Citalopram – co to jest?
Citalopram jest klasyfikowany jako selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny, tzw. SSRI. Citalopram wiąże się z cząsteczkami transportera wychwytu zwrotnego, zapobiegając ponownemu wychwytowi i następczej degradacji serotoniny. Citalopram jest najczęściej stosowany w leczeniu depresji.
Depresja i zaburzenia lękowe związane są ze zmniejszonym poziomem amin w mózgu, takich jak serotonina. Selektywne inhibitory wychwytu serotoniny przywracają prawidłowy poziomy tej aminy w przestrzeni między neuronami. Dzięki temu wzrasta stężenie serotoniny w szczelinie synaptycznej. Uważa się, że to działanie SSRI przyczynia się do złagodzenia objawów depresji i innych zaburzeń.
Citalopram – działanie i zastosowanie
Citalopram jest stosowany głównie w leczeniu schorzeń takich jak:
- depresja,
- profilaktyka nawrotów zaburzeń depresyjnych,
- lęki napadowe (nerwica lękowa),
- zaburzenia obsesyjno-kompulsywne,
- fobie społeczne,
- zespół depresyjny w wieku podeszłym.
Podjęto również próby wykorzystania citalopramu w leczeniu zaburzeń jedzenia – anoreksji i bulimii. Wyniki badań pokazały, że po 8 tygodniach stosowania citalopramu w obu chorobach zauważono poprawę w zakresie nastroju oraz satysfakcji z własnego wyglądu, a także zmniejszenie epizodów napadowego objadania się.
Citalopram był również testowany jako lek na uzależnienie alkoholowe. Stwierdzono, że podawanie go w dawce 40 mg/dobę osobom we wczesnej fazie choroby alkoholowej powoduje zmniejszenie ilości wypijanego alkoholu i wydłużenie okresu abstynencji.
Citalopram – preparaty i dawkowanie
Citalopram występuje w postaci tabletek. Na rynku jest obecnych wiele preparatów mających w swoim składzie lek citalopram, np.: Aurex, Citabax, Cital, Citaxin, Citronil w dawce 10 mg, 20 mg oraz 40 mg. Nie są dostępne bez recepty. Zamienniki citalopramu różnią się między sobą ceną o kilka/kilkanaście. Cena najtańszego leku mieści się w granicach 12 zł.
Minimalna skuteczna dawka citalopramu wynosi 20 mg, zażywana raz dziennie rano lub wieczorem. Od tej dawki powinno się rozpoczynać leczenie. W przypadku ciężkiej depresji z objawami melancholii dawka musi być zwiększona do 40 mg. W zależności od indywidualnej reakcji pacjenta, maksymalna dawka wynosi 60 mg dziennie.
Przeczytaj również:
Escitalopram – wskazania, działanie, skutki uboczne
Zgodnie z charakterystyką produktu leczniczego (ChPL), w przypadku leczenia zaburzeń lękowych z napadami lęku dawka początkowa to 10 mg na dobę przez pierwszy tydzień. Następnie zwiększana jest do 20–30 mg dziennie.
Tak jak w przypadku stosowania leków z grupy SSRI, należy zachować ostrożność na początku przyjmowania leku. Może pojawić się nasilenie myśli samobójczych, lęk.
Pacjenci często pytają, kiedy lek zaczyna działać. Pierwsze efekty stosowania citalopramu można obserwować już po 2–3 tygodniach od zażycia pierwszej dawki. Spożywanie pokarmu nie ma wpływu na działanie citalopramu. Lek jest dobrze tolerowany przez osoby starsze. Nie należy go jednak stosować u dzieci i młodzieży.
Citalopram – skutki uboczne i interakcje
Wśród leków w swojej grupie citalopramcharakteryzuje się dość niskim odsetkiem stwierdzonych działań niepożądanych. Najczęściej występującymi skutkami ubocznymi: są nudności i wymioty, potliwość, ból głowy i suchość w jamie ustnej, zaburzenia snu, zmniejszenie łaknienia. Mają one zazwyczaj charakter łagodny i ustępują po jakimś czasie. Dłużej utrzymuje się obniżenie wydzielania śliny i potliwość.
Nie zaleca się picia alkoholu w czasie stosowania leków z grupy SSRI. Badania kliniczne nie wykazały jednak niepożądanych interakcji farmakodynamicznych citalopram a alkohol.
Przeczytaj również:
Nerwica lękowa – przyczyny, objawy i leczenie nerwicy lękowej
Tabletki antydepresyjne citalopram mają niskie ryzyko wystąpienia interakcji międzylekowych. Citalopram wchodzi w interakcje z lekami wpływającymi na układ serotoninergiczny. Przeciwwskazane jest jego stosowanie łącznie z lekami z grupy inhibitorów monoaminooksydazy (IMAO) (moklobemid) – z powodu możliwości wystąpienia zespołu serotoninowego. Podobnie jest przy łączeniu go z innymi SSRI.
Przyjęcie więcej niż dwóch leków z tej grupy zwiększa aktywność serotoniny, czego objawami są: nadpobudliwość nerwowo-mięśniowa, wzrost temperatury ciała, pocenie się oraz zaburzenia świadomości. Brak interwencji lekarskiej w takiej sytuacji może doprowadzić do śmierci. Należy unikać łączenia citalopramu z fenfluraminą, a także przestrzega się przed jednoczesnym stosowaniem citalopramu z sumatriptanem.
Przeciwwskazaniem do stosowania jest ciąża. Citalopram przenika również do mleka matki, dlatego zaleca się przerwanie karmienia piersią w przypadku leczenia citalopramem.
Przeciwwskazane jest również stosowanie cytalopramu w skojarzeniu z produktami
leczniczymi wydłużającymi odstęp QT, takimi, jak:
- leki przeciwarytmiczne,
- leki przeciwpsychotyczne (np. pochodne fenotiazyny, pimozyd, haloperydol),
- trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne,
- niektóre leki przeciwdrobnoustrojowe (np. sparfloksacyna, moksyfloksacyna, erytromycyna podawana dożylnie, pentamidyna, leki przeciwmalaryczne,zwłaszcza halofantryna),
- niektóre leki przeciwhistaminowe (astemizol, mizolastyna).
Przed zastosowaniem Citalopramu należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.
Citalopram – bezpieczeństwo stosowania
Leki z citalopramem, jak np. Cital w dawce 20 mg w opinii pacjentów są skutecznymi lekami. Różnią się znacznie od trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, które powodują tycie. Farmakoterapia jest bezpieczna, a efekty widoczne są szybko.
Duże badania porównawcze pokazały, że u dorosłych chorych w ostrej fazie depresyjnej citalopram ustępuje w leczeniu jedynie substancjom takim, jak paroksetyna i reboksetyna.
Specjaliści z dziedziny psychiatrii zalecają na początku leczenia lub przy zmianie dawki leku obserwację chorego. Do czasu ustąpienia choroby osoby z depresją mogą mieć myśli samobójcze. Każda zmiana nastroju, nietypowe zachowanie budzące podejrzenia osób z otoczenia chorego, powinny być zgłoszone jak najszybciej lekarzowi prowadzącemu.
Citalopram należy odstawiać stopniowo, po konsultacji z lekarzem, podobnie jak inne leki SSRI.
Leczenie depresji, oprócz stosowania leków, dobrze jest poprzeć psychoterapią. Takie połączenie daje najlepsze efekty.
Przeczytaj również:
Fluoksetyna – działanie i skuteczność. W jakich chorobach się ją stosuje?
Citalopram – opinie pacjentów
Poniższe relacje pochodzą z forów internetowych i odzwierciedlają subiektywne doświadczenia pacjentów. Nie zastępują one konsultacji medycznej – zmianę dawki czy decyzję o kontynuacji terapii zawsze należy omawiać z lekarzem.
Citalopram to lek z grupy SSRI (selektywnych inhibitorów wychwytu serotoniny). Stosowany jest głównie w leczeniu depresji, często także w zaburzeniach lękowych i stanach mieszanych (lęk + depresja). Użytkownicy często sięgają po citalopram, gdy inne leki SSRI nie przynoszą spodziewanej poprawy lub gdy lekarz decyduje o zmianie leku na „bardziej łagodny”.
Skuteczność i przebieg działania
-
Na portalu Drugs.com citalopram uzyskuje średnią ocenę 7,4/10, z około 65% recenzji pozytywnych i 16% negatywnych.
-
Na WebMD użytkownicy dzielą się skrajnie różnymi doświadczeniami – część pisze, że lek „zmienił ich życie”, pozwolił wyjść z ciężkiego stanu, dając spokój i równowagę emocjonalną.
-
Inni z kolei relacjonują, że lek pomógł bardziej w sferze lęku niż samej depresji, choć nie u wszystkich uzyskał pełną poprawę.
-
Zdarzają się też opinie negatywne: uczucie zobojętnienia („jak zombie”), silniejsze pogorszenie nastroju, myśli samobójcze, brak energii.
-
W przypadku przywracania dawki po przerwie, niektórzy użytkownicy piszą, że działanie było mniej korzystne, lub że doświadczają poważnych działań ubocznych po ponownym rozpoczęciu.
Wiele osób ostrzega, że początki terapii bywają bardzo trudne, a działania uboczne bywają uciążliwe – są oni zdania, że konieczne jest dać lekowi czas i wytrzymać trudny okres adaptacji.
Seksualne skutki uboczne (obniżone libido etc.) są często traktowane jako cena, którą wielu akceptuje – choć dla niektórych stanowiły istotną barierę w kontynuacji terapii.
Pacjenci ostrzegają przed szybkim redukowaniem dawki i podkreślają znaczenie stopniowego taperingu (zmniejszania dawki), by minimalizować objawy odstawienne i ryzyko nawrotu objawów. Niektórzy pacjenci są sceptyczni co do długoletniego stosowania leków, obawiając się skutków ubocznych i „uzależnienia fizjologicznego” – dlatego wiele relacji dotyczy właśnie doświadczeń z odstawianiem.
współpraca: redakcja Wylecz.to
