układu krwionośnego człowieka. Może on infekować aż 22 wirusami, które wywołują rozmaite choroby tropikalne.

Ukąszenie komara tygrysiego może wywołać takie choroby, jak:

• denga, znana jako gorączka krwotoczna;
• gorączka Zachodniego Nilu, która może powodować zapalenie mózgu i opon mózgowych oraz ogólne wycieńczenie organizmu;
• żółta febra, znana jako żółta gorączka;
• gorączka chikungunya, która poza skórną wysypką, bólami stawowymi i mięśniowymi może wywołać groźne powikłania ze strony układu nerwowego;
• gorączka rzeki Ross, czyli wielostawowe zapalenie, które powoduje spustoszenie w organizmie człowieka.

Komary tygrysie to też owady przenoszące wirusy Zika. Szacuje się, że nawet 80% zakażeń przebiega bezobjawowo. Jednak w pozostałych przypadkach może on wywoływać:

• zespół Guillaina-Barrego, w 50% powodujący porażenie mięśni twarzy;
• ciężką małopłytkowość,
• przejściową głuchotę;
• zapalenie mózgu oraz rdzenia kręgowego;
• przejściowe zapalenie mięśnia sercowego oraz zgon.

Wirus Zika jest też niebezpieczny dla kobiet spodziewających się dziecka, ponieważ może powodować małogłowie i uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego u płodu.

Jak wynika z powyższych informacji, komary tygrysie stanowią poważne zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi. Z tego względu podejmowane są działania, m.in. ze strony Unii Europejskiej, mające na celu opracowanie narzędzi genetycznych w celu powstrzymania aktywności tego gatunku komara.

Po czym poznać ugryzienie komara tygrysiego?

Pierwsze objawy po ukłuciu przez komara tygrysiego nie różnią się od tych obserwowanych po ukąszeniu przez inne gatunki komarów. W miejscu ukłucia pojawia się zaczerwienie oraz swędzący bąbel. Jeśli pojawią się dodatkowe objawy, takie jak zmiany rumieniowe i dotkliwy ból oraz silne pieczenie, można podejrzewać ukąszenie przez komara tygrysiego.

Co zrobić, gdy zachodzi podejrzenie ukąszenia przez komara tygrysiego?

W przypadku zauważenia podejrzanej osobniczki komara jeszcze podczas ukłucia, najlepiej by było zrobić zdjęcie, albo zabezpieczyć okaz, aby przekazać go do właściwych instytucji, np. Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, w celu potwierdzenia swojego podejrzenia.

Jest to niezwykle ważne, ponieważ umożliwia wczesne wykrycie zagrożenia i wdrożenie odpowiednich działań, w tym informacyjnych, przez odpowiednie służby.

Oczywiście nie wolno także zapominać o uważnej obserwacji swojego stanu zdrowia. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów, które nastąpiły po ukłuciu przez komara, niezwłocznie należy zgłosić się do lekarza, który ustali kolejność postępowania.

Czy komary tygrysie są już w Polsce?

Do niedawna Polska była jeszcze wolna od doniesień o aktywności komarów tygrysich. Niestety, ostatnio pojawiają się pojedyncze głosy o zauważeniu osobników tego gatunku także na terenie Polski.

Jak można chronić się przed ukłuciem komara tygrysiego?

Aby zminimalizować ryzyko ukąszenia przez komara tygrysiego, a także inne komary oraz kleszcze, należy podejmować następujące działania ochronne:

• stosować repelenty (zapachowe środki odstraszające owady), które są przeznaczone do odstraszania komarów tropikalnych. Jednym z najpopularniejszych preparatów, służących do odstraszania tego typu insektów, jest Mugga Spray Extra Power, SEET 50%;
• montować mechaniczne metody ochrony przed insektami, takie jak moskitiery;
• zakrywać ciało;
• dbać o porządek wokół domu i regularnie opróżniać małe zbiorniki ze stojącą słodką wodą. Jednym z bardziej lubianych przez komary tygrysie miejsc do zasiedlania są stare opony, wypełnione deszczówką, w których się rozmnażają;
• szczepić się przeciwko chorobom tropikalnym, na które opracowano już szczepionki, a w przypadku jakichkolwiek objawów choroby po powrocie z wyjazdu – zgłosić się do lekarza;
• unikać wyjazdów wakacyjnych do krajów, w których populacja komarów tygrysich jest największa.

Czy można szczepić się przeciwko chorobom przenoszonym przez komara tygrysiego?

Można zaszczepić się przeciwko dwóm chorobom przenoszonym przez komara tygrysiego. Są już dostępne szczepienia przeciwko dendze oraz żółtej febrze, o których warto pomyśleć w szczególności przed udaniem się w obszary, w których stwierdza się duże niebezpieczeństwo zainfekowania.