W Polsce co jakiś czas odnotowuje się wystąpienie tarantuli ukraińskiej (łac. Lycosa singoriensis), jednego z największych pająków w Europie Środkowej. To pająk z rodziny pogońcowatych, który pojawia się przede wszystkim w krajach Europy Wschodniej oraz Azji. Wyjaśniamy, czy ukraińskie tarantule są jadowite i jak je rozpoznać.
Tarantula ukraińska – jak wygląda, czy jest jadowita, postępowanie po ukąszeniu
Spis treści
Jak wygląda tarantula ukraińska?
Tułów tarantuli ukraińskiej osiąga do 4 cm długości, a jej odnóża sięgają nawet 10 centymetrów. Waga pająka wynosi między 2,5 a 7 gram, przy czym samice są większe i cięższe od samców.
Mimo pokaźnych rozmiarów, tarantula ukraińska (niekiedy określana też jako ptasznik ukraiński, albo też – błędnie – jako tarantula rosyjska) należy do średniej wielkości pająków z rodzaju pogońcowatych, natomiast jest jednocześnie jednym z największych pająków w Europie Środkowej.
Tarantulę ukraińską dosyć łatwo rozpoznać po ubarwieniu. Odwłok oraz pancerz pokrywający ciało pająka są brązowo-czarne z dodatkiem szarości. Na karapaksie występują jasne pasy, na tułowiu zaś – jasne punkty. Na odnóżach pojawiają się drobne czarne plamki ułożone w nieregularne wzory.
Długość życia tarantuli ukraińskiej waha się od 2 do 4 lat. Samice żyją zwykle dłużej niż samce.
Jak polują tarantule ukraińskie?
Choć tarantule ukraińskie są aktywne przez całą dobę, żerują głównie w porze nocnej. W dzień przebywają w jamach wykopanych w ziemi. Leje często mają nawet do 60 centymetrów głębokości i są wyściełane pajęczą nicią, której zadaniem jest przytrzymanie schwytanego owada. Po zmroku pająk czatuje w okolicy wejścia i wciąga ofiary w głąb tunelu.
Tarantule ukraińskie są uważane za pająki agresywne. Zdarzają się przypadki ugryzienia zarówno ludzi, jak i zwierząt. Jako ciekawostkę można wskazać, że jedną ze strategii obronnych, jakie stosuje tarantula ukraińska, jest wyskok w górę nawet na wysokość 10 centymetrów.
Gdzie występuje tarantula ukraińska?
Na obszarach wschodniej Polski spotkać ją można w Bieszczadach. Pająk występuje nie tylko w Europie Wschodniej i Centralnej, ale także na terenie Azji (Mongolia, Chiny, Korea).
W środowisku naturalnym tarantula ukraińska zamieszkuje obszary trawiaste i tereny otwarte. Pająki z rodziny pogońcowatych tolerują jednak różnego rodzaju biotopy, w tym okolice jezior i rzek lub pastwisk. Świadczy to o łatwości w przystosowaniu się do zróżnicowanych warunków.
Pomimo faktu, że widzimy ogromną migrację pająków z rodziny pogońcowatych do wielu krajów Europy i Azji, tarantula ukraińska występuje w naturalnym środowisku coraz rzadziej. Pojawia się na tyle sporadycznie, że w niektórych krajach została wpisana na Czerwoną Listę Gatunków Zagrożonych (The IUCN Red List of Threatened Species).
Optymalne warunki temperaturowe dla tarantuli ukraińskiej wynoszą od 20 do nawet 28 stopni Celsjusza. Pająk jest jednak w stanie przetrwać okres hibernacji zimowej w zaledwie kilku stopniach powyżej zera.
Czy tarantula ukraińska to jadowity pająk?
Tarantula ukraińska to jadowity gatunek pająka. Warto jednak pamiętać, że jej jad nie jest groźny dla człowieka i nie stanowi żadnego zagrożenia dla zdrowia lub życia. Ukąszenie tarantuli ukraińskiej zazwyczaj powoduje klasyczne objawy typowe dla ugryzienia przez pajęczaki, takie jak:
- pieczenie,
- miejscowy obrzęk,
- ból (dotkliwy ze względu na duży rozmiar kolców jadowych).
Ukąszenie tarantuli ukraińskiej pozostawia na skórze dwa niewielkie, czerwone ślady położone w odległości 1-2 mm od siebie. Opuchlizna potrafi utrzymywać się przez dłuższy czas, nawet kilku tygodni. Na niewielkie organizmy jad tarantuli ukraińskiej działa jako silna neurotoksyna, paraliżując układ nerwowy.
Co robić po ukąszeniu tarantuli ukraińskiej?
Tarantula ukraińska preferuje obszary trawiaste, dlatego nie można wykluczyć natknięcia się na nią podczas np. górskiej wycieczki w Bieszczady. Co zrobić w przypadku ugryzienia przez pająka?
Przede wszystkim należy jak najszybciej odkazić ranę przy pomocy preparatów na bazie fenoksyetanolu, chlorowodorku oktenidyny lub innej substancji o działaniu odkażającym. W ostateczności dobrze sprawdzi się nawet woda utleniona. Nie należy sięgać po spirytus salicylowy, ponieważ silnie podrażnia on tkanki położone blisko miejsca ukąszenia i w efekcie prowadzi do zwiększenia rozmiarów uszkodzeń.
Przed udaniem się na wycieczkę warto wyposażyć się w preparaty na ukąszenia. Działają one antyhistaminowo (np. preparaty na bazie l-cetyryzyna, loratadyny) i ograniczają reakcję zapalną organizmu.
Choć tarantula ukraińska nie jest silnie jadowita, nie można wykluczyć wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego u osób uczulonych na substancje czynne znajdujące się w jadzie . Taka reakcja zazwyczaj objawia się problemami z oddychaniem, opuchlizną powiek lub języka, mrowieniem skóry lub wystąpieniem obfitego rumienia na powierzchni skóry. W takiej sytuacji należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, aby uzyskać profesjonalną pomoc medyczną.
Tarantula ukraińska w Polsce występuje sporadycznie, ale udając się w rejony wschodnie trzeba liczyć się ze spotkaniem tego groźnie wyglądającego pająka. Pod żadnym pozorem nie należy go jednak zabijać. Wystarczy ominąć, ponieważ sam nigdy nie będzie dążył do kontaktu z człowiekiem.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Li P, Zhang Z, Liao Q, et al. LCTX-F2, a Novel Potentiator of Coagulation Factors From the Spider Venom of Lycosa singoriensis. Front Pharmacol. 2020;11:896. Published 2020 Jun 16. doi:10.3389/fphar.2020.00896
- Kong EL, Hart KK. Tarantula Spider Toxicity. In: StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; May 31, 2022.
- 1. Liu Z, Qian W, Li J, Zhang Y, Liang S. Biochemical and pharmacological study of venom of the wolf spider Lycosa singoriensis. J Venom Anim Toxins incl Trop Dis [Internet]. 2009;15(1):79–92.
Opublikowano: 05.06.2023;
Oceń:
5.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Katarzyna Wieczorek-Szukała
dr nauk medycznych
Doktor nauk medycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, absolwentka biotechnologii medycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Obecnie pracuje jako asystent w Katedrze Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej Uniwersytetu Medycznego. Autorka licznych publikacji naukowych i uczestniczka międzynarodowych projektów badawczych. Wolny czas przeznacza najchętniej na podróże, fitness i ceramikę artystyczną.
184
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 01.08.2024