Kasza to niezwykle cenny składnik diety. Stanowi źródło węglowodanów złożonych, błonnika, składników mineralnych i witamin. Ma niezliczoną ilość zastosowań kulinarnych i można znaleźć ją w jadłospisach wielu diet leczniczych oraz odchudzających. Warto przyjrzeć się menu diety kaszowej i zastanowić, czy może ona przynieść pozytywne skutki dla zdrowia człowieka.
Dieta kaszowa – zasady, jadłospis, efekty
Spis treści
Kasza – właściwości
Kasze to pokarmy o wysokiej wartości odżywczej. Na piramidzie zdrowego odżywiania znajdziemy je na jednym z dolnych pięter, co oznacza, że powinny one stanowić ważny składnik codziennej diety. Dostarczają przede wszystkim węglowodanów złożonych, czyli makroskładnika będącego źródłem energii dla organizmu. W zależności od tego, z jakiego gatunku ziaren zbóż powstały i w jakim stopniu poddane zostały oczyszczeniu charakteryzują się one różną zawartością składników mineralnych, witamin i błonnika.
Do cennych związków, jakie możemy zapewnić organizmowi, spożywając kasze, zaliczamy:
- błonnik – włókno pokarmowe wpływające na prawidłowa pracę układu pokarmowego, rytm wyróżnień, stan mikroflory jelita; ważne w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, zaparć czy niektórych chorób nowotworowych; najwięcej błonnika zawiera kasza jęczmienna i gryczana;
- składniki mineralne: potas, fosfor, cynk, magnez, żelazo; szczególnie wysoką zawartością makro i mikroelementów odznacza się kasza gryczana; kasza jaglana jest za to zasobna w żelazo, a jęczmienna – w potas;
- witaminy z grupy B (B1, B2, B6 czy foliany); warto tu podkreślić wartość odżywczą kaszy jaglanej, gryczanej i jęczmiennej.
Kasza zawiera również białko. Najwyższą zawartością tego makroskładnika charakteryzuje się kasza gryczana, jaglana oraz komosa ryżowa.
Kasza – kalorie
Kaloryczność kaszy wynosi zwykle ok. 330—370 kcal na 100 g. Zaleca się by w codziennym menu wybierać produkty jak najmniej przetworzone tj. z nieoczyszczonego ziarna, ponieważ charakteryzują się one wyższą wartością odżywczą.
W diecie człowieka zdrowego poleca się umieszczenie grubych kasz takich jak gryczana czy jęczmienna. Duża zawartość błonnika sprawia, że po ich spożyciu poziom glukozy we krwi nie rośnie gwałtownie. Mogą, więc być obecne także w jadłospisach osób cierpiących na insulinooporność oraz chorujących na cukrzycę. Ich spożycie wpływa korzystnie na prace przewodu pokarmowego zapobiegając powstawaniu zaparć i obniżając ryzyko rozwoju nowotworu jelita grubego.
Zobacz też: Najlepsze wiosenne warzywa i zioła na odchudzanie
Kasza na diecie – dla kogo?
Dodatkowo niektóre gatunki kasz takie jak jaglana czy manna znajdą zastosowanie w żywieniu osób z chorobami innych odcinków układu pokarmowego, takich jak:
- wrzody żołądka,
- refluks,
- stany zapalne.
Kaszę gryczaną, jaglaną, kukurydzianą, komosę oraz amarantus wykorzystuje się także jako źródło węglowodanów i innych składników pokarmowych w diecie osób chorych na celiakię.
Dieta kaszowa – zasady
Istnieje kilka rodzajów diet kaszowych. Większość z nich ma za zadanie wspomóc oczyszczanie organizmu z produktów ubocznych przemiany materii i poprawę pracy układu pokarmowego. Obiecywane efekty diety kaszowej to także spadek masy ciała. Do najpopularniejszych wersji tego modelu odżywiania należy jadłospis 10 dniowy. W jego trakcie spożywa się 4—5 posiłków, których głównym składnikiem jest właśnie kasza. Dozwolone jest konsumowanie produktów pochodzących z wszystkim możliwych zbóż. Można, więc spożywać kasze gryczana, jaglaną jęczmienną, kukurydzianą, mannę czy komosę ryżową. Do ich przygotowania nie należy dodawać tłuszczu.
W diecie dozwolone jest też zastosowanie warzyw i owoców. Daje to dużo różnorodnych możliwości kulinarnych. Przepisy na diecie kaszowej mogą, zatem być nie tylko zdrowe, ale również atrakcyjne smakowo i wizualnie. Zaleca się także w jej trakcie wypijanie przynajmniej 2 litrów niegazowanej wody mineralnej na dobę.
Dieta kaszowa – jadłospis – czego nie jeść?
Dieta oparta na kaszy wyklucza z jadłospisu możliwość konsumpcji: mięsa i przetworów mięsnych, jaj, nabiału, tłuszczu (np. masła, oliwy, orzechów, pestek), słodyczy, słodkich napojów gazowanych, kawy, herbaty, produktów typu fast food.
Efekty diety kaszowej, jakie można uzyskać po 10 dniach to utrata około 2—6 kilogramów. Na pytanie ile można schudnąć w jej trakcie nie da się jednak odpowiedzieć precyzyjnie.
Bez wątpienia konsekwencją wyższego spożycia błonnika w tym modelu odżywiania będzie również poprawa rytmu wypróżnień i szybsze usuwanie z organizmu niestrawionych resztek pokarmowych.
Kasza na odchudzanie – czy jest skuteczna?
Kasza w diecie odchudzającej to pożądany pokarm. Szczególnie jeśli mówimy o produktach z grubego przemiału. Dostarczają one wolno uwalniającej się energii oraz zawierają pęczniejący w układzie pokarmowym błonnik, co decyduje o wysokim poziomie sytości posiłków z ich udziałem. Są także źródłem uczestniczących w regulacji metabolizmu makroskładników witamin z grupy B.
Warto jednak wiedzieć, że same kasze nie mają szczególnych właściwości odchudzających. Aby spowodować redukcję masy ciała niezbędne jest wytworzenie deficytu kalorii w stosunku do indywidualnego zapotrzebowania na energię. Odchudzająca dieta kaszowa polega właśnie na tym by obniżyć nieco wartość kaloryczną posiłków pozbawiając ich produktów tłuszczowych, białkowych i węglowodanów prostych. W efekcie tego masa ciała spada. Nie uczy natomiast zasad prawidłowego odżywiania, zatem nie przygotowuje pacjenta na to, co stanie się po jej zakończeniu.
Powrót do nieprawidłowych przyzwyczajeń jest gwarancją wystąpienia efektu jo-jo. Warto jednak pamiętać, że umieszczenie kasz w racjonalnej diecie odchudzającej może przynieść wiele korzystnych skutków. Należy równocześnie wiedzieć, że nie każda osoba może jeść wszystkie rodzaje kasz. Produktów z grubego przemiału powinni unikać chorzy na wrzody, refluks żołądkowo-jelitowy, niektóre choroby zapalne jelit czy biegunki. Kasza jaglana w diecie powinna być również ograniczana przez osoby ze schorzeniami tarczycy. Diety kaszowej natomiast nie powinny stosować dzieci, młodzież, kobiety w ciąży, osoby starsze oraz z niektórymi chorobami przewlekłymi.
Dieta oczyszczająca – detoks kaszą
Modnym trendem w żywieniu w ostatnich latach stała się detoksykacja organizmu. Według twórców diet oczyszczających ludzkie ciało codziennie narażone jest na kontakt z wieloma toksynami, które za pomocą odpowiednich składników pokarmowych można sprawnie usuwać z ustroju. Na początku warto zaznaczyć, że nie ma konieczności prowadzenia specjalnych detoksów czy to za sprawą diety czy innych działań, takich jak np. lewatywy. Zdrowy organizm posiada mechanizmy pozwalające usuwać zbędne produkty przemiany materii oraz utrzymać odpowiednią równowagę kwasowo-zasadową. Dieta z kaszą gryczaną, czy też innymi jej gatunkami, może jedynie wspomóc funkcjonowanie układu pokarmowego przez dostarczenie odpowiedniej ilości błonnika a tym samym zapobieganie zaparciom.
Dodatkowo spożycie włókna pokarmowego we frakcji rozpuszczalnej w wodzie ułatwi usuwanie niektórych toksyn z światła jelita ze względu na umiejętność wiązania ich i wydalania razem z kałem. Z tego powodu też umieszczanie tych produktów w menu będzie niosło za sobą korzyści zdrowotne. Jadłospis diety kaszowej nie jest jednak konieczny, aby organizm mógł sprawnie pozbywać się produktów ubocznych przemiany materii.
Kasze, jako produkt o wysokiej wartości odżywczej, warto wykorzystywać w codziennej diecie. Warto jednak pamiętać, że diety monoskładnikowe nie stanowią skutecznego sposobu na odchudzanie.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Czerwińska D., Czy warto jeść kasze i płatki?, Wszechnica Żywieniowa www.wszechnica-zywieniowa.sggw.pl (dostęp 24.08.2018).
- Śmiechowska M., Jurasz M., Zawartość włókna surowego w wybranych produktach zbożowych, Prob Hig Epidemiol 2014,95(2): s.429–432.
- Czaja J., Lebiedzińska A., Dawidowska A., Panasiuk K., Szefer P., Kasze źródłem tiaminy i niacyny w diecie człowieka, Bromat. Chem. Toksykol. – XLII, 2009, 3, s. 831–835.
Opublikowano: 06.09.2018;
Oceń:
4.3
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Marzena Rojek
Dietetyk
Dietetyk, specjalista ds. zdrowia publicznego. Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Członek Polskiego Towarzystwa Dietetyki. Posiada ponad dziesięcioletnie doświadczenie w pracy z pacjentami indywidualnymi, także cierpiącymi na zaburzenia odżywiania. Prowadzi szkolenia oraz warsztaty kulinarne z zakresu prawidłowego odżywiania dla dorosłych, dzieci i młodzieży, zajmuje się przygotowywaniem i realizacją programów profilaktyki zdrowotnej. Pracuje jako nauczyciel i wykładowca. Autorka wydanej w 2018 roku książki „Polskie superfoods”. Prezentuje racjonalne podejście do prawidłowego odżywiania, oparte na aktualnej wiedzy z tego zakresu. Sprzeciwia się radykalnym dietom „cud” i stara się przekonywać, że zdrowy styl życia może być łatwy i przyjemny. Prywatnie szczęśliwa mama, pasjonatka długich spacerów i rowerowych wycieczek. Wolne chwile spędza w kuchni, gdzie doskonali i testuje przepisy dietetyczne.
3
Komentarze i opinie (0)