Pierwsze objawy menopauzy są dość charakterystyczne – zaburzenia miesiączkowania, uderzenia gorąca, kołatanie serca czy suchość pochwy. By potwierdzić czy to jest menopauza można wykonać badania laboratoryjne. Badania na menopauzę wymagają określenia stężenia hormonu folikulotropowego (FSH), luteotropowego (LH), estriolu, progesteronu. Ocenia się ponadto profil lipidowy, glukozę we krwi.
Jakie badania wykonać, aby sprawdzić, czy to już menopauza?
Spis treści
Czy to już menopauza? Jakie są pierwsze objawy menopauzy?
Pierwsze objawy menopauzy pojawiają się średnio około 47. roku życia. Są to głównie zaburzenia miesiączkowania. Krwawienia są rzadsze lub mniej regularne. Wydłuża się czas pomiędzy miesiączkami. Pojawiają się charakterystyczne dla menopauzy tak zwane objawy wypadowe. Najczęściej są to uderzenia gorąca.
Pojawia się niepokój, nadmierna nerwowość, rozdrażnienie. Charakterystyczne są zaburzenia snu i problemy z zaśnięciem. Wiele pań zgłasza uczucie kołatania serca. Niekorzystne zmiany zachodzące w organizmie są następstwem spadku poziomu estrogenów. Wahania te są bezpośrednio odpowiedzialne za zwiększone ryzyko zakażeń układu moczowo-płciowego. Część kobiet zaczyna odczuwać dolegliwości w postaci suchości pochwy, co z kolei jest przyczyna bólu w i dyskomfortu czasie stosunku płciowego.
To też może Cię zainteresować: Uderzenia gorąca w młodym wieku – przyczyny
Jakie zmiany hormonalne zachodzą w czasie menopauzy?
Wraz z sukcesywnym zmniejszaniem się ilości pęcherzyków jajnikowych obserwuje się zmiany poziomu stężenia hormonów gonadotropowych (to grupa hormonów, która reguluje pracę jajników). Do podstawowych hormonów, które mają wpływ na funkcjonowanie gonad zaliczamy hormon folikulotropowy, czyli FSH i luteotropowy – LH. Jednak najbardziej znamienne dla okresu menopauzy są wahania w zakresie stężenia estrogenów. Poziom estrogenów spada co jest bezpośrednią przyczyna objawów menopauzy.
Pomimo, iż zmiany hormonalne dotyczą w szczególności jajników nie należy zapominać o innych narządach wydzielania wewnętrznego. Wzrasta m.in. liczba receptorów glikokortykosteroidowych, które zwiększają procesy kataboliczne w organizmie, prowadząc do starzenia się. Ponadto dochodzi do zachwiania gospodarki węglowodanowej organizmu, co przejawia się narastającą insulinoopornością (słaba reakcja organizmu na działanie insuliny). Insulina, która nie wniknie do komórek powoduje zwiększanie się ilości tkanki tłuszczowej, co odpowiada za zwiększone ryzyko rozwoju nadwagi w okresie przekwitania.
Przeczytaj: Niski progesteron – co oznacza?
Perimenopauza, postmenopauza i menopauza sztuczna
Okres okołomenopauzalny to nie tylko menopauza, ale także okres, który ją poprzedza – perimenopauza. Wówczas w badaniach laboratoryjnych obserwuje się nieznaczny wzrost stężenia gonadotropin, czyli hormonów produkowanych przez przysadkę mózgową, odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie narządów płciowych kobiet i spadek poziomu estrogenów.
Postmenopauza – okres, w którym nie występują krwawienia miesiączkowe. Obserwuje się znacznie podwyższony poziom FSH i LH, natomiast stężenie estrogenów i progesteronu wyraźnie spada.
W terminologii medycznej funkcjonuje również określenie menopauza sztuczna. Terminem tym zazwyczaj określa się stan wygaśnięcia czynności jajników, który następuje po stosowanym leczeniu onkologicznym (chemioterapii czy radioterapii) lub po ich uprzednim usunięciu z powodu np. zaburzeń funkcjonowania przysadki mózgowej.
Sprawdź również: Lekarz od tarczycy – jak się nazywa i kiedy udać się do niego na wizytę?
Diagnostyka menopauzy – jakie badania wykonać przy menopauzie?
W przypadku pojawienia się niepokojących pierwszych objawów menopauzy należy zwrócić się do lekarza, w celu potwierdzenia rozpoczynającej się menopauzy, ewentualnie w celu wykluczenia zaburzeń, które dają podobne symptomy, np. dysfunkcje tarczycy. W związku z tym należy wykonać szereg badań, przede wszystkim laboratoryjnych. Aby prawidłowo interpretować poziom hormonów należy oszacować, w której fazie cyklu powinna znajdować się kobieta.
Do najważniejszych hormonów informujących o wydolności układu endokrynologicznego zaliczamy:
- hormon folikulotropowy – FSH – faza folikularna 2–10 IU/l, owulacja 8–20 IU/l, faza lutealna 2–8 IU/l, po menopauzie >20 IU/l;
- hormon luteotropowy – LH – faza folikularna 2–6 IU/l, owulacja 6–20 IU/l, faza lutealna 3–8 IU/l, po menopauzie >30 IU/l;
- estradiol – faza folikularna 30-200 pg/ml, owulacja 200-400 pg/ml, faza lutealna 100-200 pg/ml, po menopauzie <20 pg/ml;
- progesteron – faza folikularna <0,1 ng/ml, faza lutealna >5 ng/ml, https://wylecz.to/badania-laboratoryjne/estradiol-badanie-stezenia/ <0,1 ng/ml;
- ocena czynności tarczycy – TSH, fT3 (wolna trójjodotyronina), fT4 (wolna tyroksyna);
- lipidogram – cholesterol całkowity, HDL, LDL, TG;
- glikemia – zalecane jest badanie poziomu cukru we krwi.
Przed włączeniem hormonalnej terapii zastępczej należy dokładnie ocenić stan wyjściowy nerek i wątroby (próby wątrobowe), ponieważ przyjmowanie terapii hormonalnej może upośledzać ich pracę.
Opublikowano: 20.08.2015;
aktualizacja: 09.03.2018
Oceń:
4.7
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Agnieszka Żalińska
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Laureatka I nagrody na 51. Ogólnopolskiej i 9. Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Studenckich Towarzystw Naukowych i Młodych Lekarzy Juvenes Pro Medicina w Łodzi. Bierze udział w wielu różnych projektach badawczych prowadzonych przez wiodące placówki naukowo-badawcze w kraju. Obecnie lekarz rezydent w Klinice Perinatologii i Ginekologi ICZMP w Łodzi.
209
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 18.04.2021