Skurcze porodowe – czym są, jak i gdzie bolą? Czy istnieje skala bólu porodowego?

Czym są skurcze porodowe?

Skurcze porodowe są efektem cyklicznej aktywności przygotowującego się do porodu mięśnia macicy. W prawidłowych warunkach tego rodzaju skurcze pojawiają się po 38. tygodniu ciąży, czyli w momencie, kiedy płód jest już gotowy do życia poza łonem matki. Skurcze porodowe powstają pod wpływem mechanizmów neurohormonalnych – głównie wzmożonego wydzielania oksytocyny oraz prostaglandyn – które zwiększają pobudliwość i synchroniczność pracy macicy.

Jak rozpoznać skurcze porodowe?

Czynność skurczowa macicy nasila się na kilkanaście godzin przed porodem. Jak wyglądają pierwsze skurcze porodowe? Początkowo skurcze mogą być przez ciężarną odczuwane jako napięcie lub ucisk w dolnej części brzucha i dolnym odcinku pleców, które pojawiają się i za chwilę zanikają, jednak z czasem skurcze porodowe stają się coraz bardziej rytmiczne, częstsze i nasilone. Na końcowym etapie I fazy porodu, która trwa od momentu rozpoczęcia się regularnej czynności skurczowej macicy do pełnego rozwarcia szyjki macicy, skurcze porodowe pojawiają się nawet co 2 min i trwają ok. 90 s.

Czy można przespać skurcze porodowe? Pierwsze skurcze porodowe, które nie są mocno nasilone i które pojawiają się co 15–40 min, da się przespać, jednak w miarę postępu porodu, skurcze stają się coraz bardziej bolesne, co uniemożliwia sen.

Jak wyglądają skurcze porodowe?

Kobiety, które rodziły, opisują skurcze porodowe w następujący sposób: „zaczynają się w górnej części brzucha i schodzą ku dołowi, ból często promieniuje do uda i pachwin oraz do lędźwiowo-krzyżowej części kręgosłupa”.

Dobrym sposobem na złagodzenie bólu porodowego są: ciepła kąpiel, ciepły prysznic, stonowana aktywność fizyczna (np. siedzenia na piłce), masaż pleców i przyjmowanie różnych pozycji ciała. Większość polskich szpitali dysponuje wyposażeniem, które może przynieść ulgę rodzącej.

Ile trwa poród od pierwszych skurczów?

Z medycznego punktu widzenia poród możemy podzielić na cztery etapy:

• Pierwszy etap porodu – trwa od rozpoczęcia się regularnej czynności skurczowej macicy i kończy się pełnym rozwarciem szyjki macicy.
• Drugi etap porodu – trwa od pełnego rozwarcia do urodzenia i odpępnienia dziecka.
• Trzeci etap porodu – ma związek z urodzeniem łożyska.
• Czwarty etap porodu – obejmuje pierwsze 2 godziny po porodzie.

U pierworódek cały poród może trwać od 10 do 16 godzin, a u wieloródek – do 9 godzin.

Skurcze porodowe a skurcze przepowiadające – jaka jest różnica?

Skurcze przepowiadające – zwane także skurczami Braxtona-Hicksa – są sposobem, w jaki organizm przygotowuje się do porodu. Mogą pojawić się już w II lub III trymestrze ciąży i są nieregularne oraz bezbolesne w porównaniu do skurczów porodowych.

Najczęściej skurcze przepowiadające są odczuwalne przez ciężarną jako lekkie napięcie w brzuchu, „stawianie się” brzucha. Nie prowadzą do rozwierania szyjki macicy, przez co nie wywołują porodu. Jak już wspomniano wcześniej, skurcze porodowe charakteryzuje:

• Regularność – na początku pojawiają się co kilkanaście-kilkadziesiąt minut, potem co kilka minut, a tuż przed porodem – nawet co 2 minuty.
• Intensywność – z czasem stają się bardziej nasilone i towarzyszy im ból, najczęściej w okolicy krzyżowej kręgosłupa.
• Celowość – powodują skracanie i rozwieranie się szyjki macicy, co umożliwia poród.

Skurcze porodowe a skurcze parte – jaka jest różnica?

Jak rozpoznać skurcze porodowe? Skurcze porodowe i skurcze parte różnią się swoją rolą i momentem występowania podczas porodu. Skurcze porodowe, które pojawiają się w I fazie porodu, mają na celu rozwieranie i skracanie szyjki macicy, aby przygotować kanał rodny na przejście dziecka. Skurcze parte zaczynają się w II fazie porodu, gdy szyjka macicy jest już całkowicie rozwarta. Są znacznie bardziej intensywne i powodują bezpośredni nacisk na dziecko, wypychając je przez kanał rodny.

Skurcze porodowe – kiedy jechać do szpitala?

Każdej kobiecie, która znajduje się w końcówce III trymestru ciąży, zależy na tym, by urodzić dziecko w bezpiecznych i komfortowych warunkach. Większość pań decyduje się na poród w wybranej wcześniej placówce medycznej. Skąd ciężarna ma wiedzieć, kiedy jechać do szpitala?

Inne oznaki zbliżającego się porodu, to:

• odejście wód płodowych (najczęściej zdarza się w szpitalu),
• niepokój lub emocjonalne podniecenie,
• brak apetytu,
• uderzenia gorąca,
• biegunka,
• ból w lędźwiowej części kręgosłupa.

Ciężarna powinna niezwłocznie udać się do szpitala, jeśli:

• skurcze porodowe występują co 7–10 min,
• odpłynęły wody płodowe,
• wody płodowe mają zielony kolor,
• pojawi się krwawienie z dróg rodnych.

Co ważne, powyższe okoliczności nie muszą zaistnieć jednocześnie – każdy z wymienionych wyżej powodów powinien skłonić ciężarną do szybkiej wizyty w szpitalu.

Co jeśli są skurcze, a nie ma rozwarcia?

Jeśli pomimo regularnej czynności skurczowej, szyjka macicy nie rozwiera się i nie skraca, stwierdza się brak postępu porodu. W takich przypadkach lekarz podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu, które może obejmować dożylne podanie oksytocyny lub cesarskie cięcie.

Czy istnieje skala bólu porodowego?

Ból podczas porodu jest subiektywnym odczuciem. Aby ułatwić pacjentkom klasyfikację dolegliwości bólowych, najczęściej stosuje się skalę od 1 do 10, gdzie:

• 1–3 oznacza łagodny ból.
• 4–6 to umiarkowany ból.
• 7–8 – ból silny.
• 9–10 to bardzo silny ból.

Bazując na tej skali, zespół medyczny może doradzić rodzącej najlepsze dla niej metody łagodzenia bólu porodowego.