Brodawczak pęcherza moczowego to łagodny nowotwór. Ta choroba może prowadzić jednak do raka pęcherza. Wśród przyczyn brodawczaka należy wymienić m.in.: palenie papierosów, nieleczone zapalenie pęcherza moczowego (ZUM) czy długotrwałe cewnikowanie. Objawy guza pęcherza moczowego to: krew w moczu (krwiomocz), dyzuria (ból przy oddawaniu moczu) czy ból podbrzusza. Leczenie brodawczaka pęcherza polega na wycięciu zmian.
Brodawczak pęcherza moczowego – przyczyny, objawy, leczenie
Brodawczak pęcherza moczowego – co to jest?
Brodawczak pęcherza moczowego jest nowotworem łagodnym, wywodzącym się ze specyficznego nabłonka pokrywającego drogi moczowe – nabłonka urotelialnego. Może on mieć strukturę płaską bądź przybierać formę narośli, występuje w postaci pojedynczej bądź mnogiej. Do jego najczęstszego objawu należy bezbolesny krwiomocz.
Brodawczak wykryty dostatecznie wcześnie może być usunięty w całości, jednak zdarza się, że nawraca, dlatego też w przypadku tej należy poddawać się częstym badaniom kontrolnym.
Jakie są przyczyny brodawczaka pęcherza moczowego?
Nowotwory pęcherza moczowego dotyczą głównie mężczyzn (80 proc.), a częstość ich występowania wzrasta znacznie powyżej 60. roku życia. Ich rozwój jest ściśle związany z narażeniem na środowiskowe czynniki ryzyka. Należą do nich:
- palenie tytoniu – ścisły związek z długością trwania nałogu oraz ilością wypalanych dziennie papierosów;
- narażenie na przewlekły kontakt z przemysłowymi, rakotwórczymi substancjami (benzydyna, anilina, β-naftylamina) – dotyczy głównie pracowników przemysłu papierniczego, gumowego, barwnikowego;
- przewlekłe, nieleczone zapalenie pęcherza moczowego (ZUM);
- przebyta wcześniej chemio- i radioterapia.
Wśród przyczyn brodawczaka należy wymienić także przyjmowanie niektórych leków (np. cyklofosfamidu stosowanego w leczeniu nowotworów) czy długotrwałe utrzymywanie cewnika w pęcherzu moczowym.
Brodawczak pęcherza – objawy nowotworu
Brodawczaka, mimo że jest zmianą niezłośliwą, nie należy lekceważyć – z czasem może dojść do jego zezłośliwienia i rozwoju raka pęcherza moczowego.
Guz pęcherza moczowego (brodawczak) prowadzi do pojawienia się objawów, takich jak:
- bezbolesny krwiomocz (krew w moczu, czerwone zabarwienie moczu widoczne gołym okiem);
- krwinkomocz (obecność krwi w moczu, niewidzialna gołym okiem, wykrywana w badaniu ogólnym moczu);
- ból podbrzusza w okolicy nadłonowej;
- objawy dyzuryczne (dyzuria) – związane z oddawaniem moczu – pieczenie i ból przy oddawaniu moczu, szczypanie cewki moczowej, częste oddawanie niewielkich ilości moczu.
Do rozpoznawania wczesnych zmian nowotworowych dróg moczowych służą badania laboratoryjne i obrazowe. Należą do nich: badanie ogólne moczu, USG jamy brzusznej, cystoskopia (dzięki wprowadzanemu przez cewkę moczową do chorego pęcherza moczowego wziernikowi możliwa jest dokładna ocena jego błony śluzowej oraz pobranie wycinków do badania histopatologicznego), tomografia komputerowa.
Guz pęcherza moczowego – jak leczyć?
Podstawową i zarazem radykalną metodą leczenia brodawczaków pęcherza moczowego jest ich wycięcie (resekcja). Zabiegu dokonuje się bardzo popularną w urologii metodą elektroresekcji przezcewkowej (TURT/TURBT) – ma ona znaczenie zarówno lecznicze – usunięcie guza, jak i diagnostyczne – umożliwia pobranie wycinków zmienionej tkanki i poddanie ich badaniu histopatologicznemu celem dokładnej oceny charakteru zmian oraz stopnia ich złośliwości.
Zabieg elektroresekcji przezcewkowej (TURT) wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym, polega na wprowadzeniu przez cewkę moczową specjalnego narzędzia endoskopowego, dzięki któremu, pod kontrolą obrazu na monitorze możliwe jest usunięcie guzów. Przez kilka dni po leczeniu może występować krew w moczu, hospitalizacja trwa zwykle od 1 do 4 dni.
Rak pęcherza moczowego
W przypadku, gdy w badaniu histopatologicznym zostaną wykryte zmiany złośliwe – rak pęcherza moczowego – wykonywana jest kontrolna cystoskopia. Rak pęcherza moczowego ma bardzo wysoką tendencję do nawrotów, stąd często konieczne są wielokrotne zabiegi elektroresekcji przezcewkowej.
W przypadku głębokiego naciekania błony śluzowej i mięśniowej pęcherza moczowego konieczny może okazać się radykalny zabieg usunięcia pęcherza moczowego (resekcja) z wytworzeniem zastępczego zbiornika jelitowego. W części przypadków konieczna może okazać się również uzupełniająca chemio- i radioterapia.
Brodawczak pęcherza – jakie rokowanie
Rokowanie w przypadku brodawczaka pęcherza moczowego jest dobre z uwagi na niezłośliwy charakter zmiany. Wczesne wykrycie pozwala na jego całkowite usunięcie metodą elektroresekcji przezcewkowej (TURT).Dodatkowo materiał pobrany w trakcie usunięcia brodawczaka wysyłany jest do badania histopatologicznego.
W części przypadków dochodzi jednak do nawrotów choroby i odrastania brodawczaków. Każdy nawrót prowadzi do większego ryzyka zezłośliwienia zmian i rozwoju bardzo groźnego raka pęcherza moczowego.
Do najczęstszych powikłań leczenia należą: krwiomocz, infekcje układu moczowego, gorączka, silny ból podbrzusza. W razie ich wystąpienia należy niezwłocznie skontaktować się z prowadzącym leczenie urologiem.
Ewa Grabska
Lekarz
Ukończyła Uniwersytet Medyczny w Łodzi. W trakcie studiów aktywnie uczestniczyła w Kardiologicznym Kole Naukowym. Staż podyplomowy odbyła w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi. Obecnie lekarz rezydent w USK im. WAM w Łodzi.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 29.08.2022
opublikowany 30.09.2022