Bezpośrednio po porodzie następuje u kobiety okres, który nazywamy połogiem. Jest to czas, w którym organizm świeżo upieczonej mamy stopniowo wraca do stanu sprzed ciąży. Zmiany hormonalne, anatomiczne, morfologiczne i czynnościowe cofają się, czemu towarzyszy szereg różnych objawów, takich jak np. odchody połogowe. Co to jest? Co trzeba wiedzieć o odchodach połogowych? Ile trwa połóg? Zaraz wszystko wyjaśnimy!
Odchody połogowe – czym są i jak wyglądają? Kolor i zapach odchodów poporodowych
Spis treści
- Kobieta w okresie połogu – na co trzeba się przygotować?
- Odchody połogowe – proces oczyszczania macicy z resztek tkanki łożyskowej i błon płodowych
- Odchody połogowe – jak wyglądają w pierwszym tygodniu?
- Odchody połogowe – jak wyglądają w trakcie całego połogu?
- Odchody poporodowe – niepokojące objawy
- Okres połogu – jak dbać o krocze?
Kobieta w okresie połogu – na co trzeba się przygotować?
Połóg to okres następujący bezpośrednio po porodzie, który trwa około sześciu tygodni. Jest to czas, w którym organizm kobiety wraca do stanu sprzed ciąży, a także adaptuje się do nowej roli – matki. W trakcie połogu dochodzi do regeneracji narządów rodnych, gojenia się ran poporodowych, stopniowego obkurczania się macicy do jej pierwotnych rozmiarów oraz do pełnego rozwinięcia się laktacji, co umożliwia rozpoczęcie karmienia piersią.
Połóg dzieli się na trzy fazy:
- połóg bezpośredni, czyli pierwsze 24 h po porodzie;
- połóg wczesny, czyli pierwszy tydzień po porodzie;
- połóg późny, który jest liczony do 6.-8. tygodnia po porodzie.
W pierwszych dniach po porodzie siłami natury lub cięciu cesarskim kobiecie towarzyszy obfite krwawienie z dróg rodnych, które jest wynikiem oczyszczania się mięśnia macicy. Pacjentka może w tym czasie odczuwać ból w podbrzuszu (skurcze macicy), dyskomfort oraz mieć obniżony nastrój. Jest to jednak zupełnie normalne zjawisko, na które trzeba się przygotować.
Obkurczanie się macicy a karmienie naturalne
Warto dodać, że skurcze macicy będą nasilać się przy karmieniu piersią. Dzieje się tak z powodu działania oksytocyny. Ssanie piersi stymuluje wypływ pokarmu i uwalnianie się oksytocyny do krwiobiegu matki. Hormon ten wywołuje skurcze macicy, które pomagają w obkurczaniu się tego mięśnia do jego normalnych rozmiarów po porodzie. Proces ten jest ważny, ponieważ pomaga w redukcji krwawienia poporodowego, przyspiesza eliminację odchodów połogowych oraz zapobiega nadmiernemu krwawieniu z miejsca, gdzie było przytwierdzone łożysko.
Odchody połogowe – proces oczyszczania macicy z resztek tkanki łożyskowej i błon płodowych
Odchody połogowe (łac. lochia) to wydzielina, która wydostaje się z jamy macicy przez pochwę. Ma ona postać krwi zmieszanej ze śluzem oraz fragmentami tkanek płodowych. Wydzielina ta występuje u kobiet niezależnie od sposobu zakończenia ciąży – krwawienie ma miejsce zarówno u pacjentek po porodzie naturalnym, jak i cesarskim cięciu.
Odchody połogowe pojawiają się zaraz po porodzie i są nieodzowną częścią procesu regeneracji macicy. Po oddzieleniu się łożyska powstaje w niej rana, która potrzebuje trochę czasu, żeby się zasklepić. Skurcze macicy pomagają w wydaleniu resztek tkanek, co przyspiesza powrót tego mięśnia do pierwotnych rozmiarów. W okresie połogu zarówno położna, jak i pacjentka kontrolują stan odchodów połogowych. Ich kolor, ilość i zapach świadczą o tym, czy połóg przebiega prawidłowo.
Odchody połogowe – jak wyglądają w pierwszym tygodniu?
Bezpośrednio po porodzie odchody połogowe mają intensywnie czerwony kolor, który przywodzi na myśl zwykłe krwawienie menstruacyjne. W wydzielinie można zaobserwować skrzepy i jest to prawidłowy objaw. Krwawienie jest dość obfite, choć w dużej mierze jest to cecha indywidualna. Ilość wydzieliny nie powinna jednak przekraczać 500 ml na dobę.
Z racji obfitego krwawienia pacjentkom zaleca się noszenie specjalnych wkładek poporodowych. Są one większe i bardziej chłonne niż tradycyjne podpaski. Dobrze sprawdzają się także wkładki wykonane z ligniny, które zazwyczaj są dostępne na oddziałach położniczych. Wkładkę należy wymieniać co 3 godziny.
Zapach odchodów poporodowych w pierwszym etapie połogu powinien być lekko słodkawy, metaliczny – charakterystyczny dla krwi. Nie powinien być jednak przykry i odpychający.
Odchody połogowe – jak wyglądają w trakcie całego połogu?
W przeciągu kolejnych dni po porodzie odchody połogowe zmieniają swoją barwę i konsystencję. Z krwistoczerwonych stają się bladoróżowe lub brązowawe, co wskazuje na zmniejszenie ilości świeżej krwi. Wydzielina zawiera za to więcej śluzu, a jej ilość stopniowo maleje.
W trzecim lub czwartym tygodniu po porodzie odchody połogowe przybierają żółtawy lub białawy odcień, są bardziej kremowe lub śluzowate. Mają też łagodną woń, która nie kojarzy się z niczym nieprzyjemnym. Wydzielina zanika pod koniec połogu.
Odchody poporodowe – niepokojące objawy
Wspomnieliśmy już, że obserwacja odchodów połogowych dostarcza personelowi medycznemu cennych informacji o zdrowiu pacjentki po porodzie. Jakie objawy powinny zaniepokoić zarówno położną, jak i młodą mamę? Są to:
- nasilenie krwawienia – obfite krwawienie po porodzie jest normalne, jednak jeżeli po początkowym zmniejszeniu się intensywności wydzieliny, nagle znów stanie się ona bardzo obfita, możemy mieć do czynienia z krwotokiem i jest to sytuacja wymagająca natychmiastowej interwencji medycznej;
- duże skrzepy krwi w wydzielinie – jeśli są one większe niż piłeczka golfowa, mogą wskazywać na nieprawidłowości w obkurczaniu się mięśnia macicy,
- nieprzyjemny zapach odchodów połogowych – zgniły lub rybi zapach wydzieliny może być objawem infekcji dróg rodnych;
- zmiana koloru odchodów połogowych – jeśli połóg przebiega normalnie, odchody zmieniają kolor z czerwonego na różowy/brązowy aż do białawo-żółtego. Jeżeli po kilku dniach wydzielina powróci do intensywnie czerwonego koloru, może to być oznaką niedostatecznego obkurczania się macicy lub ponownego krwawienia;
- silny ból brzucha – obkurczanie się macicy daje odczucie podobne do skurczów menstruacyjnych. Jeżeli ból brzucha w połogu jest dużo silniejszy, powinien być powodem do niepokoju, zwłaszcza gdy towarzyszy mu gorączka i dreszcze;
- ilość odchodów połogowych nie maleje po kilku dniach – jeśli ilość odchodów nie zmniejsza się zgodnie z oczekiwaniami lub wręcz zwiększa się, może to wskazywać na nieprawidłowości w procesie gojenia się macicy.
Monitorowanie odchodów połogowych i zwracanie uwagi na wymienione wyżej objawy jest jednym z warunków wczesnego wykrycia potencjalnych powikłań poporodowych.
Okres połogu – jak dbać o krocze?
Kobiety z raną krocza powinny szczególnie dbać o higienę w połogu i regularnie podmywać się po każdej wizycie w toalecie, a następnie delikatnie osuszyć okolice intymne jednorazowym ręcznikiem papierowym. Ważne jest także wietrzenie krocza, co przyspiesza gojenie się rany (np. po pęknięciu lub nacięciu krocza).
Zaleca się także rezygnację z długich kąpieli na rzecz szybkiego prysznica, co minimalizuje ryzyko infekcji. Wskazana jest za to umiarkowana aktywność ruchowa. W pierwszych dniach po porodzie warto zaopatrzyć się w specjalne wkładki poporodowe oraz majtki poporodowe z siateczką. Nie powinny one jednak uciskać ran poporodowych po cięciu cesarskim. O wszystkich niepokojących objawach w czasie połogu należy informować lekarza ginekologa.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Bręborowicz G., Położnictwo i Ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2015, t.I, str. 355-402; 464-478;
- Sipiński A. i współautorzy, Problemy w połogu fizjologicznym, Opieka w położnictwie, Wydawnictwo Naukowe, 2012, str. 222-226;
- https://szpital.ujastek.pl/blogosfera/odchody-pologowe-jaki-maja-kolor-i-zapach-kiedy-udac-sie-do-lekarza.
Opublikowano: 05.06.2024;
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
1
Komentarze i opinie (0)