Palpitacja serca

Palpitacja serca – co to jest?

Palpitacje serca (kołatanie serca) są nieprzyjemnym odczuciem szybkiego, nierównego bicia serca, czasem określane są także jako uczucie podchodzenia serca do gardła. Przyczyn palpitacji serca może być wiele, nie zawsze są one związane z samym sercem. Należy jednak zawsze przeprowadzić diagnostykę kardiologiczną, ponieważ może to oznaczać groźne zaburzenia rytmu serca (bradykardia, tachykardia).

U zdrowego człowieka serce pracuje z równą akcją (mieszczącą się w przedziale 60–100 uderzeń na minutę). W tych warunkach czynność serca jest niewyczuwalna, to znaczy nie zdajemy sobie sprawy z tego, że serce pracuje. W niektórych sytuacjach akcja serca może spadać poniżej 60 uderzeń na minutę – mówimy wtedy o bradykardii. Może ona być zjawiskiem fizjologicznym (na przykład w czasie snu).

Jeśli jest objawem choroby, bradykardia może także być odczuwana jako palpitacja serca – w tych przypadkach mamy odczucie zbyt mocnego bicia serca. Jeśli akcja serca wzrośnie powyżej 100 uderzeń na minutę, mówimy o tachykardii, która znacznie częściej wywołuje uczucie palpitacji serca, jednak także może występować w stanach zdrowia – na przykład po wysiłku fizycznym, przeżyciu silnych emocji, w ciąży oraz po spożyciu kawy czy alkoholu.

Bradykardia występuje zwykle w przebiegu tak zwanych bloków przewodzenia przedsionkowo-komorowego, natomiast tachykardia ma często postać częstoskurczów – zarówno nadkomorowych jak i komorowych.

To też może Cię zainteresować: Co oznacza przyspieszone bicie serca?

Jakie są przyczyny palpitacji serca?

Zaburzenia rytmu serca mają bardzo różnorodne przyczyny. Palpitacja serca może być wywołana przez niemal każdą chorobę serca a także schorzenia, które dotykają inne niż układ krążenia narządy. Do przyczyn palpitacji serca możemy więc zaliczyć:

• chorobę niedokrwienną serca – zaburzenia rytmu serca bardzo często są powikłaniem ostrego zawału mięśnia sercowego, mogą być także objawem tak zwanej stabilnej choroby niedokrwiennej serca. Najgroźniejszym powikłaniem zawału serca jest migotanie komór serca, które może prowadzić do zatrzymania krążenia i zgonu.
• niewydolność serca – w której często mamy do czynienia z różnego rodzaju zaburzeniami rytmu serca, odczuwanymi jako palpitacje; nierówne bicie serca czy zbyt mocne uderzenia serca.
• wady zastawek serca – najczęściej wady zastawki dwudzielnej oraz wady zastawki aortalnej – w których wskutek powiększenia serca może dochodzić do różnorodnych arytmii. Najczęstszym zaburzeniem serca u osób z wadami zastawki dwudzielnej jest migotanie przedsionków. Jest to także jedno z najczęściej występujących zaburzeń rytmu w populacji – może dotyczyć aż 1% populacji ogólnej. Migotanie przedsionków polega na występowaniu bardzo szybkich skurczów przedsionków, które powodują znaczne przyspieszenie akcji serca. Typową cechą migotania przedsionków jest niemiarowość rytmu serca – co jest odczuwane jako nieprzyjemne palpitacje serca, czasami prowadzące do omdleń lub nawet utrat przytomności.
• wrodzone wady serca – takie jak zespół Brugadów lub zespół długiego QT – to bardzo rzadkie zespoły genetyczne, w których, w wyniku zaburzeń w przewodzeniu jonów w komórkach mięśnia sercowego, mogą powstawać groźne dla życia arytmie.

Zobacz również: Jakie są przyczyny zimnych potów?

Jakie inne choroby mogą być przyczyną palpitacji serca?

Nie tylko choroby serca wywołują palpitacje serca, wśród innych przyczyn zaburzeń rytmu należy wyróżnić:

• nadczynność tarczycy – która jest najczęstszą pozasercową przyczyną migotania przedsionków;
• guz wydzielający katecholaminy – guz chromochłonny – który wywołuje napadowe palpitacje serca. Guz chromochłonny (tak zwany phaeochromocytoma) wydziela między innymi adrenalinę, która wywołuje w organizmie człowieka różnorodne efekty, między innymi wzrost ciśnienia, drżenia mięśniowe oraz przyspieszenie akcji serca; gwałtowny wyrzut amin katecholowych w przebiegu guza chromochłonnego wywołuje uczucie kołatania serca;
• okres okołomenopauzalny – w którym wahania hormonalne dotyczące estrogenów wywołują napady gorąca, zlewne poty oraz palpitacje serca;
• choroby psychiczne – palpitacje serca często są objawem chorób psychicznych, między innymi zaburzeń lękowych (na przykład zespołu lęku napadowego czy różnorodnych fobii) czy choroby afektywnej dwubiegunowej;
• stosowanie niektórych leków – między innymi hormonów tarczycy;
• palpitacje serca mogą się także pojawić po wypiciu kawy, alkoholu czy u palących papierosy.

Co robić, gdy pojawiają się palpitacje serca?

Palpitacje serca mogą pojawić się u każdego. Sporadycznie pojawiające się uczucie kołatania serca może być zjawiskiem zupełnie fizjologicznym, zwłaszcza u młodych osób. Jeśli arytmia przedłuża się lub pojawia się coraz częściej, a także jeśli towarzyszą jej takie objawy jak: osłabienie, zawroty głowy lub utrata przytomności – należy pilnie skontaktować się z lekarzem. W takich sytuacjach wskazane jest wykonanie EKG serca oraz podstawowych badań laboratoryjnych w celu wykluczenia najczęstszych przyczyn palpitacji serca.

W niektórych przypadkach wskazana może być dalsza diagnostyka u specjalisty kardiologa, który zleci wykonanie badania Holtera EKG. Jest to 24-godzinne monitorowanie EKG, które wykonuje się w celu zwiększenia prawdopodobieństwa uchwycenia arytmii, która czasem trwa bardzo krótko i nie da się jej wychwycić za pomocą zwykłego badania EKG.

Kardiolog wykona także badanie USG serca oceniając ewentualne wady zastawek. Leczenie palpitacji serca zależy od przyczyny wywołującej, a pacjentom zaleca się ograniczenie kawy oraz alkoholu i skuteczne leczenie odpowiedniej choroby, która skutkuje pojawieniem się palpitacji.