Do zabiegu operacji przegrody nosowej kwalifikuje lekarz laryngolog. Zabieg jest wykonywany w przeważającej liczbie przypadków w znieczuleniu ogólnym. Sama operacja przegrody nosowej trwa zazwyczaj około godziny (możliwa jest w ramach NFZ, jak i prywatnie), a pobyt w szpitalu – około trzech dni. Jakie są wskazania do septoplastyki?
Operacja przegrody nosowej (septoplastyka) – wskazania, przeciwwskazania, efekty, powikłania, cena
Spis treści
- Czym jest skrzywienie przegrody nosowej?
- Wskazania do przeprowadzenia zabiegu septoplastyki nosa
- Plastyka przegrody nosa – przeciwwskazania
- Rodzaje operacji przegrody nosowej
- Jak wygląda septoplastyka endoskopowa?
- Operacja przegrody nosowej – postępowanie po zabiegu
- Powikłania po operacji przegrody nosowej
- Efekty operacji przegrody nosowej
Czym jest skrzywienie przegrody nosowej?
Przegroda nosowa przedziela przegrodę nosową na dwie części – lewą i prawą. Jej skrzywienie to dość częsta przypadłość u osób dorosłych, najczęściej wynikająca z urazów mechanicznych. Może też być wrodzona i powstać w okresie życia płodowego.
Nie u każdego pacjenta krzywa przegroda nosowa będzie wskazaniem do leczenia operacyjnego (septoplastyki). Najczęstszymi wskazaniami do operacji przegrody nosa są: upośledzenie oddychania nosem (zwłaszcza całkowite), częste bóle głowy i częste zapalenia zatok.
Wskazania do przeprowadzenia zabiegu septoplastyki nosa
Skrzywienie przegrody nosa jest problemem, który nie tylko upośledza drożność nosa, ale także zmienia jego zewnętrzny wygląd. Jak wspomnieliśmy, przyczyną krzywej przegrody nosa mogą być wady rozwojowe oraz urazy nosa w każdym wieku (również podczas porodu, w czasie przechodzenia przez kanał rodny).
Niewielkie skrzywienia występują nawet u ponad połowy populacji, ale u części osób są one tak duże, że wymagają leczenia operacyjnego. Dlaczego?
Skrzywienie przegrody daje takie dolegliwości, jak:
- nawracające infekcje układu oddechowego, w tym zatok,
- częste zapalenia nosa,
- wysiękowe zapalenie ucha,
- ciągłe uczucie zatkania nosa,
- bóle głowy,
- krwawienie z nosa,
- bezdech senny,
- uczucie przewlekłego zmęczenia (1, 2).
Jeśli występują takie objawy, należy udać się do lekarza laryngologa (jeśli wizyta jest w ramach NFZ, potrzebne jest skierowanie), który wykona badanie jamy nosowej i jamy ustnej, stwierdzając, czy istnieją wskazania do operacji przegrody nosa.
Do wskazań operacyjnych zalicza się:
- ciężką niedrożność nosa,
- nos siodłowy,
- złamanie przegrody nosa,
- zwężenie przedsionka nosa.
Ważne, aby podczas kwalifikacji do operacji przegrody nosowej wykluczyć inne przyczyny niedrożności nosa, niezwiązane z krzywą przegrodą, np. alergiczny nieżyt nosa czy inne choroby zatok, ponieważ w takich przypadkach operacja będzie nieskuteczna.
Lekarz laryngolog w przypadku zakwalifikowania do zabiegu wyjaśni, na czym polega operacja przegrody nosa, ile trwa operacja przegrody nosowej i jakie objawy najczęściej obserwuje się po zabiegu. Warto zadać lekarzowi pytania, aby mieć pewność, że warto decydować się na zabieg.
Plastyka przegrody nosa – przeciwwskazania
Przeciwwskazania do operacji nie są liczne i obejmują najczęściej:
- zaburzenia krzepliwości krwi (zwłaszcza do operacji w znieczuleniu ogólnym),
- zmiany zanikowe błony śluzowej wywołane poprzednimi operacjami,
- ostry naczynioruchowy nieżyt błony śluzowej (3).
Ewentualne przeciwwskazania do zabiegu to: zaburzenia krzepliwości krwi, uczulenie na środki znieczulające i leki przeciwbólowe.
Przed zabiegiem konieczna jest konsultacja anestezjologiczna – anestezjolog zbierze wywiad odnośnie chorób przewlekłych i przyjmowanych leków, zbada pacjenta i ustali, czy zabieg może odbyć się w znieczuleniu ogólnym.
Rodzaje operacji przegrody nosowej
Stosuje się przeważnie dwie metody operacji przegrody nosowej:
- metoda Kiliana (resekcja podśluzówkowa),
- metoda Cottle'a (stosowana jest częściej).
Pierwsza z nich polega na na usunięciu chrzęstnych i kostnych elementów ze środka przegrody nosa, ale niestety wadą tej metody jest to, że nie pozwala na uwidocznienie skrzywienia w obramowaniu chrzęstnym.
Korekta przegrody nosowej metodą Cottle'a jest dużo bardziej dokładna, zatem jest stosowana jako podstawowa. Pozwala na całkowite uwidocznienie szkieletu przegrody nosa, w tym także obramowania chrzęstnego.
Po operacji przegrody nosowej konieczne jest założenie opatrunku w postaci tamponady przedniej na około 48 godzin.
Jak wygląda septoplastyka endoskopowa?
W literaturze opisano wiele rodzajów operacji przegrody nosowej, jednak na dziś największe znaczenie ma endoskopowa plastyka przegrody nosa (septoplastyka endoskopowa). Zabieg ten wiąże się z częściową resekcją, modelowaniem oraz repozycją zdeformowanych struktur chrzęstno-kostnych. Najczęściej wykonuje się go w znieczuleniu ogólnym.
Pacjent zostaje unieruchomiony i przygotowywany przez personel medyczny dokładnie tak, jak w zabiegach endoskopowych w obrębie zatok przynosowych. Do jamy nosowej wkłada się gaziki nasączone 2 ml 10 % roztworu kokainy i 3 ml soli fizjologicznej zaraz po indukcji znieczulenia ogólnego.
W dalszym etapie za pomocą instrumentów endoskopowych bada się miejsce i nasilenie (odchylenie) skrzywienia przegrody nosowej. W dalszej kolejności wstrzykuje się pod ochrzęstną chrząstki przegrody nosa mieszaninę 1 % roztworu lignokainy z 0,001 % roztworem adrenaliny. Następnie prowadzi się pionową linię cięcia do przodu od punktu maksymalnego odchylenia po wypukłej stronie skrzywionej przegrody. Za pomocą narzędzi chirurgicznych unosi się błonę śluzową wraz z ochrzęstną, co daje nam wgląd do skrzywionej chrząstki przegrody nosa. Wolne „płatki” błony śluzowej i ochrzęstnej odchyla się w przeciwległych kierunkach, prostopadle do linii cięcia, co makroskopowo może przypominać otwartą książkę. W tym momencie cały skrzywiony fragment przegrody jest widoczny bardzo wyraźnie, co pozwala na jego dokładną i wnikliwą ocenę.
Skrzywiony fragment chrząstki przegrody nosa jest zazwyczaj usuwany, a następnie wkładany do specjalnej „prasy”. Urządzenie to ściskając (miażdżąc) tkankę chrzęstną powoduje, że wycięty fragment traci „pamięć kształtu” oraz staje się bardziej plastyczny. Usunięty i sprasowany fragment chrząstki przegrody nosowej wstawia się w miejsce powstałego ubytku. Odchylone płatki błony śluzowej i ochrzęstnej zszywa się:
- za pomocą cienkich wchłanialnych szwów, po których nie ma śladu już 7 dni po wykonaniu zabiegu;
- za pomocą szwów niewchłanialnych, które należy usunąć w gabinecie laryngologicznym po upływie około tygodnia.
Operacja przegrody nosowej – postępowanie po zabiegu
Przez okres jednej doby po zabiegu operacyjnym w nosie utrzymywane są specjalne tampony – mają one zapobiegać krwawieniom pozabiegowym. W tym czasie pacjent może oddychać tylko i wyłącznie przez usta. Najczęściej pacjent stosuje wtedy dodatkowo środki przeciwbólowe, mające na celu złagodzenie dyskomfortu i zmniejszenie bólu pooperacyjnego.
Zabieg endoskopowej septoplastyki można wykonać w ramach tzw. chirurgii jednego dnia – pacjent jest przyjmowany i wypisywany z oddziału w ciągu 24 godzin. Czas trwania samego zabiegu waha się w granicach od 45 minut do 1,5 godzin, w zależności od stopnia skrzywienia przegrody nosowej oraz wprawy i umiejętności operującego.
W nosie umiejscawia się również na okres kilkunastu dni specjalnie skonstruowane płytki stabilizujące, które wykonane są z obojętnego dla organizmu tworzywa. Podtrzymują one wymodelowaną wcześniej chrząstkę we właściwej pozycji. Co więcej, ich zastosowanie wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka powikłań w postaci wytworzenia się zrostów między małżowinami nosowymi, a naprawioną podczas zabiegu przegrodą nosową.
Pacjent po upływie tygodnia właściwie nie odczuwa już żadnych dolegliwości, czy dyskomfortu związanego z przebytą operacją.
Powikłania po operacji przegrody nosowej
Septoplastyka, jak każda operacja, może prowadzić do powikłań – najczęściej obserwuje się je w przypadku niedostatecznego unieruchomienia przegrody chrzęstnej. Po przeprowadzeniu zabiegu czasem obserwuje się takie :
- ból nosa,
- ropień przegrody nosa,
- krwiak przegrody nosa,
- perforację przegrody nosa.
Powikłania te występują jednak rzadko i zabieg uważa się za względnie bezpieczny. Po operacji pacjent jest umawiany na regularne kontrole do lekarza, żeby ocenić skuteczność zabiegu i wyeliminować ewentualne powikłania.
Zabieg septoplastyki jest możliwy do przeprowadzenia w ramach publicznej ochrony zdrowia, jednak czas oczekiwania może być długi. Prywatnie zabieg kosztuje kilka tysięcy złotych, a wliczając w to konsultacje specjalistyczne, korekta przegrody nosa może przekroczyć nawet 10 tysięcy złotych.
Po zabiegu przez około 3 tygodnie należy dbać o odpowiednią higienę nosa, unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, gorących kąpieli, pływania w basenie, intensywnego nasłonecznienia i latania samolotem.
Efekty operacji przegrody nosowej
Operacja przegrody nosowej jest wykonywana w celu nie tylko pozbycia się krzywej przegrody nosa, ale przede wszystkim po to, aby nastąpiła poprawa drożności nosa i ustąpiły takie dolegliwości, jak bezdech senny oraz zaburzenia oddychania.
Pacjenci oczekują także po całkowitym wygojeniu się rany poprawy w zakresie snu, zwiększenia możliwości aktywności fizycznej, zadowolenia z siebie czy wzrostu samooceny związanej z pozbyciem się przykrych dolegliwości. W większości przypadków po operacji skrzywionej przegrody obserwuje się zadowalające efekty. Efekty są tym lepsze, im więcej doświadczenia ma zespół operujący pacjenta. Zależą także od dostępnego sprzętu, a także warunków anatomicznych pacjenta.
współpraca: lek. Rafał Drobot
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Zagor M, Janosa-Jaździk M. Operacje nosa. https://www.mp.pl/ pacjent/otolaryngologia/badania-i-zabiegi/111218,operacje-nosa.
- Dąbrowska-Bień J, Skarżyński PH. Ocena jakości życia po septoplastykach. Now Audiofonol 2018; 7: 25-34
- Theissing J, Rettinger G, Werner JA i wsp. Otorynolaryngologia Chirurgia Głowy i Szyi. Wydawnictwo MedMedia, Warszawa 2014; 60-76.
Opublikowano: 10.10.2024;
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
98
Komentarze i opinie (0)