Ból głowy opisywany jest często jako silny, ostry, kłujący, pulsujący czy tępy. Dolegliwości bólowe mogą pojawić się w skroniach, obejmować całą głowę lub występować z jednej strony (lewej lub prawej). Czasem mamy także do czynienia z bólem głowy w nocy, który wybudza ze snu. Jego przyczyną może być: migrena, nadciśnienie, problemy z kręgosłupem, rzadziej nowotwory mózgu. Co robić w przypadku bólu głowy wybudzającego ze snu?
Ból głowy w nocy wybudzający ze snu – co to znaczy?

Ból głowy wybudzający ze snu – migrena?
Bóle głowy dzieli się m.in. na pierwotne i wtórne (wtórne do określonej choroby). Mogą być one na tyle silne, że wybudzają ze snu. Objaw taki powinien wzbudzić czujność, jednak nie należy stawiać znaku równości między bólami głowy wybudzającym ze snu a poważną chorobą, np. guzem mózgu.
Wśród tych pierwotnych wyróżnia się m.in. zespół nazywany „budzikowymi bólami głowy” lub śródsennymi bólami głowy. W tym przypadku charakterystyczne jest pojawianie się bólu głowy w nocy, wybudzającego ze snu.
Czytaj również: Leki na wymioty – jakie wybrać?
Następuje to regularnie, w tych samych godzinach – najczęściej między godziną 01.00 a 03.00 (w fazie snu REM). Bywa, że ból ma charakter migrenowy – może być jednostronny (z lewej lub prawej strony) i pulsujący, ale częściej stwierdzany jest obustronny ból głowy, najczęściej zlokalizowany w okolicy czołowej.
To też może Cię zainteresować: Ból pleców po prawej stronie
Przypadłość najczęściej dotyczy osób po 50. roku życia. Bólowi zwykle nie towarzyszą inne objawy (takie jak np. nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło czy dźwięki). Dolegliwość utrzymuje się zwykle około 30–60 minut.
W profilaktyce i leczeniu wybudzających bólów głowy ważne miejsce zajmuje węglan litu. Skuteczne są także: werapamil, indometacyna, flunaryzyna, kofeina. Wybudzanie ze snu mogą powodować także pierwotne bóle głowy, np. migrena (której napad może rozpocząć się w nocy), napięciowe czy klasterowe bóle głowy (silne, ostre bóle występujące w seriach).
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?
Wybudzający ból głowy a nowotwór mózgu i wodogłowie
Wtórne bóle głowy mogą być spowodowane chorobami prowadzącymi do podwyższenia ciśnienia śródczaszkowego, które jest obserwowane m.in. w przebiegu: nowotworów mózgu, torbieli, krwiaków.
Wzrost ciśnienia w czaszce objawia się bólami głowy oraz wymiotami (wymioty przynoszą ulgę i zmniejszenie nasilenia bólów głowy). Objawy te często stwierdzane są nad ranem i mogą wybudzać chorego ze snu.
To też może Cię zainteresować: Co oznacza ból czubka głowy?
Niepokojąca jest nawrotowość objawów, jednak zdarza się, że rosnący guz daje nieznacznie nasilone objawy lub przebiega bezobjawowo. Silny, ostry ból głowy i/lub wymioty pojawiają się w sytuacji, gdy zmiana jest już na tyle duża, że upośledza przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego, co prowadzi do powstania wodogłowia (dochodzi do powiększenia się obwodu głowy; dolegliwości bólowe mogą się nasilać w pozycji leżącej lub rano, po przebudzeniu).
Przeczytaj też: Budzenie się w nocy – przyczyny, jak leczyć?
Nocne bóle głowy – od kręgosłupa, infekcja, nadciśnienie?
Silny ból głowy wybudzający ze snu może być manifestacją neuroinfekcji, np. zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub zapalenia mózgu. Bólowi głowy towarzyszyć mogą wtedy wymioty, światłowstręt, gorączka, zaburzenia świadomości, obserwowana jest sztywność karku, dodatnie są także inne objawy oponowe.
Bóle głowy mogą także towarzyszyć innym chorobom infekcyjnym, często towarzyszą narastaniu gorączki i mogą pojawić się także w nocy.
Czytaj również: Ból twarzy – przyczyny, objawy i leczenie bólu twarzy
Bóle głowy mogą być wywołane chorobami kręgosłupa, np. zmianami zwyrodnieniowymi. Jeżeli chory mający problemy z kręgosłupem śpi na niewygodnym materacu, w nieprawidłowym ułożeniu, może obudzić się z bólem kręgosłupa promieniującym do głowy (bólem głowy od kręgosłupa).
Kolejną z przyczyn bólów głowy, które mogą być silne, jest nadciśnienie tętnicze. Dla nadciśnienia tętniczego charakterystyczne są bóle z tyłu głowy. Przyczyną bólów głowy wybudzających ze snu może być także zażycie narkotyków (np. amfetaminy), nadużycie alkoholu, stosowanie niektórych leków bądź też odstawienie leków lub używek.
Czytaj również: Guzek za uchem, powiększone węzły chłonne za uchem
Częste bóle głowy w nocy wybudzające ze snu – co robić?
Bóle głowy o dużym nasileniu, które powodują wybudzanie ze snu, wymagają czujności. Jeżeli powtarzają się regularnie, zwiększają swoje nasilenie, towarzyszą im wymioty – konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem i wykonanie badania obrazowego ośrodkowego układu nerwowego (tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego).
Taki zespół objawów może bowiem świadczyć o podwyższeniu ciśnienia śródczaszkowego obserwowanego m.in. w przebiegu chorób rozrostowych (guzów) mózgu. Guzy ośrodkowego układu nerwowego są najczęstszymi po białaczkach nowotworami wieku dziecięcego – nie wolno zatem bagatelizować nawracających, częstych bólów głowy u dziecka, zwłaszcza jeśli mają one tendencję do nasilania się i wybudzania ze snu. Pilnego działania wymaga także bardzo silny ból głowy, który pojawił się po raz pierwszy w życiu.
Zobacz również: Drętwienie rąk podczas snu – co je powoduje?
Jeżeli bóle są intensywne i wybudzają ze snu, nie wolno ich bagatelizować – zawsze konieczna jest diagnostyka. Dopiero po wykonaniu badań (podmiotowego, przedmiotowego i zleconych przez lekarza) można wykluczyć (bądź rozpoznać) poważne przyczyny bólu głowy.
Wówczas dobierane jest odpowiednie leczenie, chory dostaje też zalecenia, jakich czynników unikać i co robić w sytuacji wystąpienia dolegliwości bólowych.
Czytaj również: Pulsowanie w głowie – jakie są przyczyny uczucia pulsowania w głowie?
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Atlas neuroanatomii i neurofizjologii Nettera, David L. Felten, Anil N. Shetty. Wyd. 2012 r.
- Diagnostyka obrazowa. Układ nerwowy ośrodkowy, Joanna Bladowska, Agnieszka Pomianowska, Katarzyna Sklinda, Jerzy Walecki. Wyd. 2014 r.

Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
Komentarze i opinie (7)
opublikowany 19.04.2021
opublikowany 18.03.2022
opublikowany 08.09.2022
opublikowany 24.01.2024
opublikowany 22.10.2024
opublikowany 20.09.2022
opublikowany 07.10.2022