Poród w wodzie a immersja wodna – jakie są różnice?
Poród w wodzie oraz immersja wodna to niefarmakologiczne metody łagodzenia bólu okołoporodowego, podczas których kobieta w trakcie porodu znajduje się w specjalnie przygotowanej wannie lub basenie wypełnionym ciepłą wodą. Warto jednak zauważyć, że te dwa pojęcia nie są synonimami – różnią się one okresami porodu, które kobieta spędza w wodzie.
Immersja wodna to sytuacja, w której kobieta jest zanurzona w wannie z ciepłą wodą tylko podczas I okresu porodu – od momentu rozpoczęcia porodu aż do całkowitego rozwarcia ujścia szyjki macicy. Zaś w II okresie porodu przenosi się ona na łóżko porodowe, gdzie ma miejsce urodzenie noworodka.
Natomiast gdy przyszła mama spędza w wodzie zarówno I, jak i II okres porodu, a dziecko przychodzi na świat w wannie z ciepłą wodą, mówimy o porodzie w wodzie.
Czy poród w wodzie mniej boli?
Badania wskazują, że kobiety rodzące z użyciem immersji wodnej oceniają swój poród jako mniej bolesny niż te, które rodziły w sposób konwencjonalny.
Każda kobieta ma prawo do wyboru, w jaki sposób chciałaby zmniejszyć cierpienie związane z procesem rodzenia.
Jakie są korzyści wynikające z porodu w wodzie?
Jak poród w wodzie wpływa na kobietę rodzącą? Poza samym efektem, gdy są łagodzone skurcze porodowe, immersja wodna ma także wiele innych korzyści. Zalety porodu w ciepłej wodzie to dodatkowo wzrost komfortu rodzącej oraz redukcja stresu, co prowadzi do wzrostu satysfakcji przyszłej mamy.
Dzięki wyporności wody kobieta ma możliwość swobodnego poruszania się w wannie oraz zmianę pozycji. W związku z tym ma ona większą kontrolę nad przebiegającym porodem.
Ma również miejsce potencjalizacja postępu porodu: jego czas jest skrócony, szybciej rozwiera się szyjka macicy, występuje większa stymulacja czynności skurczowej. Zmniejsza się także częstotliwość niezbędnych interwencji medycznych w trakcie porodu.
Hydroterapia powoduje również optymalne obniżenie ciśnienia tętniczego u rodzącej oraz stymuluje przepływ krwi przez tętnice maciczne. U kobiet rodzących w wodzie stwierdzono mniejsze ryzyko pęknięcia krocza oraz rzadziej stosuje się jego nacięcie. A to dlatego, że ciepła woda pozytywnie wpływa na tkanki krocza. Zastosowanie immersji wodnej w I okresie porodu wpływa również na redukcję potrzebnych dawek leków przeciwbólowych oraz rozkurczowych w kolejnej fazie porodu.
Jak przebiega poród w wodzie?
Zarówno immersja wodna, jak i poród w wodzie muszą się odbywać w specjalnie do tego dostosowanej sali w szpitalu, którego personel ma doświadczenie i jest odpowiednio przeszkolony do stosowania takich metod naturalnego porodu.
Jest kilka bardzo istotnych aspektów, na które trzeba zwracać uwagę w przebiegu porodu w wodzie:
- Po pierwsze, temperatura wody powinna być ściśle regulowana. Musi być to ciepła woda, zbliżona do temperatury ciała kobiety, ale nie może przekraczać 37 stopni Celsjusza – groziłoby to hipertermią noworodka. Temperatura ciała kobiety również powinna być regularnie monitorowana.
- Po drugie, poziom wody powinien być na tyle wysoki, by podczas klęczenia lub siedzenia przyszłej mamy woda w całości pokrywała brzuch i by jej ciało zanurzone było maksymalnie do poziomu piersi.
- Po trzecie, jednorazowe zanurzenie w wodzie nie powinno przekraczać 30 minut. Trzeba także zwracać uwagę na czystość wody w wannie i dbać o jej częstą wymianę.
Ponadto – co najważniejsze – nieodzownym elementem porodu w wodzie jest monitorowanie akcji serca płodu za pomocą wodoodpornej sondy Doppler. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości, immersję wodną należy przerwać.
Jakie są wskazania do porodu w wodzie?
Choć immersja wodna i poród w wodzie to metody, które mogą zapewnić wiele korzyści dla przyszłej mamy, trzeba wziąć pod uwagę, że nie każda ciężarna może rodzić w ten sposób. Aby zagwarantować jak najwyższy poziom bezpieczeństwa porodu w wodzie, należy trzymać się pewnych zasad. Kobieta nie może mieć żadnych przeciwwskazań do porodu w wodzie, a ponadto musi spełniać poniższe warunki:
- ciąża musi być pojedyncza oraz niepowikłana;
- wiek ciążowy musi wynosić minimum 37 ukończonych tygodni;
- kobieta musi znajdować się w aktywnej fazie porodu, co oznacza, że szyjka musi być rozwarta na minimum 4 cm oraz powinna występować regularna czynność skurczowa;
- płód musi mieć prawidłową akcję serca;
- ciężarna musi być w dobrym stanie ogólnym;
- brak zespołu hiperstymulacji macicy.
Kiedy nie można rodzić w wodzie?
Poniżej przedstawiono główne przeciwwskazania do porodu w wodzie:
- złe ułożenie płodu, które uniemożliwia poród siłami natury,
- przedwczesne przedporodowe pęknięcie błon płodowych (PPROM),
- obecność gorączki u ciężarnej czy podejrzenie infekcji,
- otyłość II stopnia u przyszłej matki (BMI>35),
- obecność nadmiernego krwawienia z dróg rodnych,
- konieczność wspomagania porodu,
- stan po cesarskim cięciu,
- konieczność stałego monitorowania płodu,
- ciąża mnoga ,
- występowanie aktywnej opryszczki narządów płciowych,
- występowanie cukrzycy ciężarnych u matki lub makrosomii u dziecka (przeciwwskazanie do spędzenia drugiego okresu porodu w wodzie),
- choroby zakaźne czy nieleczone zakażenia pochwy u matki.
Czy poród w wodzie jest bezpieczny dla dziecka?
Urodzenie zdrowego noworodka bez żadnych komplikacji jest bez zwątpienia najważniejszym celem każdego porodu i powinno być zawsze brane pod uwagę na pierwszym miejscu. Jeśli chodzi o immersję wodną podczas I etapu porodu, to jest ona uważana za zdecydowanie bezpieczną metodę łagodzenia bólu okołoporodowego. Ewentualne wątpliwości zaczynają się pojawiać, gdy mówimy o porodzie w wodzie, gdy dziecko rzeczywiście przychodzi na świat w wodzie.
Potencjalne ryzyko związane z porodem w wodzie może obejmować, m.in.: hipertermię noworodka, pęknięcie pępowiny, infekcję czy krwawienie.
Jednak badania obserwacyjne oraz retrospektywne wskazują, że nie stwierdza się istotnych różnic w częstości występowania powikłań u noworodka u kobiet rodzących w wodzie i takich, których noworodki urodzone były konwencjonalnie.
Częstym pytanie które dręczy przyszłych rodziców brzmi: Czy dziecko może utonąć podczas porodu w wodzie? Na szczęście nie ma takiego ryzyka, gdyż noworodek, który się rodzi, wciąż otrzymuje tlen wraz z pępowiną matki. Dopiero po wynurzeniu się z wody i pierwszym kontakcie z powietrzem noworodek zaczyna oddychać powietrzem przez płuca. Takie mechanizmy chronią dziecko przed utonięciem.
Jak przygotować się do porodu w wodzie?
Pierwszym krokiem jest konsultacja z ginekologiem oraz położną, aby zdecydowali oni, czy ciężarna jest odpowiednią kandydatką do takiego rodzaju porodu oraz czy nie ma żadnych przeciwwskazań. Następnie trzeba znaleźć odpowiedni szpital, w którym jest możliwość przeprowadzenia immersji wodnej lub całego porodu w wodzie.
Czy w każdym szpitalu można rodzić w wodzie? Okazuje się, że nie. Nie wszystkie szpitale oferują możliwość porodu w wodzie.
W związku z tym, jeśli przyszła mama pragnie rodzić w wodzie, musi się zorientować, które szpitale w jej okolicy oferują taką opcję i zapoznać się z opiniami innych ciężarnych, które już tam rodziły.
Jaka jest cena porodu w wodzie? Jeśli poród będzie się odbywał w szpitalu publicznym, jest on wówczas finansowany z NFZ, tak jak i poród w sposób klasyczny.
Ponadto warto, by przyszła mama również samodzielnie przygotowała się do tego rodzaju porodu. Przechodząc specjalne kursy rodzenia w wodzie i korzystając ze szkoły rodzenia – w ten sposób zwiększy też własne poczucie bezpieczeństwa. Przed tym wyjątkowym dniem musi być jej także wytłumaczony cały przebieg porodu w wodzie przez personel medyczny w szpitalu.
