Bóle zlokalizowane po prawej stronie jamy brzusznej mogą mieć wiele różnych przyczyn. Ból brzucha z prawej strony najczęściej oznacza choroby dróg żółciowych, trzustki, wątroby, a także zapalenie wyrostka robaczkowego. Nie zawsze ból brzucha jest wynikiem schorzeń rozwijających się w obrębie narządów jamy brzusznej. Ból brzucha po prawej stronie może być także oznaką... chorób płuc, serca, a u kobiet – narządu rodnego.
Ból brzucha po prawej stronie – przyczyny, objawy, leczenie
Spis treści
Jak ustalić przyczynę bólu brzucha z prawej strony?
Ustalenie przyczyny bólu brzucha często nie jest łatwe. Osoby, u których wystąpił nagły ból brzucha, cierpiące na nawracające bóle brzucha lub przewlekły ból brzucha, wymagają konsultacji lekarskiej.
Istotne znaczenie mają dane z wywiadu z chorym, takie jak:
- długość trwania bólu,
- charakter bólu (np. tępy, kłujący),
- nasilenie bólu,
- przebieg bólu,
- dolegliwości, które towarzyszą bólowi,
- sytuacje wpływające na jego złagodzenie lub zaostrzenie (np. poruszanie się),
- inne choroby, na które cierpi pacjent oraz przebyte operacje.
Należy pamiętać, że ból brzucha nie musi wynikać wyłącznie z chorób toczących się w obrębie narządów jamy brzusznej, lecz może być także objawem chorób serca, płuc lub narządów płciowych.
Ból brzucha po prawej stronie na górze
Ból brzucha zlokalizowany w jego prawej górnej części może być spowodowany wieloma patologiami.
Kamica pęcherzyka żółciowego lub kamica dróg żółciowych objawia się napadowym silnym bólem brzucha (tzw. kolką żółciową), często po spożyciu tłustego posiłku. Ból lokalizuje się pod prawym łukiem żebrowym lub w nadbrzuszu środkowym, może promieniować do tylnej powierzchni klatki piersiowej i łopatki lub do okolicy lędźwiowej (w przypadku kamicy przewodowej). Dolegliwościom bólowym mogą towarzyszyć: nudności, wymioty, zgaga, wzdęcia.
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego (najczęściej będące powikłaniem kamicy) – podejrzewane jest w przypadku długiego utrzymywania się bólu brzucha z prawej strony w przebiegu kamicy żółciowej, do którego dołączają: gorączka, dreszcze, pogorszenie stanu ogólnego chorego, silny ból w prawej okolicy podżebrowej oraz przyspieszenie tętna i oddechu.
Ostre zapalenie dróg żółciowych – spowodowane jest czynnikami upośledzającymi lub uniemożliwiającymi przepływ żółci przez drogi żółciowe, a więc kamicą żółciową, guzami nowotworowymi, zwężeniem dróg żółciowych (np. pozapalnym), torbielami trzustki, powiększonymi węzłami chłonnymi uciskającymi na przewody żółciowe. Choroba objawia się bólem o charakterze kolki żółciowej (opisanym powyżej), gorączką, dreszczami, żółtaczką, czemu mogą towarzyszyć objawy wstrząsu i zaburzenia świadomości.
Zapalenie trzustki – może przebiegać jako choroba ostra lub przewlekła. W pierwszym przypadku choroba objawia się silnym, narastającym, opasującym bólem z prawej strony brzucha, który może promieniować do pleców, klatki piersiowej i podbrzusza. Mogą mu towarzyszyć nudności wymioty, wzdęcia, gorączka, a w ciężkiej postaci OZT – tachykardia, spadek ciśnienia tętniczego, zaburzenia oddychania i świadomości, niedrożność jelit, zaburzenia krzepnięcia krwi i spadek ilości wydalanego moczu. Z kolei przewlekłe zapalenie trzustki charakteryzuje się tym, że pojawia się ból brzucha po jedzeniu, wzdęcia, wymioty, uczucie pełności w jamie brzusznej, spadek masy ciała, biegunki, okresowa żółtaczka.
Ropień wątroby – powstaje w wyniku zakażenia przeniesionego do wątroby drogą krwi (np. z wyrostka robaczkowego), żółci (np. w przebiegu zapalenia dróg żółciowych) lub z ognisk znajdujących się w narządach sąsiednich. Objawy choroby są niecharakterystyczne i zwykle obejmują: gorączkę, dreszcze, ból brzucha z prawej strony na górze, którym często towarzyszy żółtaczka.
Ból brzucha z prawej strony na dole
- Zapalenie wyrostka robaczkowego – zwykle objawia się silnym bólem brzucha o zmiennej lokalizacji (najpierw obejmuje okolicę pępka lub nadbrzusze, a następnie ból pojawia się z prawej części brzucha po lewej stronie). Dolegliwości bólowe nasila kaszel, stwierdza się utratę łaknienia, nudności, wymioty, zatrzymanie gazów i stolca. Gdy wyrostek zlokalizowany jest w obrębie miednicy mniejszej, objawom tym może towarzyszyć parcie na mocz i stolec.
- Przepuklina pachwinowa – objawia się obecnością guza w okolicy pachwiny lub moszny, czemu mogą towarzyszyć ból lub pieczenie w tym obszarze. W czasie podnoszenia ciężarów, oddawania moczu, stolca lub przy długim przebywaniu w pozycji stojącej, ból może promieniować do jądra.
- Kamica nerkowa – w części przypadków może przebiegać bezobjawowo. W sytuacji całkowitego lub znacznego zablokowania odpływu moczu z nerki, u chorego pojawiają się objawy tzw. kolki nerkowej, czyli silnego bólu w okolicy lędźwiowej, który może promieniować do podbrzusza, moszny lub warg sromowych oraz wewnętrznej powierzchni ud. Objawom tym mogą towarzyszyć nudności lub wymioty, uczucie parcia na pęcherz oraz zaburzenia oddawania moczu.
- Odmiedniczkowe zapalenie nerek – jest następstwem przenikania bakterii znajdujących się w niższych partiach układu moczowego do wyższych jego części. Oprócz bólu z prawej strony brzucha stwierdzane są: gorączka, dreszcze, ogólne złe samopoczucie, a niekiedy także nudności lub wymioty.
- U kobiet – ból zlokalizowany w okolicy podbrzusza może sugerować patologię toczącą się w obrębie narządów płciowych. Dolegliwości bólowe mogą powodować procesy zapalne toczące się w obrębie błony śluzowej macicy lub przydatków, takie jak: torbiel jajnika, skręt lub pęknięcie jajnika, endometrioza oraz ciąża pozamaciczna. Ból o różnym stopniu nasilenia może pojawiać się także u kobiet w czasie owulacji oraz krwawienia miesiączkowego.
- U mężczyzn – ból w dolnej części jamy brzusznej może sugerować zapalenie gruczołu krokowego lub zapalenie najądrza.
Ból brzucha lokalizujący się w różnych obszarach jamy brzusznej
- Kolejną przyczyną bólu brzucha z prawej strony jest niedrożność jelit. Może być ona następstwem m.in. zapalenia otrzewnej, kolki nerkowej lub żółciowej, zaburzeń metabolicznych, niedokrwienia jelit – wówczas nazywana jest niedrożnością porażenną jelit. Natomiast niedrożność wynikająca z uwięźnięcia przepukliny, zatkania światła jelita przez guz nowotworowy lub kamień żółciowy określana jest jako niedrożność mechaniczna. Charakterystycznymi objawami niedrożności jelit jest triada objawów: ból brzucha, nudności i wymioty oraz zatrzymanie gazów i stolca.
- Zapalne choroby jelit mogą objawiać się dolegliwościami bólowymi w różnych lokalizacjach, w tym także po prawej stronie brzucha. W zależności od postaci choroby może towarzyszyć im m.in. biegunka, obecność krwi lub śluzu w stolcu, gorączka, spadek masy ciała.
- Zespół jelita drażliwego jest często stwierdzaną patologią, objawiającą się stałym lub nawracającym bólem brzucha, biegunkami (często pojawiającymi się po posiłku, stresie) lub zaparciami. Chorzy mogą także odczuwać wzdęcia brzucha, nudności, a niekiedy także stwierdzane są wymioty.
- Ból brzucha o nieokreślonej lokalizacji może także pojawić się w przebiegu cukrzycy, mocznicy, porfirii, zatrucia ołowiem, a także w przypadku schorzeń psychiatrycznych.
Ból brzucha – przyczyny w klatce piersiowej
Przyczyną bólów w jamie brzusznej z prawej strony, zwłaszcza zlokalizowanych w górnej części jamy brzusznej, mogą być także schorzenia toczące się w obrębie klatki piersiowej. Ból brzucha zlokalizowany w nadbrzuszu lub prawym górnym kwadrancie brzucha, czasami z towarzyszącymi nudnościami lub wymiotami, może być objawem zawału serca.
Dolegliwości bólowe w obrębie jamy brzusznej mogą być także manifestacją zapalenia płuc, zapalenia opłucnej, zapalenia osierdzia, a także schorzeń przełyku (zapalenie przełyku, choroba refluksowa przełyku).
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego” Adam Dziki, Andrzej Dąbrowski, Grzegorz Wallner, wyd. 2018 r.
- „Wielka interna – gastroenterologia” pod red. Andrzeja Dąbrowskiego, wyd. 2019 r.
Opublikowano: 24.03.2015;
aktualizacja: 13.11.2024
Oceń:
4.7
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Marcin Fajkis
Lekarz
Lekarz, specjalista onkologii klinicznej. Absolwent Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
532
Komentarze i opinie (0)