Kiedy pies może ugryźć?
Wbrew niektórym opiniom, jeżeli pies nie był specjalnie szkolony do atakowania ludzi, zazwyczaj nie robi tego bez wyraźnego powodu. Najczęściej do pogryzienia przez psa dochodzi, gdy: poczuje się on zagrożony, zaskoczony lub zostanie poddany silnemu stresowi. Rzadziej jest to spowodowane kwestiami obronnymi – może on bronić swojego opiekuna lub terytorium.
Z reguły jednak ugryzienie psa poprzedza szereg sygnałów ostrzegawczych, które powinny nas zaalarmować i dać nam szansę na odpowiednią reakcję.
Dla własnego bezpieczeństwa bez pozwolenia właściciela psa nie należy go zaczepiać czy głaskać, niewskazane jest także okazywanie zwierzęciu jakiejkolwiek agresji. Dotyczy to każdego psa, a już zwłaszcza sytuacji, kiedy pies je lub jest to suka z młodymi.
Nigdy nie należy również zostawiać dzieci z psem bez opieki osoby dorosłej – zachowanie dzieci jest nieprzewidywalne, podobnie jak odpowiedź psa w tej sytuacji.
Jakie sygnały ze strony psa powinny nas zaalarmować? To przede wszystkim:
warczenie;
szczekanie;
odsłonięte, wyszczerzone zęby;
oblizywanie kłów;
uniesienie ogona,
najeżenie sierści;
napięcie całego ciała;
świdrujący wzrok.
W takiej sytuacji należy najlepiej oddalić się w bezpieczne miejsce, a jeżeli nie jest to możliwe – starać się unikać gwałtownych ruchów i hałasowania, zachowując maksymalny spokój i nie patrząc zwierzęciu w oczy. Ręce warto ułożyć ciasno wokół szyi, tak by zasłaniały kark i ramiona, a łokcie – twarz. W miarę możliwości należy uklęknąć i przyciągnąć głowę do kolan. Pozwoli to złagodzić ewentualne skutki ataku zwierzęcia.
Przeczytaj również:
Ukąszenie przez żmiję – objawy, pierwsza pomoc, leczenie
Czym grozi pogryzienie przez psa?
W przypadku pogryzienia przez psa konsekwencje mogą być różne. W większości sytuacji mamy do czynienia z ranami kąsanymi i przerwaniem tkanek miękkich różnego stopnia. Z kolei silne pogryzienie może skutkować nawet takimi powikłaniami, jak: uszkodzenie ścięgien, nerwów czy złamanie kości. W wyniku szarpania może dojść nawet do całkowitego oderwania fragmentów ciała.
Nie zawsze jednak stopień obrażeń jest jednoznaczny z zagrożeniem, które niesie. Często pozornie małe rany, ale o dużej głębokości, są trudniejsze do wyleczenia – głównie ze względu na utrudnione samooczyszczanie się.
Należy ponadto pamiętać, że ślina psa jest siedliskiem wielu chorobotwórczych drobnoustrojów, które mogą prowadzić do zakażenia rany. Wśród najgroźniejszych powikłań w przypadku pogryzienia przez psa są:
rozwój tężca;
martwicze zapalenie tkanek miękkich;
amputacja;
śmierć osoby pogryzionej.
Co powinno niepokoić po ugryzieniu psa? Na rozwój zakażenia rany wskazywać będą takie objawy, jak:
obrzęk;
zaczerwienienie;
nadwrażliwość i ból okolicy rany;
ropny wysięk – zarówno wodnisty, jak i gęsty;
podwyższona temperatura okolic rany;
przebarwienie rany na kolor zielony lub żółty;
nieprzyjemny zapach;
brak oznak gojenia się rany.
Przeczytaj również:
Tarantula ukraińska – jak wygląda, czy jest jadowita, postępowanie po ukąszeniu
Pogryzienie przez psa – postępowanie i pierwsza pomoc
W przypadku pogryzienia w pierwszej kolejności należy upewnić się, że zwierzę nikomu nie zagraża i można w sposób bezpieczny przystąpić do czynności ratowniczych.
Jeżeli pies wyrządził poważne urazy, doszło do utraty fragmentów ciała lub przerwania tętnic i silnego krwawienia, należy wezwać pogotowie ratunkowe. Do czasu przyjazdu służb należy spróbować zatamować krwawienie, zakładając np. opaskę uciskową.
W przypadku ran o ograniczonych rozmiarach w pierwszej kolejności:
Przemyj miejsce ugryzienia ciepłą wodą z mydłem, pozwól, by woda spływała po ranie przez kilka minut. Pomoże to wypłukać jak najwięcej niebezpiecznych zanieczyszczeń ze śliny i zębów zwierzęcia.
Nałóż na ranę środek dezynfekujący.
Załóż jałowy opatrunek i zabezpiecz go bandażem.
Jeżeli nie ma możliwości oczyszczenia rany, a nie jest ona duża, należy umożliwić chwilowy swobodny wypływ krwi. Dzięki temu rana oczyści się w pewnym stopniu samodzielnie, co pozwoli zmniejszyć ryzyko zakażenia.
Duże, szarpane rany mogą wymagać interwencji chirurga i szycia. Niezbędne okazać się może także wdrożenie profilaktyki przeciwtężcowej i przeciw wściekliźnie. Szczepionkę przeciw tężcowi podaje się, jeżeli od przyjęcia ostatniej dawki upłynęło min. 5 lat. Z kolei w ramach zabezpieczenia przed wścieklizną przyjmuje się serię zastrzyków – ich liczba zależna jest od faktu, czy w przeszłości poszkodowany był szczepiony na tę chorobę. Jest to istotne, zwłaszcza jeżeli doszło do ugryzienia przez obcego psa.
W następnej kolejności udaj się do lekarza POZ lub na SOR, gdzie lekarz oceni uszkodzenia i podejmie decyzje odnośnie dalszego postępowania.
Właściciel zwierzęcia powinien udzielić nam wszystkich niezbędnych informacji na temat jego stanu zdrowia, jeżeli tak nie jest – należy wezwać policję lub straż miejską. Tak samo trzeba postąpić w sytuacji, gdy nie jesteśmy w stanie samodzielnie ustalić, kto jest właścicielem psa. Zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. O ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, na terytorium Polski obowiązkowemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie podlegają wszystkie psy po ukończeniu 3. miesiąca życia, nie rzadziej niż raz na 12 miesięcy. Nie zawsze jednak ten obowiązek jest realizowany przez ich właścicieli.
W kolejnych dniach należy w odpowiedni sposób pielęgnować ranę, tak by nie doszło do jej nadkażenia, a po zagojeniu się nie pozostały blizny.
Przeczytaj również:
Domowe sposoby na ukąszenia owadów u dzieci
Czy po lekkim ugryzieniu przez psa trzeba iść do lekarza?
Nawet z lekkim pogryzieniem przez psa warto udać się do lekarza, ryzyko infekcji patogenami bytującymi w ślinie zwierzęcia wciąż bowiem jest duże. Takiego ugryzienia nie warto bagatelizować zwłaszcza jeżeli nie jest nam znany właściciel psa, ale nawet w przypadku psa dobrze nam znanego lub własnego, warto skonsultować się z lekarzem.
Pamiętajmy, że każde pogryzienie przez psa lekarz ma obowiązek zgłosić do sanepidu, który podejmie odpowiednie kroki w stosunku do właściciela.
Jednym z nich jest skierowanie zwierzęcia na obowiązkową obserwację weterynaryjną. Jest ona bezpłatna i obejmuje wizyty weterynaryjne w: 0., 5., 10. i 15. dniu po ugryzieniu psa. Ważne jest, aby podać swoje dane kontaktowe właścicielowi psa – są one potrzebne podczas trwania obserwacji.
Przeczytaj również:
Rana postrzałowa – rodzaje, pierwsza pomoc, rokowania
Pogryzienie przez psa – odszkodowanie i kwestie prawne
Poszkodowany w wyniku ataku zwierzęcia może dochodzić swoich praw, zwłaszcza jeżeli zostały zaniedbane obowiązki właściciela psa.
W przypadku lekkiego ugryzienia – jeżeli było to faktycznie wynikiem nieszczęśliwego zbiegu okoliczności lub winą człowieka, a nie zwierzęcia – zwykle osoba poszkodowana odstępuje od roszczeń. Jeżeli jednak uszkodzenia były poważne, ma prawo żądać całkowitego naprawienia wyrządzonej szkody. Co więcej, jeżeli uszczerbek na zdrowiu miał charakter ciężki, takie przestępstwo jest ścigane z urzędu. Pogryzienie przez psa może więc skutkować koniecznością wypłaty osobie poszkodowanej:
odszkodowania – za poniesione szkody materialne, takie jak koszty leczenia czy rehabilitacji;
zadośćuczynienia – za szkody niematerialne.
Właściciel psa musi liczyć się także z koniecznością zapłaty grzywny za wykroczenie, zgodnie z art. 77 kodeksu wykroczeń, który mówi o niezachowaniu środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia.
