Sarkoidoza to przewlekła choroba występująca przeważnie u osób młodych. Najczęściej mamy do czynienia z sarkoidozą płuc, jednak choroba zajmuje wiele narządów, w tym oczy, wątrobę, stawy, układ nerwowy, nerki, kości oraz serce. Charakterystyczna jest również skórna postać sarkoidozy. Objawy sarkoidozy skórnej obejmują m.in. ziarniniaki i grudkowe wykwity, typowy jest również rumień guzowaty. Jak leczyć sarkoidozę?
Sarkoidoza skórna – przyczyny, objawy, leczenie sarkoidozy skóry
Spis treści
Co to jest sarkoidoza i jakie ma przyczyny?
Sarkoidoza to schorzenie, w przebiegu którego w różnych narządach z komórek układu odpornościowego powstają ziarniniaki – zmiany w postaci niewielkich grudek. Najczęściej lokalizują się one w płucach (sarkoidoza płuc, sarkoidoza płucna), jednak schorzenie może objąć także inne organy i tkanki. W przypadku sarkoidozy skórnej, jak nazwa wskazuje, zmiany pojawiają się na powierzchni skóry.
Przyczyny sarkoidozy nie zostały jak dotąd precyzyjnie określone, a zdania naukowców na ten temat są zróżnicowane. Specjaliści uważają, że za wystąpienie choroby odpowiedzialna jest nieprawidłowa odpowiedź układu odpornościowego organizmu i dodatkowe czynniki środowiskowe.
Wśród możliwych przyczyn wymienia się również nadmierną ekspozycję na krzemionkę. Ryzyko zachorowania rośnie również, gdy sarkoidoza wystąpi wśród bliskich członków rodziny.
To też może Cię zainteresować: Jakie schorzenia wywołują plamy na skórze?
Objawy sarkoidozy – sarkoidalne zmiany skórne
W zależności od zajętego narządu, odmienne się symptomy, jakie daje sarkoidoza. Objawy sarkoidozy płuc to: duszność, kaszel czy ból w klatce piersiowej. Ból wywołują także ziarniniaki w stawach. U niektórych sarkoidoza jest przyczyną powiększenia wątroby, zapalenia błony naczyniowej oka, spojówki, zaburzeń rytmu serca.
Objawy skórne sarkoidozy to:
- rumień guzowaty,
- toczeń odmrozinowy,
- wykwity skórne – grudkowe, plamisto-grudkowe,
- guzki podskórne,
- drobne owrzodzenia, odbarwienia, zaczerwienienia skóry,
- zmiany typu rybiej łuski, łysienie,
- zmiany sarkoidalne w starych bliznach
Zmiany skórne stwierdza się u prawie połowy chorych na sarkoidozę, a u 30–40% z nich stwierdza się wyłącznie zajęcie skóry. W większości przypadków objawy sarkoidozy na skórze ustępują bez pozostawienia śladów. Kiedy sarkoidoza przybiera bardziej zaawansowaną postać, mogą pozostawiać blizny.
Zobacz też: Wysypka na nogach – jakie są przyczyny krostek na nogach?
Sarkoidoza skórna – rumień guzowaty, ziarniniaki, toczeń odmrozinowy
Rumień guzowaty to choroba skóry, która bardzo często współistnieje z sarkoidozą. Polega na wytworzeniu wyczuwalnych guzków pod skórą (zlokalizowanych w skórze i tkance podskórnej) o średnicy 1–10 cm. Bolące guzki są słabo odgraniczone, usytuowane najczęściej na podudziach. Mogą występować również na przedramionach i udach. Nad guzem skóra jest zaczerwieniona i nadmiernie ucieplona. Guzy najczęściej ustępują bez pozostawienia śladu.
Jednym z wielu objawów sarkoidozy skóry jest także toczeń odmrozinowy, inaczej nazywany toczniem Pernio. Najczęściej występuje on w sarkoidozie przewlekłej. Objawia się niebiesko-fioletowymi lub czerwonymi, stwardniałymi naciekami zlokalizowanymi na nosie, policzkach, wargach i uszach. Toczeń odmrozinowy może powodować trwałe uszkodzenia skóry i blizny.
Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?
U chorych na sarkoidozę występują liczne zmiany skórne. Bardzo charakterystyczne są wyczuwalne guzki pod skórą, tzw. ziarniniaki. Są to miejsca aktywnego procesu chorobowego, w których gromadzą się makrofagi i limfocyty Th1.
Obecne mogą być również zaczerwienienia w postaci plam na skórze o kolorze fioletowym, czerwonym, a nawet żółtym. Zmianom tym towarzyszą grudki, czyli niewielkie wybrzuszenia skóry. Wśród skórnych objawów sarkoidozy występują drobne owrzodzenia – powierzchnia skóry jest uszkodzona, co daje obraz otwartej ranki.
Czasami zmiany na skórze mają tendencję do zlewania się i przyjmują postać twardej płytki. Sarkoidoza skórna zlokalizowana na owłosionej skórze głowy może być przyczyną wypadania włosów i łysienia.
Zobacz też: Czerwone plamy na nogach – co mogą oznaczać?
Leczenie sarkoidozy – jak leczyć sarkoidozę skóry?
Sarkoidoza to choroba wielonarządowa. Kompleksową diagnostyką i leczeniem powinni zająć się lekarze wielu specjalności, w tym pulmonolodzy, dermatolodzy, okuliści i reumatolodzy. Należy pamiętać, że na szczęście u 85% chorych w ciągu pierwszych dwóch lat od rozpoznania sarkoidozy następuje samoistna remisja. U pozostałych przebieg jest przewlekły lub postępujący. Leczenie sakroidozy skórnej polega głównie na stosowaniu sterydów.
We wczesnych fazach choroby zalecane jest stosowanie maści sterydowych bezpośrednio na zmiany na skórze. Inne możliwości terapii to kąpiele PUVA polegające na kąpieli w środku fotouczulającym, a następnie ekspozycja na promieniowanie UV.
To też może Cię zainteresować: Swędząca wysypka na rękach – przyczyny, leczenie
Krioterapia jest również zalecaną formą leczenia. W przypadku znacznego zaawansowania choroby (gdy występują zaburzenia czynności płuc, zajęte jest serce, ośrodkowy układ nerwowy, oko lub występuje hiperkalcemia), glikokortykosteroidy podaje się doustnie. Najczęściej wybieranym preparatem jest prednizon. W ostrych fazach choroby zalecane są niesteroidowe leki przeciwzapalne – w celu złagodzenia miejscowych dolegliwości, bolesności i stanu zapalnego.
Leczenie sarkoidozy to długotrwały proces. Trwa miesiącami, a nawet latami. Po zakończeniu terapii konieczna jest rutynowa kontrola i wizyty u lekarzy specjalistów w celu wykonania badań kontrolnych (m.in. RTG klatki piersiowej).
Opublikowano: 07.03.2017;
aktualizacja: 11.07.2018
Oceń:
4.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
12
Komentarze i opinie (0)