Przyczyną bólu brzucha na środku są zwykle dysfunkcje układu trawiennego. W zależności od czynnika wywołującego, miewa charakter tępy, kłujący czy piekący, pojawia się po posiłku bądź na czczo. Silny ból brzucha pod żebrami towarzyszy np. pierwszej fazie zapalenia wyrostka robaczkowego oraz zapaleniu trzustki. Ból na środku brzucha w okolicach pępka, może wskazywać na problemy z jelitami. Co jeszcze oznacza ból brzucha pośrodku i kiedy zgłosić się do lekarza?
Ból brzucha na środku – jakie są przyczyny bólu na środku brzucha?
Ból brzucha pod żebrami – ból na środku brzucha
Bóle brzucha stanowią nierzadko dość uciążliwy problem, aby jednak móc zdiagnozować ich dokładną przyczynę i wdrożyć leczenie doprowadzające do ich ustąpienia, konieczne jest określenie kilku aspektów. Po pierwsze – istotne jest to, kiedy pojawia się ból brzucha – po jedzeniu, na czczo, po wysiłku, w spoczynku. Ważny jest też charakter bólu – czy jest on tępy czy ostry, kłujący czy przeszywający.
Zobacz również: Gdzie boli trzustka?
Niezwykle istotne jest również to, gdzie ból brzucha jest zlokalizowany. Określenie umiejscowienia dolegliwości nierzadko umożliwia zawężenie listy potencjalnych przyczyn bólu brzucha. Przykładowo, ból brzucha z lewej strony może wskazywać na uchyłki jelita grubego. Ból brzucha po prawej stronie bywa objawem problemów ze strony pęcherzyka żółciowego. Jedną ze specyficznych lokalizacji opisywanej dolegliwości są jednak także okolice pępka, nadbrzusze. Co oznacza ból w środkowej części brzucha?
Czytaj również: Ból brzucha i pleców
Ból brzucha pod pępkiem pośrodku brzucha – co oznacza?
Ból brzucha w okolicy pępka pojawiający się poniżej jego poziomu pośrodku spowodowany przede wszystkim chorobami przewodu pokarmowego. Wśród przyczyn bólu brzucha wokół pępka wymienić można wiele różnych stanów, zarówno ostrych, jak i przewlekłych. O tym, co doprowadziło do wystąpienia bólu wewnątrz brzucha, wnioskować można na podstawie zarówno charakteru samego bólu, jak i biorąc pod uwagę inne pojawiające się u pacjentów dolegliwości.
Możliwymi gastrologicznymi przyczynami bólu brzucha pod pępkiem są:
- zapalenie wyrostka robaczkowego – jednostka ta typowo powiązywana jest z bólem w prawym boku, a dokładniej w dole biodrowym, początkowo jednak ból brzucha pojawiać się może właśnie w okolicy pępka; istotne są objawy towarzyszące, takie jak gorączka, wymioty i nudności czy drastyczny spadek apetytu; ból wewnątrz brzucha, związany z ostrym zapaleniem wyrostka, zazwyczaj ma charakter rozlany – szczególnie w początkowym etapie tej choroby ciężko jest chorym dokładnie umiejscowić, gdzie ich boli;
- zapalenie trzustki – ból na środku brzucha pod pępkiem w przypadku tej choroby występować może zarówno w jej postaci ostrej, jak i w przewlekłej; w ostrym zapaleniu trzustki ból brzucha pojawia się nagle, charakterystyczne jest to, że promieniuje on do pleców; w przypadku przewlekłego zapalenia trzustki może pojawić się ból brzucha po jedzeniu, szczególnie jeśli posiłek był tłusty, a także po alkoholu;
- przepuklina pępkowa: stanowi ona rzadką, aczkolwiek możliwą przyczynę bólu brzucha na środku; najczęściej bowiem przepuklina pępkowa związana jest nie z dolegliwościami bólowymi, a z pojawianiem się pewnego dyskomfortu ze strony brzucha, oprócz tego może ona co jakiś czas uwypuklać się jako guzkowaty twór.
Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?
Problemy z jelitami – przyczyna bólu brzucha na środku
Zgłaszając ból brzucha, pacjenci często opisują go jako ból jelit. Problemy z jelitami często objawiają się nie tylko bolesnością, ale także uczuciem ucisku, wrażeniem bulgotania, przelewania w jelitach, skutkującym tzw. burczeniem w brzuchu. Jakie dolegliwości wywołują takie symptomy?
- nieżyt żołądkowo-jelitowy – popularnie określany on jest przez pacjentów jako grypa jelitowa, poza bólem brzucha, w przebiegu tej jednostki chorzy doświadczać mogą m.in. silnych nudności i wymiotów;
- nieswoiste zapalenia jelit – ze względu na zajęcie procesem chorobowym struktur jelita, pacjenci mogą skarżyć się na ból jelit; schorzenia z tej grupy powiązane są z dolegliwościami bólowymi, ale i z takimi problemami, jak np. zmiana rytmu wypróżnień (w postaci zarówno zaparć, jak i biegunki);
- niedokrwienie jelit – w postaciach ostrych problem ten stanowi nawet zagrożenie życia; związany jest z nagłym przerwaniem dopływu krwi do pętli jelitowych i charakteryzuje się występowaniem bardzo silnego, nagłego bólu brzucha w okolicy pępka, któremu mogą towarzyszyć zmiany barwy skóry w tej okolicy ciała;
- niedrożność jelit – poza bólem wewnątrz brzucha, na istnienie u chorego niedrożności jelit wskazywać mogą również takie objawy, jak zatrzymanie wypróżnień i gazów, a także nudności i wymioty.
Czytaj również: Ból pod piersiami – co może oznaczać?
Ból środka brzucha u kobiet – ciąża i ból menstruacyjny
Ból brzucha pośrodku nie musi oznaczać, że pacjent doświadcza schorzenia przewodu pokarmowego. Dolegliwość w tej właśnie lokalizacji może się pojawiać również w związku z tętniakiem aorty brzusznej – co prawda schorzenie to typowo przebiega bez bólu, aczkolwiek jak najbardziej może ono stanowić przyczynę bólu brzucha na środku.
W przypadku kobiet wyróżnia się przynajmniej dwie typowe dla nich przyczyny bólu brzucha wokół pępka. Najczęstszą jest ból menstruacyjny, który bywa bardzo uciążliwy. Wiele młodych kobiet cierpi bowiem na silne bóle miesiączkowe promieniujące do pleców czy ud. Część Pań skarży się także na ból brzucha przed okresem, określany także jako ból jajników. Jest to jeden z objawów PMS, czyli napięcia przedmiesiączkowego.
To też może Cię zainteresować: Ból pleców po prawej stronie
Drugie specyficzne dla kobiet zjawisko, które może prowadzić do bólu środka brzucha, związane jest z ciążą. Ból brzucha na środku w ciąży może być spowodowany przez ucisk różnych struktur jamy brzusznej (np. moczowodów czy pętli jelitowych) przez rozrastającą się macicę.
Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?
Przeszywający i kłujący ból brzucha – kiedy do lekarza?
Ból brzucha może być ściśle zlokalizowany (wtedy określa się go mianem somatycznego) jak i trudny do umiejscowienia, rozlany (takowy ból brzucha nazywany jest bólem trzewnym). Ból może być również rozmaicie odczuwany – ból określony jest jako piekący, przeszywający, kłujący, jak i tępy. jego charakter bywa długotrwały i przewlekły jak i epizodyczny. Pytanie pozostaje więc jedno: Kiedy do lekarza, gdy boli środek brzucha?
To też może Cię zainteresować: Przelewanie w brzuchu – przyczyny
Najkorzystniej byłoby, żeby każdy ból brzucha został skonsultowany z lekarzem. Niektóre z jego rodzajów powinny jednak skłaniać chorych do tego, aby pilnie odwiedzili oni specjalistę. Tak jest np. w przypadku silnego bólu wewnątrz brzucha, który pojawia się nagle, i któremu towarzyszy gorączka – taka kompilacja może przecież sugerować ostre zapalenie wyrostka robaczkowego, wymagające pilnego leczenia operacyjnego.
Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu
Do lekarza warto również zgłosić się wtedy, kiedy doświadczamy regularnie bólu brzucha po posiłkach oraz w sytuacji, kiedy ból utrzymuje się u nas po prostu przez dłuższy czas. Ból brzucha nie jest normą i trafienie do lekarza odpowiednio wcześnie zapobiegnie rozwojowi powikłań różnorodnych schorzeń dotyczących rejonu jamy brzusznej.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego” Adam Dziki, Andrzej Dąbrowski, Grzegorz Wallner, wyd. 2018 r.
- „Wielka interna – gastroenterologia” pod red. Andrzeja Dąbrowskiego, wyd. 2019 r.
Tomasz Nęcki
Lekarz
Ukończył kierunek lekarski na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 18.02.2022