Pocenie stóp – przyczyny i leczenie nadmiernej potliwości nóg

Jakie są przyczyny nadmiernego pocenia się stóp?

Stopy, z uwagi na obecność dużej ilości gruczołów potowych, pocą się szczególnie mocno. Do czynników wzmagających pocenie się stóp należą: wysoka temperatura otoczenia, noszenie obuwia niedostosowanego do pory roku oraz skarpet wykonanych z syntetycznych, nieprzewiewnych materiałów.

Nadmiernie spocone nogi to także efekt niedostatecznego przestrzegania zasad higieny osobistej, wysiłku fizycznego, długiego przebywania w pozycji stojącej oraz stresu. Jeżeli, pomimo wyeliminowania powyższych czynników, stopy nadmiernie się pocą, mówimy o nadpotliwości stóp.

Przyczyną nadmiernego pocenia się stóp mogą być:

• zaburzenia hormonalne (np. nadczynność tarczycy, nadmiar hormonów nadnerczowych, ale też wahania hormonalne związane z okresem dojrzewania oraz z przekwitaniem),
• cukrzyca,
• przewlekłe infekcje,
• gruźlica.

Najczęściej jednak pocenie się nóg to wynik tak zwanej idiopatycznej nadpotliwości, której przyczyny nie udaje się wyjaśnić. Często ma ona podłoże dziedziczne.

Dlaczego pocenie stóp trzeba leczyć?

Nadmierne pocenie się stóp jest problemem wstydliwym, wprawiającym w zakłopotanie, mogącym prowadzić do problemów społecznych, unikania kontaktów towarzyskich. Wzmożone wydzielanie potu jest pożywką dla bakterii, które odpowiadają za brzydki zapach stóp. Przepocona odzież, w tym szczególnie buty, jeszcze bardziej utrudniają pozbycie się problemu.

Poza tym aspektem nadmierna potliwość stóp niesie za sobą większe ryzyko grzybicy stóp. Wilgotne środowisko jest bowiem doskonałym miejscem do bytowania i rozwijania się patogenów. Kolejną konsekwencją nadpotliwości stóp jest wzrost podatności na otarcia i powstawanie odcisków.

Jakie są sposoby na nadmierne pocenie się stóp?

Osoby, dla których pocenie stóp jest problemem, powinny szczególnie dbać o zachowywanie zasad higieny. Koniecznością jest codzienna zmiana skarpetek, wietrzenie i suszenie butów, dokładne mycie stóp oraz ich osuszanie (należy pamiętać, aby osuszać również przestrzenie między palcami).

Do mycia stóp można używać olejków odkażających: z rozmarynu, drzewa herbacianego itd. Kupując obuwie, powinno się brać pod uwagę materiał – zalecane są materiały przewiewne i naturalne.

Ta sama zasada dotyczy skarpetek – najlepiej sprawdzają się skarpetki bawełniane. W walce z nadmierną potliwością stóp pomocne są także dezodoranty, pudry i żele przeznaczone specjalnie dla stóp. Zawierają one substancje wpływające hamująco na czynność gruczołów potowych, np. sole glinu.

Osoby mające problemy z nadpotliwością stóp powinny także zmodyfikować swoją dietę. Zaleca się wyeliminowanie z niej ostrych przypraw, produktów rozgrzewających (takich jak np. imbir, papryczki chili), używek, a wprowadzenie do diety ziół. Najlepiej, jeżeli zioła dostarczane są organizmowi w postaci naturalnej, jednak można także zastąpić je wyciągami zawartymi np. w tabletkach.

Jak leczyć nadpotliwość stóp?

Jeżeli problem nadpotliwości stóp jest nasilony i trudno sobie z nim poradzić nawet pomimo stosowania się do powyższych zasad, konieczna jest konsultacja lekarska. W pierwszej kolejności powinno się znaleźć przyczynę zaburzenia. Jeżeli uda się ją ustalić, wdrażane jest leczenie choroby podstawowej. Jeżeli lekarz uzna, że mamy do czynienia z idiopatyczną nadpotliwością (której przyczyny nie znamy, czyli nie możemy jej wyeliminować), można skorzystać z leczenia zabiegowego. Do wyboru mamy takie metody, jak:

• ostrzykiwanie gruczołów potowych toksyną botulinową – zabieg wymaga powtarzania, ponieważ efekty utrzymują się przez 6–12 miesięcy;
• jonoforeza – zabieg ten wykorzystuje działanie prądu elektrycznego o niskim natężeniu;
• sympatektomia lędźwiowa – metoda stosowana w wyjątkowych przypadkach, ponieważ jest metodą inwazyjną, mogącą nieść za sobą szereg działań niepożądanych (zabieg polega na przecięciu nerwów zaopatrujących gruczoły potowe).

Jeżeli chory cierpi na nadpotliwość uogólnioną, warto rozważyć zastosowanie leczenia farmakologicznego za pomocą leków cholinergicznych, które wpływają hamująco na czynność gruczołów potowych.