Kiedy iwermektyna została odkryta pod koniec lat 70., stała się lekiem prawdziwie rewolucyjnym, bezprecedensowym pod wieloma względami. Był to pierwszy na świecie środek endektocydowy, prekursor zupełnie nowej klasy środków przeciwpasożytniczych, silnie działających przeciwko szerokiej gamie wewnętrznych i zewnętrznych nicieni i stawonogów. Iwermektyna okazała się jeszcze bardziej „cudownym lekiem” w zakresie zdrowia ludzkiego, poprawiając odżywianie, ogólny stan zdrowia i samopoczucie miliardów ludzi na całym świecie, odkąd po raz pierwszy zastosowano ją w leczeniu onchocerkozy (ślepoty rzecznej) u ludzi w 1988 r.
Iwermektyna – właściwości, sposób działania, skutki uboczne
Iwermektyna – czym jest?
Iwermektyna to lek stosowany w leczeniu chorób pasożytniczych, który można podawać doustnie, miejscowo oraz podskórnie (u zwierząt). Iwermektyna działa poprzez zakłócanie funkcji nerwowych i mięśniowych pasożytów. Lek wiąże się z kanałami chlorkowymi bramkowanymi glutaminianem, wspólnymi dla komórek nerwowych i mięśniowych bezkręgowców. Prowadzi to do zwiększenia przepuszczalności błony komórkowej, zwiększenia przepływu jonów chlorkowych, a następnie paraliżu i neutralizowaniu pasożytów. Ponadto, iwermektyna wykazuje działanie przeciwzapalne poprzez zmniejszanie cytokin prozapalnych.
Czytaj również: Neurovit – działanie, wskazania i przeciwwskazania, skutki uboczne
Iwermektyna – zastosowanie
Iwermektyna jest zatwierdzona do stosowania u ludzi w terapii infekcji wywołanych przez niektóre pasożytnicze robaki i wszy głowowe oraz leczeniu trądziku różowatego. Iwermektyna zrewolucjonizowała leczenie niektórych rzadkich infekcji pasożytniczych u ludzi, w tym „ślepoty rzecznej” – choroby tropikalnej rozprzestrzenianej przez maleńkie robaki przenoszone przez czarne muchy, które atakują rogówkę. Iwermektyna stosowana jest również w leczeniu takich chorób jak:
- świerzb skórny;
- włosogłówczyca;
- filarioza limfatyczna (choroba krwi) wywołana zakażeniem niedojrzałymi formami pasożyta o nazwie Wuchereria bancrofti;
- węgorzyca ( strongyloidoza, choroba przewodu pokarmowego wywołana przez pasożyta o nazwie Strongyloides stercoralis;
- infekcje wywołane przez Loa Loa.
Przeczytaj też: Poltram Combo – co to za lek?
Skuteczność iwermektyny w leczeniu COVID-19
Biorąc pod uwagę sukces iwermektyny w zwalczaniu pasożytów, naukowcy zaczęli przyglądać się jej skuteczności w leczeniu wirusów, w tym wirusa SARS-CoV-2. Pod koniec 2020 roku obiegła internet informacja, że iwermektyna jest skuteczna w leczeniu zakażenia koronawirusem, co poskutkowało masowym przyjmowaniem tego leku przez ludzi na całym świecie. Ani weterynaryjne, ani ludzkie wersje iwermektyny nie zostały uznane za bezpieczne lub skuteczne w leczeniu lub zapobieganiu zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Nawet producent leków wydał oświadczenie, że iwermektyny nie należy stosować w przypadku COVID-19.
Czytaj również: Nifuroksazyd – wskazania, dawkowanie. Jak stosować, po jakim czasie działa?
Iwermektyna – możliwe skutki uboczne i działania niepożądane
W oparciu o kartę bezpieczeństwa leku dla iwermektyny działania niepożądane są rzadkie. Przy stosowaniu iwermektyny możliwe są jednak następujące działania niepożądane:
- zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych;
- reakcje alergiczne;
- kontaktowe zapalenie skóry, podrażnienie skóry, obrzęk twarzy (w przypadku stosowania na zmienioną chorobowo skórę);
- choroby wątroby, w tym ostre zapalenie wątroby;
- hipereozynofilia;
- krew w moczu;
- świąd, pieczenie skóry, suchość skóry – u osób ze świerzbem;
- uczucie osłabienie, utrata apetytu, bóle brzucha, zaparcia, leukopenia – u osób z jelitową strongyloidozą;
- gorączka, ból głowy, bóle mięśni, bóle stawów, kaszel, zawroty głowy – u osób z mikrofilaremią spowodowaną filariozą limfatyczną;
- nieprawidłowa czynność mózgu, ból pleców, szyi, zaczerwienienie oczu, krwawienie w białkach oczu, obrzęk powiek – u osób z ciężką infekcją wywołaną przez Loa loa;
- gorączka, nudności, wymioty, obrzęk węzłów chłonnych – u osób zakażonych przez Onchocerca volvulus, który powoduje ślepotę rzeczną.
Iwermektyna – bezpieczeństwo stosowania, przeciwwskazania i środki ostrożności
Iwermektyna jeśli jest stosowana zgodnie z zaleceniami lekarza, jest lekiem stosunkowo bezpiecznym, rzadko wywołującym poważne skutki uboczne. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania iwermektyny jest uczulenie na iwermektynę lub jakikolwiek inny składnik leku.
Iwermektyna jest przeciwwskazana także u dzieci poniżej 5 roku życia lub ważących mniej niż 15 kilogramów. Szczególną ostrożność podczas przyjmowania iwermektyny powinny zachować również osoby ze zmniejszoną odpornością oraz chorobami wątroby lub nerek.
Nie ma dowodów naukowych na to, że iwermektyna wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów, jednak stosowanie iwermektyny może powodować nadmierną senność i/lub zawroty głowy, co może wpływać na sprawność psychomotoryczną.
Czytaj również: Tramadol – co to jest? Właściwości, zastosowanie, gdzie kupić?
Iwermektyna a ciąża i karmienie piersią
Iwermektyna nie powinna być przyjmowana przez kobiety w ciąży oraz w okresie karmienia piersią, gdyż przenika do mleka kobiecego, chyba, że lekarz zalecił inaczej.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Crump, A., & Omura, S. (2011). Ivermectin,‘wonder drug’from Japan: the human use perspective. Proceedings of the Japan academy, Series B , 87 (2), 13-28., https://www.jstage.jst.go.jp/article/pjab/87/2/87_2_13/_article/-char/ja/ ;
- Posela, ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika, https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/43240/leaflet;
- Dermatologia praktyczna, Miejscowa iwermektyna w leczeniu trądziku różowatego, https://www.dermatologia-praktyczna.pl/a2048/Miejscowa-iwermektyna-w-terapii-tradziku-rozowatego.html/m288.
Aleksandra Słupczyńska
lekarz
Absolwentka kierunku lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Redaktorka artykułów medycznych z wieloletnim doświadczeniem. Główne zainteresowania medyczne to ginekologia i położnictwo oraz psychiatria. Swoje pasje naukowe rozwija uczestnicząc w licznych konferencjach naukowych i szkoleniach. Prywatnie miłośniczka fotografii, włoskiej kuchni i podróży.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 14.02.2023
opublikowany 14.03.2024