Pieczenie i zaczerwienie oraz swędzenie okolic intymnych to jeden z najczęściej zgłaszanych objawów przez kobiety niezależnie od wieku. Przyczyną dolegliwości są przede wszystkim infekcje intymne, które wymagają konsultacji ginekologicznej. Za najczęstszą przyczyną infekcji intymnych uważa się bakteryjna waginozę – zaburzenie we florze bakteryjnej dróg rodnych. Następstwem jest zapalenie pochwy, dające dokuczliwe objawy.
Swędzenie, pieczenie i zaczerwienienie miejsc intymnych
Infekcje intymne to przyczyny pieczenia i swędzenia pochwy
Pieczenie i zaczerwienienie pochwy najczęściej jest konsekwencją zakażenia okolic intymnych. Inną przyczyną zaczerwienienia, pieczenia, uczucia dyskomfortu okolic intymnych może być reakcja alergiczna na kosmetyki np. perfumowane podpaski, dezodoranty do higieny intymnej czy nowowprowadzoną metodę antykoncepcji.
Coraz częściej obserwuje się zakażenie grzybicze. Do objawów infekcji grzybiczej pochwy zaliczamy oprócz pieczenia i zaczerwienienia okolicy pochwy i sromu, uporczywy świąd, a czasem obrzęk. Nasilenie wymienionych objawów zwykle ma miejsce przed miesiączką i po stosunku płciowym. Nieodzownym elementem infekcji grzybiczych są charakterystyczne upławy o konsystencji serka granulowanego.
Pieczenie i zaczerwienienie pochwy może towarzyszyć chorobom przenoszonym drogą płciową. Do najczęstszych zaliczamy rzeżączkę (oprócz żółtych, a czasem podbarwionych krwią upławów dołączają również objawy świadczące o infekcji układu moczowego), zakażenie chlamydią (ropno-śluzowa wydzielina) czy opryszczkę narządów płciowych. Kobiety w okresie okołomenopauzalnym ze względu na niedobór estrogenów dochodzi do zaniku nabłonka pochwy i sromu, co przekłada się na wystąpienie takich dolegliwości jak: pieczenie i zaczerwienie okolic intymnych, suchość pochwy, świąd czy żółte upławy, a czasem plamienia kontaktowe.
Za prawidłowy kwaśny odczyn pH pochwy odpowiadają pałeczki kwasu mlekowego – Lactobacillus spp. W okresie ciąży dochodzi do fizjologicznej zmiany pH wydzieliny pochwowej w wyniku działania hormonów ciążowych. Taka sytuacja sprzyja infekcjom okolic intymnych, zwłaszcza zakażeniom grzybiczym. Do najgroźniejszych w tym okresie zaliczamy bakteryjną waginozę.
To też może Cię zainteresować: Zielony mocz – przyczyny
Bakteryjna waginoza a infekcja bakteryjna pochwy
Bakteryjna waginoza (Bacterial vaginosis, w skrócie BV) uważana jest za najczęstszą przyczynę infekcji okolic intymnych. Szacuje się, że nawet 60 proc. zakażeń dotyczących pochwy i sromu wynika z zachwiania równowagi biocenozy pochwy. Obserwuje się wówczas znaczne zmniejszenie liczby bakterii Lactobacillus spp., które są odpowiedzialne za utrzymanie prawidłowego pH pochwy.
Na liście czynników, które w znacznym stopniu zwiększają ryzyko bakteryjnej waginozy znajdują się:
- liczni partnerzy seksualni,
- brak odpowiednich nawyków higienicznych,
- częste podróże,
- urazy okolic intymnych,
- korzystanie z basenów oraz jacuzzi.
Do najczęściej zgłaszanych dolegliwości zaliczamy:
- pieczenie pochwy,
- zaczerwienienie okolic intymnych,
- świąd sromu i warg sromowych,
- upławy o nieprzyjemnym zapachu („rybi zapach”).
Nieleczone zakażenia bakteryjne pochwy może prowadzić do niebezpiecznych powikłań. Są to m.in. zapalenia błony śluzowej macicy oraz przydatków, nawracające infekcje dróg moczowych, a w przypadku kobiet ciężarnych powikłania położnicze, w szczególności poronienie, poród przedwczesny czy przedwczesne pęknięcie błon płodowych.
To też może Cię zainteresować: Upławy z krwią – co oznacza krew w śluzie z pochwy?
Rozpoznanie i leczenie infekcji bakteryjnych pochwy
W diagnostyce bakteryjnej waginozy należy przede wszystkim ocenić pH pochwy, wykonać posiew wymazu z dróg rodnych, a w obrazie mikroskopowym zidentyfikować charakterystyczne komórki jeżowe (komórki nabłonka pochwy pokryte przez bakterie). Ponadto należy wykluczyć zakażenie rzęsistkiem pochwowym. Podstawą farmakoterapii jest antybiotykoterapia.
Pieczenie i zaczerwienienie okolic intymnych u dzieci w połączeniu z dolegliwościami bólowymi podczas oddawania moczu zwykle sugeruje złe nawyki higieniczne tej okolicy czy reakcję uczuleniową na środki chemiczne, np. płyn do kąpieli. Zawsze należy wykluczyć zakażenie pochwy, które nieleczone prowadzi do groźnych powikłań.
Zapalenie pochwy to najczęstsza przyczyna pieczenia i zaczerwienie okolic intymnych, która jest konsekwencją zaburzeń mikroflory bakteryjnej. Niskie pH wydzieliny pochwowej stanowi swoisty mechanizm obronny przed wtargnięciem szczepów chorobotwórczych. Oprócz kolonizacji bakterii obserwuje się infekcje o etiologii wirusowej, a czasami drożdżakowej. Tylko kazuistycznie mamy do czynienia z zakażeniem pasożytniczym.
Zobacz też: Po co się robi wymaz z odbytu?
Objawy i przyczyny zapalenia pochwy
Zachwianiu równowagi flory bakteryjnej pochwy sprzyja wiele czynników. Do najważniejszych zaliczamy kontakty seksualne z licznymi partnerami, złe nawyki higieniczne, które naruszają biocenozę pochwy, niektóre metody antykoncepcji, tj. wewnątrzmaciczna wkładka antykoncepcyjna czy korzystanie z basenów. Mimo, że zakażenie może pojawić się w każdym wieku, grupą predysponującą do tego rodzaju infekcji intymnej są młode kobiety, z zaburzoną gospodarką hormonalną manifestującą się zaburzeniami miesiączkowania, najczęściej używające tamponów.
Jakie są objawy zapalenia pochwy?
Do objawów, które powinny zaniepokoić kobiety i nakłonić do konsultacji ginekologicznej należą:
- pieczenie pochwy – bardziej nasilone podczas kąpieli;
- zaczerwienienie okolic intymnych;
- upławy o nieprzyjemnym zapachu, barwie i konsystencji (kolor jest wykładnikiem etiologii infekcji) – mogą być wodniste lub gęste, białe, bladożółte, a czasem nawet zielone; czasami z domieszką krwi;
- dolegliwości bólowe podczas stosunków płciowych;
- ból podczas oddawania moczu.
Jakie są przyczyny zapalenia pochwy
Infekcje miejsc intymnych mogą wynikać z infekcji 3 różnymi czynnikami patogenetycznymi.
- zakażenie bakteryjne (bakteryjne zapalenie pochwy) – czynnikiem sprawczym są bakterie, w mianownictwie klinicznym stan ten określa się mianem bakteryjnej waginozy. Rzadko występują białe i szare upławy o rybim zapachu;
- zakażenie grzybicze – oprócz zaczerwienienia i świądu pochwy uwagę zwracają charakterystyczne gęste, białe lub żółte upławy o serowatej konsystencji i nieprzyjemnym zapachu;
- zakażenie pierwotniakowe – czynnikiem etiologicznym jest rzęsistek pochwowy, początkowo infekcja przebiega bezobjawowo, natomiast kolejne etapy inwazji wiążą się z obecnością wodnistej, szaro-zielonej wydzieliny z pochwy o nieprzyjemnym zapachu, w badaniu ginekologicznym zwraca uwagę fakt zaczerwienienia szyjki macicy.
Czytaj również: Pieczenie skóry – przyczyny. Jak leczyć pieczenie skóry?
Rozpoznanie i leczenie zakażenia pochwy
Diagnostykę infekcji pochwy należy rozpocząć od badania ginekologicznego. W celu ustalenia podłoża zakażenia lekarz w trakcie wizyty pobierze wymaz z wydzieliny pochwowej.
W celu uniknięcia groźnych powikłań: zapalenie cewki moczowej, zapalenie narządów miednicy mniejszej, konieczna jest antybiotykoterapia. Aby przywrócić fizjologiczna florę pochwy zaleca się stosowanie probiotyków zawierających szczepy Lactobacillus spp (np. w podczas leczenia bakteryjnego zapalenia pochwy).
Najtrudniejsze infekcje do wyleczenia to zakażenia grzybicze pochwy. Leczenie w tym przypadku jest długotrwałe, najczęściej w postaci preparatów miejscowych pod postacią tabletek dopochwowych czy globulek. Należy pamiętać, że w przypadku rzęsistkowego zakażenia równie ważna jest terapia partnera. W tym przypadku lekiem z wyboru jest metronidazol, przeciwwskazany w okresie ciąży.
Agnieszka Żalińska
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Laureatka I nagrody na 51. Ogólnopolskiej i 9. Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Studenckich Towarzystw Naukowych i Młodych Lekarzy Juvenes Pro Medicina w Łodzi. Bierze udział w wielu różnych projektach badawczych prowadzonych przez wiodące placówki naukowo-badawcze w kraju. Obecnie lekarz rezydent w Klinice Perinatologii i Ginekologi ICZMP w Łodzi.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 19.09.2019