Jedną z dróg zakończenia ciąży, obok porodu naturalnego, jest cięcie cesarskie. Cięcie cesarskie jest olbrzymim zabiegiem, który jest wykonywany w stanach zagrożenia zdrowia i życia zarówno matki jak i dziecka. Coraz częściej ciężarne decydują się na cesarskie cięcie na życzenie.
Cięcie cesarskie – wskazania, operacja i połóg
Spis treści
Wskazania do cięcia cesarskiego
Zanim kobieta zdecyduje się na poród drogą cięcia cesarskiego, powinna mieć świadomość jakie powikłania niesie ze sobą jej decyzja.
Jeżeli chodzi o wskazania, to można je podzielić na:
- planowe,
- życiowe,
- występujące w czasie porodu.
Do wskazań planowych można zaliczyć:
- łożysko przodujące,
- ciążę wielopłodową,
- nieprawidłową budowę miednicy kostnej,
- nieprawidłowe położenie płodu,
- stan przedrzucawkowy,
- choroby układowe matki,
- wady wzroku matki,
- zakażenie w obrębie pochwy, sromu,
- duży płód,
- ciążę po zapłodnieniu in vitro,
- przebyte operacje na mięśniu macicy.
Do wskazań występujących w czasie porodu zalicza się:
- patologie powodujące zagrożenie dla płodu/matki,
- objawy rozpoczynającego się zagrożenia dla płodu,
- niewspółmierność porodowa,
- brak postępu porodu.
Do wskazań życiowych zalicza się:
- wypadnięcie pępowiny,
- przedwczesne oddzielenie łożyska,
- zamartwica płodu,
- rzucawka u matki.
Wskazania do cc – video
Zdaniem eksperta
W Polsce aktualnie obowiązują Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań do cięcia cesarskiego. Decyzję o jego przeprowadzeniu podejmuje doświadczony położnik.
Wskazania do przeprowadzenia cięcia cesarskiego można podzielić na: 1. wskazania pilne (są to czynniki potencjalnie zagrażające życiu oraz zdrowiu matki i płodu): nieprawidłowe ułożenie główki, nieprawidłowe położenie płodu przy trwającej czynności skurczowej, zaburzenia w rozwieraniu szyjki macicy, ciężki stan przedrzucawkowy, czyli rozwój nadciśnienia tętniczego krwi, poród przedwczesny płodu, dla którego poród drogami rodnymi stanowi poważne ryzyko uszkodzenia lub śmierci; 2. wskazania naglące (to zaburzenia potencjalnie zagrażające życiu i zdrowiu matki oraz płodu, które powtarzają się w krótkich odstępach czasu): powtarzające się epizody zwolnienia czynności serca płodu, głębokie zwolnienie czynności serca płodu, niereagujące na leczenie zachowawcze; 3. wskazania nagłe, natychmiastowe (to zaburzenia płodowe lub matczyne występujące w sposób ciągły, które bezpośrednio zagrażają życiu i zdrowiu matki lub płodu): powtarzające się epizody zwolnienia czynności serca płodu, głębokie zwolnienie czynności serca płodu niereagujące na leczenie zachowawcze, wypadnięcie pępowiny, podejrzenie krwotoku wewnętrznego spowodowanego pęknięciem macicy, przedwczesne odklejenie łożyska, rzucawka, zagrażająca rzucawka, zaburzenia czynności serca płodu; 4. wskazania pozapołożnicze (ustalane indywidualnie dla każdej ciężarnej w zespole interdyscyplinarnym, tj. w uzgodnieniu ze specjalistami z różnych dziedzin medycyny): wskazania kardiologiczne, wskazania pulmonologiczne, wskazania okulistyczne, wskazania ortopedyczne, wskazania neurologiczne, wskazania psychiatryczne.
Powikłania po cięciu cesarskim
Do najczęstszych powikłań po cięciu cesarskim zalicza się:
- infekcje,
- krwotoki,
- uszkodzenie pęcherza moczowego,
- uszkodzenie jelit,
- zaburzenia krzepnięcia,
- powikłania anestezjologiczne,
- bóle głowy związane ze znieczuleniem regionalnym,
- zapalenie błony śluzowej macicy,
- zakażenia dróg moczowych,
- anemia,
- zapalenie płuc,
- zakrzepica,
- zatory,
- nietrzymanie moczu,
- problemy z laktacją,
- dolegliwości w miejscu blizny – trwające nawet kilka miesięcy,
- zrosty w macicy mogące utrudniać zajście w kolejne ciąże,
- możliwość wolniejszego wzbudzania instynktu macierzyńskiego.
Rodzaje znieczuleń przy cięciu cesarskim
Rodzaje znieczuleń stosowanych w czasie cięcia cesarskiego:
- regionalne - inaczej zwane znieczuleniem podpajęczynówkowym. Ten rodzaj znieczulenia pozwala na bezpośredni kontakt matki z dzieckiem. Niewątpliwą zaletą tej metody analgezji jest fakt, iż leki nie przenikają do krwi płodu;
- ogólne - ciężarna jest usypiana. Po uśpieniu matki musi nastąpić szybkie wydobycie dziecka, gdyż leki przenikają do krwi płodu. Mogąc one działać depresyjnie na układ oddechowy noworodka, dlatego jeśli to tylko możliwe, stosuje się znieczulenie regionalne.
Samopoczucie kobiety po cięciu cesarskim
Bezpośrednio po operacji dosyć częstym objawem jest odczuwanie nudności i wymiotów. Lekarz prowadzący przepisze leki zmniejszające uczucie dyskomfortu. Wiele kobiet odczuwa swędzenie skóry, co jest związane z podaniem w przestrzenie podpajęczynówkowe leków narkotycznych.
Poza sytuacjami, które mają miejsce po porodzie naturalnym, takimi jak: nawał pokarmowy, wahania nastroju, krwawienie z dróg rodnych, dodatkowo będzie jeszcze towarzyszył ból podbrzusza związany z operacją. Położnice po cięciu cesarskim zazwyczaj wychodzą do domu po 2 pełnych dobach pobytu w szpitalu. Natomiast czas, który potrzebują na zagojenie się ran mierzy się w tygodniach.
Leki przeciwbólowe w okresie poporodowym
Zazwyczaj anestezjolog zaleca przyjmowanie silnych leków przeciwbólowych w pierwszej dobie po zabiegu. Może być to morfina . W niektórych szpitalach nie jest ona podawana. Wiąże się to z tym, iż matki po operacji karmią dzieci, a morfina przenika wraz z mlekiem do ich organizmów. Zawsze należy zgłaszać potrzebę otrzymania leku. Leki narkotyczne powodują też spowolnienie pracy jelit. To prowadzi do zaparć, zatem też będą podawane czopki glicerynowe, które mają za zadanie zmiękczyć stolec. Jak tylko zaczyna odczuwać się dyskomfort związany z zabiegiem, należy poprosić o leki. Najlepszym rozwiązaniem jest przyjmowanie leków przeciwbólowych co 4 godziny.
Samopoczucie matki ma bowiem duże znaczenie, jeżeli chodzi o karmienie piersią a także o jej poruszanie się. Jeżeli podjęło się decyzję o karmieniu naturalny, to można rozpocząć już na oddziale położnictwa. Karmienie piersią po cięciu cesarskim może być prawdziwym wyzwaniem ze względu na rozległość zabiegu i ból z nim związany.
Połóg po cięciu cesarskim
Największe dolegliwości w połogu po cięciu cesarskim sprawiają rana brzucha i ból. W miejscu rany można odczuwać odrętwienie i bolesność. Blizna będzie opuchnięta oraz ciemniejsza niż skóra na ciele. Każdy dotyk czy ucisk w okolicy rany będzie związany z dużym bólem, ale z każdym dniem będzie coraz lepiej. W czasie kaszlu, kichania czy śmiechu dobrze jest przytrzymywać nacięte miejsce rękami lub poduszką.
Dwie godziny po operacji są czasem intensywnego nadzoru nad położnicą i dzieckiem. Położna będzie mierzyć ciśnienie, tętno, temperaturę co 15 minut. Również będzie obserwować krwawienie z dróg rodnych oraz obkurczanie się mięśnia macicy.
Jak każdej kobiecie po porodzie, tak i po cięciu cesarskim, odchodzą odchody połogowe, które noszą nazwę lochia. Zawierają one krew, bakterie, złuszczającą się tkankę jamy macicy. W pierwszych dniach są one żywo czerwone.
Podczas cięcia cesarskiego zakłada się do pęcherza moczowego cewnik. Czasami występuje obrzęk cewki moczowej, co może powodować trudności w oddawaniu moczu. Koniecznie ten fakt trzeba zgłosić położnej.Cewnik z pęcherza moczowego usuwany jest po zleceniu lekarskim, zazwyczaj po 12 godzinach po zabiegu. Ważne jest też częste chodzenie do toalety. Pełny pęcherz jest przeszkodą dla obkurczającej się macicy.
Jeżeli tylko lekarz zezwoli, będzie można pić i jeść. Oczywiście na początku są to sucharki i gorzka herbata. Trzeba pamiętać o diecie lekkostrawnej.
Może również towarzyszyć uczucie dyskomfortu i bólu związane z gazami i wzdęciami. Gazy gromadzą się w jelitach, które w czasie operacji zostały spowolnione przez działanie leków anestetycznych. Aby gazy zaczęły odchodzić warto się dużo ruszać. Pomoże to przywrócić prawidłową pracę jelit.
W między czasie warto też porobić ćwiczenia usprawniające krążenie krwi. Można pokręcić nogą w kostce, poruszać stopami i nogami. Pierwsze wstanie do toalety może wydawać się bardzo trudne ale trzeba pamiętać, że ruch poprawia krążenie a także pomaga usuwać skrzepy z macicy. Poprawia się też perystaltyka jelit. Dlatego warto dużo chodzić. Lepiej chodzić po zażyciu leków przeciwbólowych.
Macica obkurcza się nieco wolniej niż po porodzie fizjologicznym. Po znieczuleniu regionalnym powinno się leżeć płasko 8-10 godzin, natomiast po znieczuleniu ogólnym już po zaprzestaniu działania leków powinno się próbować obracać się na boki. Przy pierwszym wstaniu towarzyszy położna.
Ranę brzucha należy myć mydłem i wodą, osuszać i wietrzyć jak najczęściej. Jeżeli zauważy się ropno-krwawy wyciek z rany lub jej zaczerwienienie, należy powiadomić lekarza. Szwy usuwa się około 7 doby od operacji.
Po powrocie ze szpitala będzie potrzebna pomoc. W dalszym ciągu można przyjmować leki przeciwbólowe. Należy też dużo pić, aby zapobiegać zaparciom. Nie należy współżyć w okresie 6-8 tygodni po operacji. Należy prowadzić oszczędzający tryb życia.
Opublikowano: 05.02.2014;
aktualizacja: 15.06.2015
Oceń:
4.3
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Estera Chejda
Położna
W 2009 roku ukończyła Gdański Uniwersytet Medyczny (magister położnictwa). Od 2009 roku pracuje na sali porodowej w Szpitalu Specjalistycznym w Wejherowie. Poza pracą na sali porodowej prowadzi prywatną szkołę rodzenia. Ponadto ukończyła kurs specjalistyczny z pielęgniarstwa środowiskowo-rodzinnego oraz z pielęgniarstwa operacyjnego. W szpitalu asystuje również jako instrumentariuszka w czasie ginekologicznych zabiegów operacyjnych .
1
Komentarze i opinie (0)