Jakie są przyczyny bakteryjnego zapalenia jelit?
Ostre stany zapalne jelit częściej wywoływane są przez wirusy, a rzadziej przez bakterie. Bakteryjne zakażenie przewodu pokarmowego najczęściej jest konsekwencją inwazji bakterii Escherichia coli, Salmonella i Shigella. Do patogenów zakaźnych występujących rzadziej zalicza się Vibrio cholerae oraz Campylobacter jejuni.
Bakterie te znajdują się w kale zainfekowanych zwierząt i ludzi. Do zakażenia może dojść poprzez spożycie zanieczyszczonej drobnoustrojami wody lub kąpiel w zainfekowanym zbiorniku. Zapalenia bakteryjne, w przeciwieństwie do wirusowych, występują przede wszystkim latem, co spowodowane jest działaniem wysokiej temperatury na nieprawidłowo przechowywaną żywność.
Objawy bakteryjnego zapalenia przewodu pokarmowego
Najczęstsze objawy bakteryjnego zapalenia jelit związane są z zaburzeniem pracy przewodu pokarmowego i obejmują:
- ból brzucha,
- wzdęcia brzucha,
- nudności, którym mogą towarzyszyć wymioty,
- biegunkę, często ze śluzem lub krwią.
W trakcie rozwoju zakażenia bakteryjnego mogą wystąpić objawy odwodnienia, w tym suchość błon śluzowych i skóry, dreszcze, gorączka, skurcze mięśni, osłabienie, utrata masy ciała oraz zmniejszenie ilości oddawanego moczu.
Diagnostyka i leczenie bakteryjnego zapalenia jelit
Rozpoznaniu patogenów odpowiedzialnych za rozwój zakażenia bakteryjnego przewodu pokarmowego służy badanie kału na obecność leukocytów i krwi. Niektóre drobnoustroje można zidentyfikować, wykonując posiew kału na specjalnych podłożach.
Podstawą leczenia bakteryjnej infekcji przewodu pokarmowego, podobnie jak w przypadku wirusów jest zminimalizowanie objawów odwodnienia. Doustna terapia nawadniająca (ORT) jest najważniejszym sposobem leczenia bakteryjnej i wirusowej biegunki. Chorzy piją wodny roztwór, w skład którego wchodzi sód, potas, glukoza lub sacharoza i kwas węglowy. W ciężkich przypadkach konieczna jest hospitalizacja i podawanie płynów drogą dożylną.
Jeżeli drobnoustrojem wywołującym zakażenie jest Vibrio cholerae, Shigella lub Clostridium difficile, zaleca się przyjmowanie antybiotyku. W pozostałych przypadkach nie jest on rutynowo stosowany.
Biegunka podróżnych
Odrębną formą bakteryjnego zakażenia przewodu pokarmowego jest tak zwana biegunka podróżnych, nazywana też popularnie zemstą Montezumy lub zemstą faraona. Występuje ona u osób, które podróżują do egzotycznych krajów, m.in. w Afryce, Azji Środkowej, Ameryce Południowej i Środkowej. Za rozwój ostrego zakażenia odpowiedzialne są w większości enterotoksyczne szczepy Escherichia coli (ETEC).
Objawy są podobne jak w innych ostrych chorobach zapalnych jelit. Typowo biegunka rozwija się 2–3 dni po przyjeździe do danego miejsca i trwa 3–4 dni. Jej przyczyną jest niewystarczające przestrzeganie higieny oraz spożycie skażonej żywności. Leczenie, tak jak w innych zapaleniach jelit, polega przede wszystkim na przyjmowaniu płynów wzbogaconych elektrolitami.